Chanh rừng Mẫu Sơn

Theo kinh nghiệm của bà con dân tộc Dao ở Mẫu Sơn, quả chanh rừng ngâm với muối trắng hoặc mật ong có tác dụng tốt trong việc chữa trị viêm họng, chữa ho, chữa cảm lạnh. Chanh rừng ngâm dùng làm món chấm thịt gà, vịt và nhiều gia vị cho các món kho khác. Quả chanh rừng ngâm với măng ớt chỉ thiên là món gia vị khoái khẩu trong các bữa ăn của các gia đình trong món tiệc tại nhà hàng, khách sạn. Tại khu du lịch Mẫu Sơn, huyện Lộc Bình (Lạng Sơn) chanh rừng là một sản phẩm du lịch, khách đến tham quan du lịch thường mua về làm quà.

Với những giá trị như vậy, chanh rừng được bà con dân tộc Dao nơi đây đem về trồng và nhân rộng trong các vườn rừng đem lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần xóa đói, giảm nghèo. Ðiển hình như gia đình anh Dương Dì Mình, ở thôn Khuổi Tao, xã Công Sơn, huyện Cao Lộc (Lạng Sơn), từ năm 1997 anh vào rừng hái quả chanh rừng chín đem hạt về ươm được 500 cây con trồng ngay gần nhà. Sau năm năm cây bắt đầu ra quả năm đầu thu hoạch 600 kg, anh đem ra chợ bán với giá 30 nghìn đồng/kg, thu về 18 triệu đồng. Nhận thấy hiệu quả của cây chanh rừng, anh tiếp tục ươm và trồng thêm 600 cây nữa.

Hiện nay, gia đình anh có một nghìn cây chanh rừng mỗi năm cho thu hoạch gần hai tấn quả, với giá bán từ 50 đến 70 nghìn đồng/kg, thu về hơn 100 triệu đồng/năm. Anh Dương Dì Mình, phấn khởi nói: Quả chanh rừng rất được thị trường ưa chuộng, đến mùa hái quả tư thương đến tận nhà mua, quả hái không đủ bán. Do phù hợp với đất đai, thổ nhưỡng, nên việc trồng và chăm sóc cây chanh rừng rất dễ, không cần bón phân hay phun thuốc. Mỗi năm chỉ cần đi phát quang gốc chanh một lần và chờ đến mùa quả chín, một cây trưởng thành có thể cho thu hoạch từ 70 đến 100 kg quả.

Gia đình chị Triệu Mùi Say ở thôn Thác Ðây, xã Công Sơn, chỉ với 200 cây, mỗi năm gia đình cho thu hoạch hơn 500 kg quả, thu gần 30 triệu đồng. Chi Triệu Mùi Say cho biết: Nhờ trồng cây chanh rừng mà gia đình có tiền đầu tư phát triển kinh tế, lo cho con cái ăn học và mua sắm được nhiều vật dụng phục vụ sinh hoạt gia đình, trong thời gian tới gia đình sẽ mở rộng diện tích trồng cây chanh rừng và vận động bà con trong bản lên rừng lấy cây chanh về trồng chăm sóc mới cho thu nhập cao.