Cơ hội và thách thức đối với ngành sầu riêng

Diện tích trồng cây sầu riêng tăng nhanh

Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đồng Nai, Nguyễn Văn Thắng cho biết, cùng với diện tích trồng sầu riêng tăng nhanh, thời gian qua, tỉnh tích cực thực hiện theo quy chuẩn của thị trường tiêu thụ để đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu quả sầu riêng. Đến nay, trên địa bàn tỉnh Đồng Nai có sáu cơ sở đóng gói và 11 vùng trồng sầu riêng với diện tích hơn 820 ha, sản lượng 20 nghìn tấn được cấp mã số xuất khẩu chính ngạch sang thị trường Trung Quốc. Ngoài ra, hiện có 61 vùng trồng sầu riêng với diện tích gần 1.800 ha và bốn cơ sở đóng gói đã hoàn thiện hồ sơ gửi Cục Bảo vệ thực vật đề nghị Tổng cục Hải quan Trung Quốc phê duyệt mã số.

Mới đây, trong chương trình Lễ hội trái cây Long Khánh và Tuần lễ tôn vinh trái cây và sản phẩm OCOP tỉnh Đồng Nai, Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai đã tổ chức xuất khẩu chuyến hàng sầu riêng chính ngạch đầu tiên năm 2023 theo Nghị định thư ký kết giữa Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam và Tổng cục Hải quan Trung Quốc.

Theo đó, 20 container chở 360 tấn sầu riêng giống Dona và Ri6 đã xuất sang thị trường Trung Quốc bằng đường bộ qua các cửa khẩu Tân Thanh, Hữu Nghị và Móng Cái. Dự kiến, trong năm 2023, Đồng Nai sẽ xuất khẩu 20 nghìn tấn sầu riêng sang thị trường Trung Quốc.

Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai, Võ Văn Phi mong muốn, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, các bộ, ngành, cơ quan, tổ chức trong và ngoài nước tiếp tục quan tâm, hỗ trợ nhiều hơn; các doanh nghiệp tiếp tục đồng hành, mạnh dạn đầu tư, mở rộng sản xuất, áp dụng tiến bộ khoa học-kỹ thuật vào sản xuất để nâng cao chất lượng sản phẩm sầu riêng cũng như các loại sản phẩm nông sản, đáp ứng đầy đủ yêu cầu kỹ thuật của thị trường quốc tế. Chính quyền tỉnh Đồng Nai cam kết sẽ tiếp tục đồng hành, kịp thời tháo gỡ những vướng mắc của doanh nghiệp, nông dân để quả sầu siêng của tỉnh đáp ứng các điều kiện theo quy định của nước nhập khẩu.

Để nâng cao giá trị quả sầu riêng

Thứ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Hoàng Trung đề nghị, các ngành chức năng tỉnh Đồng Nai quan tâm xây dựng thương hiệu sầu riêng trên thị trường quốc tế, minh bạch về chất lượng sản phẩm. Để đạt các tiêu chuẩn xuất khẩu, quả sầu riêng tươi của Việt Nam phải tuân thủ các quy định và tiêu chuẩn liên quan đến vệ sinh an toàn thực phẩm của Trung Quốc cũng như yêu cầu về kiểm dịch thực vật. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ đồng hành với địa phương trong phát triển sản xuất và thị trường xuất khẩu sầu riêng cũng như các loại sản phẩm nông sản khác.

Dù diện tích tăng nhanh, nhưng hiện nay, nông dân trồng sầu riêng trên một số loại đất chưa phù hợp như đất sét nặng, đất nhiễm phèn, ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển cây. Ngoài ra, nhiều người trồng còn thiếu kinh nghiệm về kỹ thuật canh tác cây sầu riêng, quy mô sản xuất nhỏ lẻ, ít vùng sản xuất tập trung, thiếu tính liên kết sản xuất, đầu ra chưa thật sự ổn định.

Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt, Lê Thanh Tùng cho rằng, cây sầu riêng cho hiệu quả kinh tế cao hơn nhiều lần so với cây trồng khác, do đó, nhiều nơi nông dân đã mở rộng diện tích sản xuất nhanh chóng thông qua trồng xen trong các vườn cà-phê, cây ăn quả và chuyển đổi một số diện tích lúa sang trồng cây sầu riêng.

Theo ông Tùng, cơ hội đối với cây sầu riêng rất nhiều nhưng thách thức cũng không hề nhỏ, nhất là vấn đề xây dựng sâu riêng trở thành chuỗi ngành hàng để thật sự bền vững. Thời điểm này, việc có nên khuyến cáo tiếp tục tăng diện tích hoặc giảm diện tích trồng cây sầu riêng hay không còn là vấn đề bỏ ngỏ, chưa ai có thể trả lời được. Bởi, không biết thị trường xuất khẩu sầu riêng sẽ như thế nào trong những năm tới.

Để phát triển cây sầu riêng bền vững, Cục Trồng trọt đề nghị các địa phương khẩn trương rà soát diện tích sầu riêng, xây dựng đề án phát triển sản xuất theo vùng tập trung, gắn với đầu tư khâu đóng gói, chế biến, tiêu thụ, xuất khẩu. Cùng với đó, quy hoạch toàn diện vùng cây ăn quả tập trung, trong đó, có cây sầu riêng và phát triển thành vùng chuyên canh để thuận lợi cho sản xuất áp dụng cơ giới hóa và tiêu thụ sản phẩm. Tiếp tục đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại, giới thiệu sầu riêng lên các sàn giao dịch nông sản; tạo điều kiện về cơ chế, chính sách để mời gọi các doanh nghiệp thu mua, xuất khẩu sầu riêng.