Chấn chỉnh hoạt động của các phòng khám có thầy thuốc y học cổ truyền Trung Quốc

ND - Hiện nay việc hành nghề và quảng cáo trong lĩnh vực khám, chữa bệnh bằng y học cổ truyền (YHCT) có yếu tố nước ngoài, nhất là các phòng khám có thầy thuốc YHCT Trung Quốc tại Việt Nam đang có chiều hướng phức tạp. Các cơ sở này hoạt động vi phạm các quy định, lách luật, gây ảnh hưởng không tốt cho người bệnh.

Cuối tuần qua, Thanh tra Sở Y tế TP Hồ Chí Minh kiểm tra đã phát hiện nhiều sai phạm tại một số phòng khám YHCT Trung Quốc trên địa bàn thành phố. Tại phòng khám YHCT An Khang, đường Nguyễn Trãi, quận 5, đoàn thanh tra phát hiện nhiều sổ sách khám bệnh, toa thuốc ghi bằng chữ Trung Quốc, tuy nhiên bác sĩ lại  không có mặt tại phòng mạch,

Sau hàng giờ tra hỏi, ông Út, người đứng tên phụ trách chuyên môn của phòng mạch mới thừa nhận ông chỉ đứng tên, còn phòng khám là do ông Chu Gia Thân, người Trung Quốc điều hành. Tuy nhiên, phòng khám không trình được chứng chỉ hành nghề, hoặc một loại giấy tờ nào liên quan đến việc khám chữa bệnh của ông Thân. Một lương y khác tại đây là ông Văn Thiện cũng không có giấy phép hành nghề, mà chỉ có bản phô-tô-cô-py giấy chứng nhận chuyên môn y học cổ truyền cấp từ 17 năm trước. Ngoài sai phạm trên, Thanh tra Sở Y tế TP Hồ Chí Minh còn ghi nhận phòng khám này không đạt tiêu chuẩn vệ sinh, dược liệu không nhãn mác, thuốc nước sang chiết không tên, người khám bệnh không đeo bảng tên; không niêm yết giá... Tình hình cũng xảy ra tương tự tại Phòng khám Trung Hoa trên đường Trần Hưng Ðạo, quận 5. Khi đoàn đến kiểm tra, bác sĩ Trung Quốc cũng không có mặt nhưng để lại nhiều bút tích trên toa thuốc và sổ ghi chép. Ðoàn kiểm tra đã lập biên bản ghi nhận nhiều loại thuốc không có nhãn mác, quảng cáo khám, chữa bệnh quá chức năng. Trong một đợt kiểm tra vài tháng trước, Thanh tra Sở Y tế TP Hồ Chí Minh phát hiện hàng loạt phòng khám Trung y tại quận 6, quận 11, mắc những sai phạm như: lương y người Trung Quốc khám bệnh nhưng không có bằng cấp, không chứng nhận hành nghề; nhiều loại thuốc không có nhãn mác và nguồn gốc...

Tại Hà Nội, có 23 thầy thuốc YHCT Trung Quốc được cấp phép hành nghề tại 21 cơ sở thuộc 13 công ty (trong đó có hai doanh nghiệp là chi nhánh của cơ sở 100% vốn nước ngoài có trụ sở tại TP Hồ Chí Minh). Các cơ sở này tập trung nhiều ở các phố Giải Phóng, Nguyễn Trãi, Trường Chinh... Một điểm chung là phòng khám nào cũng đưa ra danh sách dài các bệnh có thể chữa được bằng đông y. Từ những bệnh thông thường như ho, sổ mũi, ngoài da, đến những bệnh khó như xương khớp, tim mạch, vô sinh đều có hiệu quả điều trị cao. Trong khi đó, đến nay chưa có một thống kê nào về hiệu quả thật sự từ các bài thuốc của các phòng khám có các thầy thuốc YHCT Trung Quốc thực hiện. Ngoài ra, chi phí cho các bài thuốc đó cũng không hề thấp, bệnh chưa biết có khỏi hay không, nhưng bỏ rẻ người bệnh cũng phải chi hàng triệu đồng cho mỗi lần điều trị.

