Trong số các luật và pháp lệnh vừa được Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội khoá XV thông qua, một nội dung đặc biệt được chú ý là Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư và Luật Đấu thầu (1 luật sửa 4 luật), với mục tiêu cải cách và tạo không gian phát triển mới cho các lĩnh vực đầu tư, hạ tầng và quản lý nhà nước.
Thứ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Đức Tâm cho biết, việc sửa đổi, bổ sung các luật trong “1 luật sửa 4 luật” này được thực hiện trên 3 nguyên tắc chính: Một là lựa chọn những quy định có mâu thuẫn, bất cập, yêu cầu cấp bách phải sửa ngay để tháo gỡ những vướng mắc về thể chế, khắc phục điểm nghẽn, tạo không gian cho phát triển.
Hai là cải cách thủ tục hành chính, đẩy mạnh phân quyền theo tinh thần “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”.
Ba là tập trung vào các nội dung đã xác định rõ phương án sửa đổi, đồng thuận cao, độc lập, có thể kế thừa khi sửa đổi, bổ sung toàn diện.
 |
Thứ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Đức Tâm. |
Một trong những điểm đáng chú ý là sửa đổi Luật Đầu tư, trong đó đã phân quyền chấp thuận chủ trương đầu tư của Thủ tướng Chính phủ cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh đối với các dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp, khu chế xuất, dự án đầu tư xây dựng cảng biển đặc biệt có quy mô dưới 2.300 tỷ đồng, dự án thuộc khu vực bảo vệ của di tích quốc gia, di tích quốc gia đặc biệt.
Một điểm đặc biệt trong “1 luật sửa 4 luật” là việc bổ sung thủ tục đầu tư đặc biệt đối với các lĩnh vực công nghiệp bán dẫn, công nghệ cao tại các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao và khu thương mại tự do… theo hướng chuyển từ “tiền kiểm” sang “hậu kiểm”.
Đáng chú ý, khi nhà đầu tư nộp hồ sơ vào các ngành nghề trên thì việc cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư sẽ được thực hiện trong thời gian 15 ngày.
“So với quy trình hiện tại, với thủ tục đầu tư đặc biệt, thời gian thực hiện dự án sẽ được rút ngắn khoảng 260 ngày. Đây là nội dung đột phá nhằm rút ngắn thời gian triển khai dự án, thể hiện cách tiếp cận mới trong xây dựng thể chế theo hướng vừa bảo đảm yêu cầu quản lý Nhà nước, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp”, ông Tâm cho hay.
 |
Thi công nâng cấp đường Bà Triệu, thành phố Đông Hà (Quảng Trị) từ vốn đầu tư công. (Ảnh: TTXVN) |
Một điểm sáng khác trong luật sửa đổi là việc sửa đổi Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP). Việc sửa luật nhằm xóa bỏ các hạn chế về lĩnh vực đầu tư và mức đầu tư tối thiểu, tạo cơ chế linh hoạt hơn trong việc thu hút các nhà đầu tư.
Đồng thời, quy định mới cũng cho phép tỷ lệ vốn Nhà nước tham gia vào dự án có thể lên tới 70% đối với các dự án có chi phí giải phóng mặt bằng lớn hoặc thực hiện tại các địa bàn khó khăn.
Đặc biệt, hợp đồng BT (xây dựng-chuyển giao) sẽ tiếp tục được áp dụng và được điều chỉnh để khắc phục các vướng mắc, bất cập trong quá trình thực hiện, mở ra cơ hội mới cho các dự án cơ sở hạ tầng lớn.
Luật “1 luật sửa 4 luật” dự kiến có hiệu lực thi hành từ ngày 15/1/2025. Tuy nhiên, một số điều khoản có hiệu lực từ ngày 1/7/2025.
Thứ trưởng Nguyễn Đức Tâm cho biết, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang phối hợp với các bộ soạn thảo để Chính phủ ban hành 6 nghị định và 1 thông tư hướng dẫn thực hiện các quy định của luật mới. Cụ thể, 5 nghị định dự kiến sẽ được trình Chính phủ trong quý I/2025.
