Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tiếp xúc với các chất ô nhiễm không khí làm tăng nguy cơ mắc các bệnh viêm đường hô hấp cấp, viêm phổi tắc nghẽn mãn tính, hen suyễn, bệnh tim mạch, đột quỵ, tổn thương da, bệnh về mắt, đồng thời tác động đến hệ thần kinh, hệ miễn dịch và sức khỏe tâm thần.
Trước tình trạng ô nhiễm không khí tại khu vực thành phố Hà Nội và các tỉnh lân cận hiện nay, để bảo vệ sức khỏe người dân, nhất là nhóm đối tượng nhạy cảm như trẻ em, phụ nữ mang thai, người cao tuổi, người mắc bệnh hô hấp và tim mạch, Cục Phòng bệnh (Bộ Y tế) đề nghị người dân tại các tỉnh, thành phố khu vực phía bắc thường xuyên theo dõi tình hình chất lượng không khí thông qua các kênh thông tin chính thức để chủ động thực hiện biện pháp bảo vệ sức khỏe; thực hiện việc đeo khẩu trang bảo đảm chất lượng khi ra ngoài, giữ gìn vệ sinh phòng ở và không gian sống thông thoáng, sử dụng khẩu trang và kính bảo vệ khi tiếp xúc với môi trường nhiều bụi.
Cục Phòng bệnh lưu ý: những người nhạy cảm với các chất ô nhiễm không khí cần tránh tiếp xúc với các nguồn phát thải ô nhiễm như khu vực giao thông, công trình xây dựng, các nơi đốt nhiên liệu bằng than, củi. Trong điều kiện không khí ô nhiễm nặng, nếu có triệu chứng như ho, khó thở, đau ngực, cần đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị; thực hiện nâng cao dinh dưỡng, giữ ấm cơ thể trong mùa đông và tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ đối với các bệnh mãn tính như hô hấp và tim mạch là những biện pháp được khuyến nghị để bảo vệ sức khỏe.
Đặc biệt, khi chỉ số AQI ở mức xấu từ 151 đến 200, người dân cần hạn chế hoạt động ngoài trời, lựa chọn thời điểm ít ô nhiễm để làm việc và nghỉ ngơi nhiều hơn. Việc sử dụng phương tiện giao thông công cộng thay cho xe máy; xe đạp được khuyến khích để giảm tiếp xúc với không khí ô nhiễm. Người nhạy cảm được khuyến nghị thực hiện các hoạt động trong nhà, vệ sinh mũi, họng và mắt bằng nước muối sinh lý. Với AQI ở mức rất xấu từ 201 đến 300, mọi hoạt động ngoài trời nên được hạn chế tối đa. Các gia đình sống gần khu vực ô nhiễm cần đóng cửa sổ và cửa ra vào để giảm tiếp xúc với không khí ô nhiễm.
Nếu khi AQI ở mức nguy hại từ 301 đến 500, tất cả các hoạt động ngoài trời nên được tránh. Người dân cần chuyển sang các hoạt động trong nhà và bảo đảm đóng kín cửa sổ, cửa ra vào. Đối với trẻ em tại các trường học, cần cân nhắc cho nghỉ học nếu tình trạng không khí ở mức nguy hại kéo dài trong ba ngày liên tiếp. Trong trường hợp phải đi học, cần điều chỉnh thời gian học và hạn chế các hoạt động ngoài trời.
Riêng trong trường hợp môi trường không khí bị ô nhiễm nghiêm trọng (VN_AQI ngày có giá trị từ 301 trở lên trong thời gian ba ngày liên tục), căn cứ các văn bản mới nhất hướng dẫn thực hiện Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường, có thể xem xét tạm dừng hoặc điều chỉnh thời gian làm việc của các cơ quan, tổ chức, trường học. Nếu bắt buộc đi học cần tránh các hoạt động ngoài trời, chuyển sang các hoạt động trong nhà hoặc điều chỉnh thời gian học cho phù hợp. Tạm dừng các hoạt động tập trung đông người ở ngoài trời.
Nhằm hạn chế tình trạng ô nhiễm không khí tại khu vực thành phố Hà Nội và các tỉnh khu vực phía bắc trong những ngày gần đây, Thứ trưởng Nông nghiệp và Môi trường, Lê Công Thành cho biết, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã có văn bản đề nghị các Bộ Công an, Công Thương, Xây dựng, Y tế, Giáo dục và Đào tạo; UBND các tỉnh, thành khu vực phía bắc; các các Tập đoàn, Tổng Công ty: Công nghiệp-Năng lượng Quốc gia Việt Nam, Công nghiệp Than-Khoáng sản Việt Nam, Điện lực Việt Nam, Xi-măng Việt Nam, Thép Việt Nam triển khai các biện pháp cấp bách ứng phó với đợt ô nhiễm không khí tại các khu vực nêu trên.
Cụ thể, chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tiến hành rà soát quy trình vận hành, bảo đảm các hệ thống xử lý bụi, khí thải hoạt động ổn định, hiệu quả, đáp ứng các Quy chuẩn kỹ thuật môi trường về khí thải liên quan đến các hoạt động sản xuất; tăng cường tần suất kiểm tra, bảo dưỡng thiết bị nhằm không để xảy ra sự cố đối với hệ thống xử lý khí thải, công trình bảo vệ môi trường trong thời điểm này; chỉ đạo các đơn vị vệ sinh môi trường, các chủ dự án đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông thực hiện ngay việc tăng cường tần suất quét đường, hút bụi; sử dụng xe chuyên dụng phun nước rửa đường tại các trục giao thông chính, cửa ngõ đô thị; kiểm soát chặt chẽ hoạt động xây dựng và giao thông vận tải phát thải bụi...
Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề nghị Bộ Y tế chỉ đạo các cơ sở y tế, cơ quan truyền thông ngành y tế tăng cường phổ biến hướng dẫn chăm sóc sức khỏe cho người dân; khuyến cáo các biện pháp bảo vệ sức khỏe cho nhóm đối tượng nhạy cảm (người già, trẻ em, người có bệnh hô hấp) trong những ngày ô nhiễm cao.