Tôi đưa người nhà đến khám bệnh tại Phòng khám đa khoa đông y Trung Quốc tại 77 đường Giải Phóng, sau khi nộp 30 nghìn đồng và qua người phiên dịch, đã được bác sĩ Trung Quốc thăm khám, bắt mạch. Sau vài động tác đó, căn bệnh hoa mắt, chóng mặt của người nhà tôi được ông bác sĩ này khẳng định hoàn toàn chữa được. Nhưng quá trình điều trị phải từ 20 ngày đến một tháng. Giá thuốc cho mỗi ngày là 150 hoặc 180 nghìn đồng, tùy chọn. Còn tại phòng khám Trường Giang, 709 đường Giải Phóng, trong vai một người bị viêm họng lâu năm, người bạn đồng nghiệp được các nhân viên hướng dẫn thủ tục khám bệnh. Phí khám 40 nghìn đồng/lần. Sau khi nộp tiền được đưa tới gặp một bác sĩ nói tiếng Trung Quốc, có một cô phiên dịch ngồi cạnh. Sau khi thăm khám bệnh, bác sĩ kê đơn thuốc bằng tiếng Trung Quốc. Với bệnh viêm họng lâu năm của người bạn này thì dùng thuốc trong vòng mười ngày là khỏi , với đơn thuốc từ 2 đến 2,5 triệu đồng. Ðó là chưa kể phải dùng thêm hai liều giải độc nhỏ vào mũi, mỗi liều giá một triệu đồng. Tính qua chi phí cho một lần điều trị viêm họng cũng mất vài triệu đồng nhưng không dám chắc bệnh sẽ khỏi sau một đợt điều trị.

Theo báo cáo của Vụ Y dược học cổ truyền (Bộ Y tế), cả nước hiện có 64 bác sĩ Trung y Trung Quốc đang tham gia hành nghề khám chữa bệnh bằng YHCT tại 54 cơ sở YHCT Việt Nam. Phó Vụ trưởng y dược cổ truyền (Bộ Y tế) Nguyễn Hoàng Sơn, cho biết: Hiện tại, chưa có thống kê việc hiệu quả của các phòng khám này ra sao, nhưng nhiều cơ sở quảng cáo là phòng khám đông y Trung Quốc song thực tế là phòng chẩn trị YHCT có thuê thầy thuốc người Trung Quốc hành nghề. Ngoài ra,  các phòng khám quảng cáo không trung thực trên các phương tiện thông tin đại chúng, sử dụng người bệnh cảm ơn để quảng cáo. Nội dung không thực hiện đúng các quy định của pháp luật hiện hành về quảng cáo trong lĩnh vực y tế và không đúng với nội dung đã được Bộ Y tế phê duyệt. Về khía cạnh chuyên môn có thật sự chữa được bệnh không thì cần có thời gian tìm hiểu. Tuy nhiên, theo các phòng khám này nói, họ có thể chữa được bệnh nan y, bệnh hiểm nghèo nhưng trên thực tế chưa có bằng chứng khoa học nào thuyết phục. Ông Sơn nhấn mạnh: Các bài thuốc đông y không thể chữa khỏi bệnh 100% mà chỉ mang tính hỗ trợ điều trị.

Ðể chấn chỉnh hoạt động của các phòng khám YHCT, Bộ Y tế yêu cầu Sở Y tế các tỉnh, thành phố tăng cường thanh tra, kiểm tra hoạt động khám chữa bệnh nhất là các cơ sở có thầy thuốc YHCT Trung Quốc. Theo đó, các địa phương rà soát, kiểm tra và chấn chỉnh công tác xét duyệt cấp phép hành nghề; tăng cường thanh tra, kiểm tra các cơ sở hành nghề, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm những sai phạm. Trong quá trình kiểm tra, đặc biệt quan tâm việc thực hiện các quy chế chuyên môn; việc niêm yết giá thuốc, giá khám bệnh: Nếu thầy thuốc nước ngoài khám và ghi đơn bằng tiếng nước ngoài thì đơn thuốc phải được dịch ra tiếng Việt. Không được sử dụng thuốc thành phẩm không rõ nguồn gốc. Nếu cơ sở tự sản xuất thì phải báo cáo Sở Y tế và được Sở cho phép theo quy định. Việc mua thuốc điều trị nhiều hay ít ngày tùy thuộc vào khả năng của người bệnh, thầy thuốc không được ép.