Chợ 4.0 ở Tuyên Quang

Khi sử dụng mô hình này, người dân có thể thoải mái đi chợ mà không còn những trở ngại như mang theo tiền lẻ, tính toán tiền thừa. Ngay cả khi điện thoại của khách hàng không có kết nối internet cũng vẫn có thể thanh toán được thông qua việc nhập mã trên điện thoại và giúp quản lý dễ dàng các khoản thu chi trong ngày.

Mô hình Chợ 4.0 (hay còn gọi là chợ công nghệ số, chợ thanh toán không dùng tiền mặt) là một trong những hoạt động nhằm thúc đẩy chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động kinh doanh mua bán nói chung và thanh toán không dùng tiền mặt.

Với mô hình này, người bán và người dân có thể mua bán hàng hóa tại chợ bằng cách quét mã QR, hay chuyển tiền qua số điện thoại trên ứng dụng điện tử vô cùng nhanh chóng, thuận tiện, góp phần xây dựng xã hội số, kinh tế số theo mục tiêu chương trình chuyển đổi số ở mỗi địa phương.

Nhân viên Viettel Tuyên Quang hướng dẫn và hỗ trợ việc thực hiện thanh toán không dùng tiền mặt.

Chị Phạm Thị Hương, bán hàng ở chợ Phan Thiết, thành phố Tuyên Quang cho biết, đầu năm 2023, chị bắt đầu tham gia mô hình chợ 4.0. Sau một thời gian thanh toán theo phương thức này, chị thấy rất thuận lợi. Người mua hàng chỉ cần chọn sản phẩm, sau đó dùng điện thoại thông minh quét mã để thanh toán thay cho phương thức sử dụng tiền mặt như trước đây. Nếu như trước đây, hằng ngày phải đổi tiền lẻ để trả lại cho khách, bây giờ không cần nữa, sản phẩm trị giá bao nhiêu tiền người mua hàng sẽ chuyển thẳng vào tài khoản. Cuối ngày, chị sẽ biết được ngay các khoản thu chi trong ngày, không phải tính toán thủ công như trước.

Không chỉ người bán, người mua cũng có những trải nghiệm thiết thực, thú vị khi đi chợ 4.0. Bà Vũ Thị Sơn, ở tổ 2, phường Phan Thiết, thành phố Tuyên Quang chia sẻ, dùng tiền mặt đi chợ đôi khi sơ ý làm rơi hoặc cũng có khi quên mang theo thì bất tiện. Với việc thanh toán không dùng tiền mặt thì an toàn, tiện lợi, mua bán hàng trên môi trường mạng cũng dễ dàng hơn nhiều.

Còn chị Trần Thị Tấm, tổ 14, phường Tân Hà, thành phố Tuyên Quang cho rằng, phương thức này tiện dụng cho cả người bán lẫn người mua. Người mua không cần mang theo tiền mặt, người bán không cần phải tính toán số tiền thừa phải trả, do đó sẽ khắc phục tình trạng bù tiền nhầm. Người đi chợ chỉ cần mang theo điện thoại thông minh là đủ. Vì vậy, nên nhân rộng mô hình này.

Còn tại chợ trung tâm huyện Chiêm Hóa, mô hình chợ 4.0 đã "lan" đến khắp các ki-ốt, quầy hàng. Anh Lâm Văn Chung, Trưởng Ban Quản lý chợ Trung tâm huyện Chiêm Hóa cho biết, việc thanh toán không dùng tiền mặt thông qua ứng dụng mô hình chợ 4.0 là cách để bảo đảm quá trình giao dịch an toàn hơn giúp người dân tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại, tốc độ thanh toán nhanh, xác thực một cách dễ dàng và linh hoạt, hạn chế việc bị trộm cắp tài sản, tiền giả. Hiện nay, đã có gần 300/346 tiểu thương, hộ kinh doanh tại chợ tham gia mô hình này.

Triển khai mô hình chợ 4.0 tại chợ Phan Thiết, thành phố Tuyên Quang.

Bà Vũ Nguyệt Ánh, Phó Giám đốc Viettel Tuyên Quang cho biết, thời gian đầu, việc triển khai mô hình chợ 4.0 gặp nhiều khó khăn do người dân và hộ kinh doanh còn giữ thói quen sử dụng tiền mặt, lúng túng khi giao dịch trên môi trường điện tử, nhiều tiểu thương là người lớn tuổi không sử dụng điện thoại thông minh.

Để triển khai hiệu quả mô hình chợ 4.0, đơn vị đã chỉ đạo nhân viên phụ trách bám sát địa bàn, phối hợp chặt chẽ với Ban quản lý các chợ để tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân; bố trí nhân viên hỗ trợ kịp thời, giải đáp thắc mắc cho các tiểu thương trong quá trình tham gia mô hình. Đồng thời, đơn vị đã thành lập các tổ tuyên truyền lưu động, đưa ra nhiều ưu đãi hơn cho khách hàng tham gia quét mã QR; hỗ trợ trang bị hình ảnh QR code cho tiểu thương nhằm khuyến khích, tạo điều kiện cho tiểu thương và người dân đi chợ quen dần với việc thanh toán không dùng tiền mặt.

Nhiều ngân hàng thương mại trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang như: Agribank, Vietcombank, Vietinbank… đã đồng loạt thực hiện tạo các mã QR tại các chợ trung tâm, chợ truyền thống để thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt.

Ông Lộc Kim Liễn, Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Tuyên Quang cho biết, việc xây dựng mô hình chợ 4.0 nằm trong xu thế tất yếu của chuyển đổi số. Thời gian tới Sở tiếp tục chỉ đạo các đơn vị, địa phương, ban quản lý chợ tuyên truyền, vận động các tiểu thương, người dân cùng tham gia sử dụng hình thức thanh toán không dùng tiền mặt khi đi mua sắm; rà soát, lựa chọn các chợ bảo đảm đủ điều kiện để triển khai nhân rộng mô hình phủ sóng trong toàn tỉnh, mở ra những cơ hội giao thương, kinh doanh mới trên nền tảng số, xóa khoảng cách về địa lý lẫn công nghệ để người dân từ thành phố đến nông thôn mua bán, trao đổi hàng hóa thuận tiện. Phấn đấu đến năm 2025, 80% chợ nông thôn phát triển mô hình chợ 4.0; 90% tiểu thương, hộ kinh doanh tại chợ trang bị mã QR thanh toán không dùng tiền mặt.

Việc triển khai mô hình Chợ 4.0 là xu hướng tất yếu trong quá trình phát triển kinh tế, giúp giảm chi phí xã hội liên quan đến tiền mặt lưu thông. Với sự bùng nổ các xu hướng thanh toán và mua sắm trực tuyến như hiện nay, không chỉ tại các khu vực thành thị, mà tại các khu vực nông thôn còn khó khăn về phát triển kinh tế, người dân đã từng bước tiếp cận và ứng dụng những thành tựu từ cuộc cách mạng công nghệ 4.0 mang lại.