Chung quanh việc đấu thầu một số gói thuộc Cảng Hàng không quốc tế Long Thành

Vừa qua, Tổng công ty Cảng Hàng không Việt Nam (ACV) mời thầu gói 4.7 “Thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị công trình sân đỗ tàu bay nhà ga hành khách và các công trình khác” thuộc dự án thành phần 3, dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành (giai đoạn 1).
0:00 / 0:00
0:00
Thi công dự án Cảng Hàng không quốc tế Long Thành.
Thi công dự án Cảng Hàng không quốc tế Long Thành.

Việc lựa chọn nhà thầu theo phương thức “1 giai đoạn, 2 túi hồ sơ”, hình thức lựa chọn nhà thầu không qua mạng,…

Tại gói này, đã có 2 liên danh tham gia dự thầu. Liên danh 1 gồm 8 nhà thầu: Công ty cổ phần Tập đoàn Đèo Cả, Công ty cổ phần Xây dựng Đèo Cả, Công ty cổ phần Đầu tư hạ tầng giao thông Đèo Cả, Công ty cổ phần Lizen, Tổng công ty Thăng Long-CTCP, Tổng công ty Đầu tư xây dựng Hoàng Long-CTCP, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Hoà Hiệp và Công ty Trách nhiệm hữu hạn Tập đoàn Sơn Hải.

Liên danh 2 gồm 6 nhà thầu: Tổng công ty Xây dựng công trình hàng không ACC, Tổng công ty Xây dựng Trường Sơn, Tổng công ty cổ phần Xuất nhập khẩu và Xây dựng Việt Nam, Công ty cổ phần Phát triển Đầu tư xây dựng Việt Nam, Công ty cổ phần Tập đoàn Cienco4 và Công ty cổ phần Xây dựng công trình hàng không Sáu Bốn Bảy.

Ngày 13/8 vừa qua, ACV đã ra văn bản thông báo, liên danh 1 gồm 8 nhà thầu không đáp ứng điều kiện về tư cách hợp lệ của hồ sơ mời thầu gói thầu số 4.7. Theo đó, thành viên liên danh là Tổng công ty Đầu tư xây dựng Hoàng Long, số hiệu trên mạng đầu thầu quốc gia vn2800177056 đã bị tạm ngưng trên hệ thống từ ngày 30/6/2024 đến thời điểm phê duyệt danh sách nhà thầu.

Liên danh 8 nhà thầu đã kiến nghị ACV tiếp tục xem xét về kỹ thuật, tuy nhiên phía chủ đầu tư không chấp thuận, cho dù giá dự thầu của liên danh này thấp hơn liên danh còn lại.

Chung quanh việc đấu thầu một số gói thuộc Cảng Hàng không quốc tế Long Thành ảnh 2

Công trường thi công sân bay Long Thành.

Theo đại diện liên danh nhà thầu, tại thời điểm đang trong quá trình đánh giá hồ sơ dự thầu, thành viên liên danh là Tổng công ty Đầu tư xây dựng Hoàng Long đã có đầy đủ tài khoản đấu thầu và trạng thái hoạt động bình thường trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia và thời điểm này chưa có quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cho Gói thầu số 4.7. Việc tài khoản của nhà thầu này có trạng thái tạm ngừng chỉ là lý do chưa kịp nộp phí đúng hạn.

Liên danh này cho rằng, việc ACV đánh giá nhà thầu Hoàng Long không đáp ứng điều kiện về tư cách hợp lệ của nhà thầu trong Hồ sơ mời thầu là không phù hợp với quy định tại khoản 1, Điều 5, Luật Đấu thầu. Trong Luật Đấu thầu quy định, tư cách hợp lệ của nhà thầu là “Có tên trên hệ thống mạng đấu thầu Quốc gia trước khi phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư” và quy định về tư cách hợp lệ của nhà thầu trong Hồ sơ mời thầu “Không trong trạng thái bị tạm ngừng, chấm dứt tham gia hệ thống”.

Cục Quản lý đấu thầu (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cũng nêu quan điểm về tư cách hợp lệ của nhà thầu. Cụ thể, nhà thầu (là tổ chức) đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định (tại khoản 1, Điều 5) của Luật Đấu thầu thì được coi là đáp ứng yêu cầu về tư cách hợp lệ khi tham dự thầu các gói thầu không áp dụng đấu thầu qua mạng thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Đấu thầu. Việc hồ sơ mời thầu quy định nhà thầu “không trong trạng thái bị tạm ngừng, chấm dứt tham gia hệ thống” để bảo đảm tư cách hợp lệ, như đối với đấu thầu qua mạng là không phù hợp.

Trả lời kiến nghị của liên danh nhà thầu, phía ACV cho rằng, việc đánh giá hồ sơ đề xuất kỹ thuật của nhà thầu đã được bên mời thầu thực hiện theo đúng quy định của pháp luật, yêu cầu của hồ sơ mời thầu. Nhà thầu có hồ sơ dự thầu hợp lệ mới được xem xét, đánh giá về năng lực và kinh nghiệm; nhà thầu có năng lực và kinh nghiệm đáp ứng yêu cầu được xem xét, đánh giá về kỹ thuật. Việc nhà thầu liên danh nhận định hồ sơ đề xuất kỹ thuật của mình đạt yêu cầu về kỹ thuật khi chưa vượt qua bước đánh giá tính hợp lệ là không có cơ sở.

