Cảnh báo nạn trộm cắp sâm Ngọc Linh tại Kon Tum

Mới đây, tại vườn sâm của Công ty cổ phần sâm Ngọc Linh Tu Mơ Rông Kon Tum bị nhổ trộm 160 cây sâm. Tất cả sâm bị nhổ trộm đều có củ to, đang cho ra hoa, hạt. Đối tượng nhổ trộm rất tinh vi, có chọn lọc khi chỉ trộm các cây sâm Ngọc Linh củ to còn các cây sâm giống nhỏ thì trộm không nhổ.

Theo anh Nguyễn Thanh Hoàng, là công nhân quản lý vườn sâm của Công ty cho biết: Ngày 21/8, vườn sâm của công ty gặp sự cố mất điện phải khắc phục. Đến sáng 22/8, tôi cùng anh A Khánh, A Minh đi sửa máy điện, phát hiện đường dây có dấu hiệu bị phá, chặt đứt. Ngay sau đó, tôi đã vội đi kiểm tra vườn sâm thì phát hiện hàng loạt cây sâm bị nhổ trộm. Qua thống kê có 141 cây sâm 3 năm tuổi, đang ra hoa, hạt cùng 17 cây sâm lớn trồng từ 8-10 năm tuổi và 2 cây sâm rừng tự nhiên bị trộm. Sau sự việc, anh Hoàng đã trình báo với lực lượng chức năng.

Băn khoăn không biết vì sao mà trộm đột nhập vào được vườn sâm, anh Trần Đức Long, người của Công ty cho biết: Lúc mất sâm là trùng thời điểm mất điện nên không thể trích xuất hình ảnh từ camera để nhận diện kẻ trộm cũng như phương thức đột nhập vào vườn sâm của chúng. Dây điện bị phá, chặt bằng dao, rựa. Người trộm phải là người rành, hiểu biết khu vực trồng sâm mới có thể đột nhập nhổ trộm sâm. Thời điểm mất trộm, anh em Công ty đang tập trung trồng sâm dây. Sau sự việc, chúng tôi báo công an xã Ngọk Lây. Ngày hôm sau công an huyện vào làm việc nhưng đến nay vẫn chưa bắt được kẻ trộm.

Tại hiện trường, chúng tôi trực tiếp nhận thấy số cây sâm Ngọc Linh bị nhổ trộm toàn cây lớn. Riêng hàng trăm cây sâm nhỏ, trồng cạnh bên không bị trộm. Vì sâm Ngọc Linh hiện có giá trị kinh tế lớn nên khu vực trồng được rào chắn cẩn thận nhưng không có dấu hiệu bị cạy, phá.

Những cây sâm Ngọc Linh nhỏ trồng bên cạnh nhưng không bị trộm

Trong lúc lực lượng chức năng vẫn đang điều tra, đi tìm thủ phạm các vụ trộm sâm Ngọc Linh, người dân nơi đây đã có cách riêng để phá án, trừng trị kẻ trộm bằng hương ước, quy ước, “luật” làng nhằm bảo vệ vườn sâm.

Tháng 6 vừa qua, tại xã Măng Ri, một vụ mất trộm gần 100 cây sâm xảy ra tại vườn sâm của người dân làng Long Láy. Anh A Phú, Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng thôn Long Láy cho biết: Khi xảy ra vụ việc, người dân báo lực lượng chức năng. Cùng đó, dân làng Long Láy tổ chức họp, hỏi nguồn gốc của sâm Ngọc Linh dân đang trồng. Tại đây, đối tượng A Thảo đã thừa nhận hành vi trộm gần 100 gốc sâm. Sau đó, người dân trong làng phạt theo “luật” của làng. Theo “luật” làng, người trộm sẽ bị phạt gấp đôi số sâm bị mất. Nếu người trộm không có sâm để trả đủ theo “luật”, có thể bù bằng trả tiền, ruộng rẫy, cà-phê. Sau khi bị phát hiện, A Thảo đã trả lại sâm đã lấy trộm cùng với số sâm bị phạt.

“Bà con mất sâm ngoài việc lấy lại đúng số sâm bị mất, còn lấy thêm theo mức phạt của làng. Ngoài 100 cây bị mất phải trả, A Thảo bị phạt thêm 200 cây sâm. Bên cạnh đó, sau này, A Thảo muốn trồng sâm mới, phải báo cho bà con biết, nắm số lượng thì mới được trồng. Mua sâm phải báo cho làng, nguồn gốc sâm mua của ai, ở đâu. Do đối tượng trộm là người trong làng nên mức phạt thấp hơn. Nếu người ở ngoài làng, mức phạt tăng hơn nhiều”, anh A Phú cho biết thêm.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Măng Ri Nguyễn Cửu Thắng, cho biết, sau khi A Thảo trả lại sâm đã lấy cắp cùng với số sâm bị phát, người dân đã viết đơn bãi nại gửi lực lượng chức năng.

Theo đồng chí Võ Trung Mạnh, Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Tu Mơ Rông, trong các vụ mất sâm Ngọc Linh trên địa bàn, tùy từng vụ việc để xử lý phù hợp, có thể sử dụng “luật” của làng, đặc biệt là các hương ước, quy ước có tính răn đe cao để xử lý. Với các vụ việc có tính chất nghiêm trọng, cần phải răn đe, cảnh báo thì giao cho cơ quan pháp luật xử lý nghiêm minh. Nhằm ngăn chặn tình trạng trộm cắp sâm Ngọc Linh, huyện đã có nhiều văn bản khác nhau, giao công an huyện chỉ đạo công an xã phối hợp với các xã tổ chức tuần tra, kiểm soát để bảo vệ an ninh trật tự, đặc biệt là phòng, chống trộm cây sâm Ngọc Linh.

“Huyện đã chỉ đạo các xã tiếp tục đẩy mạnh rà soát, thống kê, quản lý diện tích sâm trồng của người dân, hợp tác xã, doanh nghiệp trên địa bàn. Đây là cơ sở, hồ sơ pháp lý, để khi sâm bị trộm, người dân có cơ sở khẳng định là tài sản của mình. Ngoài ra, huyện còn đẩy mạnh tổ chức phát động phong trào Vì an ninh Tổ quốc tại cơ sở để tăng cường bảo vệ an ninh trật tự, phòng, chống trộm cắp sâm Ngọc Linh”, đồng chí Võ Trung Mạnh cho biết thêm.