Hồ sơ dự thầu của liên danh nhà thầu do Công ty cổ phần Tập đoàn Đèo Cả đứng đầu không đáp ứng yêu cầu của hồ sơ mời thầu về tư cách hợp lệ. Cụ thể, thành viên Tổng công ty Đầu tư xây dựng Hoàng Long trong Nhà thầu liên danh vẫn đang trong trạng thái bị “Tạm ngừng” trên hệ thống từ ngày 30/6/2024 cho đến thời điểm phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu đáp ứng yêu cầu về kỹ thuật. Do đó, kiến nghị của nhà thầu là không có cơ sở. Việc giải quyết kiến nghị được chủ đầu tư thực hiện theo đúng quy trình, quy định của Luật Đấu thầu”.

Đại diện ACV

Liên tiếp 3 văn bản đã được các đơn vị trong liên danh dự thầu còn lại gửi đến chủ đầu tư kiến nghị về tư cách hợp lệ của nhà thầu nhưng chưa nhận được phản hồi thỏa đáng. Ngày 15/8, Cục Quản lý đấu thầu có văn bản 1783/QLĐT-CS trả lời về tư cách hợp lệ của nhà thầu, khẳng định việc hồ sơ mời thầu quy định nhà thầu “không trong trạng thái bị tạm ngừng, chấm dứt tham gia hệ thống” để đảm bảo tư cách hợp lệ như đối với đấu thầu qua mạng là không phù hợp.

Chung quanh việc đấu thầu một số gói thuộc Cảng Hàng không quốc tế Long Thành ảnh 4

Cảng Hàng không quốc tế Long Thành thiết kế hình cánh sen cách điệu.

Tuy nhiên, đại diện liên danh nhà thầu không đồng thuận với quan điểm của ACV và cho rằng, bên mời thầu đã bỏ qua kiến nghị của nhà thầu, ý kiến của Cục Quản lý đấu thầu và mở hồ sơ đề xuất tài chính khi chưa giải quyết thoả đáng kiến nghị của nhà thầu là vi phạm quy định về đấu thầu, đồng thời có thể gây ra hậu quả làm thất thoát ngân sách Nhà nước khoảng 516 tỷ đồng.

Liên danh này cũng nêu vấn đề đây không phải gói thầu lớn duy nhất vướng phải tình trạng này, thời gian gần đây, nhiều công trình, dự án trọng điểm do ACV đứng ra mời thầu chỉ có 1 liên danh nhà thầu vượt qua vòng kỹ thuật để vào vòng trong. Đơn cử, tại gói thầu 5.10 thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị nhà ga hành khách sân bay Long Thành, liên danh nhà thầu đáp ứng yêu cầu kỹ thuật là Vietur, đứng đầu liên danh là Tập đoàn công nghiệp và xây dựng IC Letas của nước ngoài.

Trước đó, ở gói thầu số 3.4 thi công xây dựng công trình san nền và thoát nước; khảo sát, thiết kế bản vẽ thi công, thuộc dự án thành phần 3 sân bay Long Thành giai đoạn 1, liên danh Tổng công ty Xây dựng Trường Sơn-Tổng công ty Xây dựng công trình hàng không ACC-Công ty cổ phần Tập đoàn Phúc Lộc-Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 8-Công ty cổ phần Tư vấn Trường Sơn-Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu và Xây dựng Việt Nam (Vinaconex) đã trúng thầu với giá là 4.411 tỷ đồng, giảm giá, tiết kiệm ngân sách Nhà nước 23 tỷ đồng (tương đương 0,51%).

Gói thầu 4.6 thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị công trình đường cất hạ cánh, đường lăn, sân đỗ máy bay (sân bay Long Thành), Liên danh trúng thầu đã trúng với giá 7.274 tỷ đồng, giảm giá tiết kiệm ngân sách Nhà nước 34 tỷ đồng (tương đương 0,46%). Gói thầu 12, thi công xây dựng, cung cấp và lắp đặt thiết bị công trình mở rộng nhà ga T2 sân bay Nội Bài cũng chỉ có một liên danh vượt qua bước đánh giá về mặt kỹ thuật, trúng thầu với giá 4.600 tỷ đồng, giảm giá tiết kiệm ngân sách Nhà nước 14 tỷ đồng (tương đương 0,3%). Các gói thầu này đều do ACV là chủ đầu tư, tỷ lệ giảm giá tiết kiệm ngân sách Nhà nước không đáng kể, chỉ dưới 1%.

Ngày 29/7 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã có Chỉ thị số 24/CT-TTg nhằm đẩy mạnh, nâng cao hiệu lực, hiệu quả thi hành Luật Đấu thầu. Chỉ thị nêu rõ, chú trọng kiểm tra những gói thầu có ít nhà thầu tham dự, giá trị tiết kiệm thấp; gói thầu quy mô lớn, phức tạp; các gói thầu đấu thầu không qua mạng; các gói thầu áp dụng chỉ định thầu hoặc các gói thầu có nhiều kiến nghị, khiếu nại, tố cáo; một nhà thầu trúng thầu nhiều gói thầu tại một địa phương, một chủ đầu tư trong thời gian dài nhưng hiệu quả kinh tế thấp,...