Theo Trung tâm Phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh châu Âu (ECDC), khoảng trên 190 trường hợp đã được báo cáo trên toàn cầu, trong đó Anh chiếm phần lớn, với 111 ca được ghi nhận kể từ tháng 1 đầu năm nay, chủ yếu ở trẻ em dưới 10 tuổi.
Giám đốc ECDC, bà Andrea Ammon cho biết, ngoài ra có khoảng 40 trường hợp đã được ghi nhận tại Liên minh châu Âu và Khu vực Kinh tế châu Âu. Các quốc gia khác bao gồm Mỹ, Israel, Đan Mạch, Ireland, Hà Lan và Tây Ban Nha cũng đã báo cáo các ca bệnh.
Các trường hợp mắc bệnh được ghi nhận trên trẻ từ 1 tháng tuổi đến 16 tuổi, nhưng đa số là trẻ nhỏ dưới 10 tuổi. Hầu hết các em trước khi nhiễm bệnh đều có thể trạng khỏe mạnh, trong khi viêm gan thường rất hiếm khi xảy ra ở trẻ em khỏe mạnh.
Điều bất thường và đáng lo ngại là cho đến nay, các ca bệnh được phát hiện đều không liên quan đến các loại virus thông thường gây bệnh viêm gan cấp tính (viêm gan A, B, C, D, E).
Bệnh viêm gan thể nhẹ ở trẻ em đã từng được ghi nhận, nhưng các trường hợp mắc viêm gan cấp tính kể trên khiến giới chức y tế ở Scotland phải phát cảnh báo vào ngày 6/4 vừa qua, khi nhiều trẻ mắc bệnh ở thể nặng.
Đặc biệt, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) xác nhận đã có 1 trẻ tử vong, trong khi có 17 em cần phải được ghép gan do hậu quả của căn bệnh viêm gan bí ẩn này.
Bà Maria Buti, giáo sư gan mật tại Barcelona (Tây Ban Nha) và là Chủ tịch Ủy ban Sức khỏe cộng đồng thuộc Hiệp hội Nghiên cứu bệnh lý gan châu Âu cho biết: “Dù số ca mắc vẫn khá thấp, nhưng mối lo ngại chính là đối tượng nhiễm bệnh là trẻ em, cùng mức độ nghiêm trọng của bệnh”.
Các cơ quan y tế đang phối hợp cùng WHO để nỗ lực giải mã căn bệnh bí ẩn này. Các chuyên gia cho biết, nguyên nhân gây bệnh có thể do 1 mầm bệnh mới có liên quan hoặc do tiếp xúc với chất độc, nhưng sự lây lan theo địa lý của các trường hợp nhiễm bệnh cho thấy có nhiều khả năng là do nhiễm virus.
Theo đó, các nhà khoa học cho rằng, nguyên nhân hàng đầu có thể là do nhiễm virus adenovirus - 1 họ virus phổ biến thường gây cảm lạnh thông thường với các triệu chứng giống như cúm, hoặc gây bệnh đường tiêu hóa như viêm dạ dày ruột cấp tính.
Trong số những trẻ em bị nhiễm bệnh ở Anh, có tới 75% số ca có kết quả xét nghiệm dương tính với virus này. Ngoài ra, có 20 ca cũng nhiễm Covid-19 và 19 trường hợp khác được phát hiện đồng thời nhiễm cả Covid-19 và adenovirus.
Cũng đã có báo cáo về việc adenovirus gây viêm gan ở trẻ em bị suy giảm miễn dịch, nhưng trước đây virus này chưa từng gây viêm gan ở trẻ khỏe mạnh.
Bà Ammon thông tin, các nghiên cứu cho đến nay đã chỉ ra mối liên hệ giữa các ca bệnh với việc nhiễm virus adenovirus. Giám đốc ECDC nói thêm, có giả thuyết cho rằng giai đoạn phong tỏa để phòng, chống Covid-19 có thể làm suy yếu khả năng miễn dịch của trẻ em, do ít tiếp xúc với các mầm bệnh thông thường trong thời điểm giãn cách.
Trong khi đó, theo Giám đốc Cơ quan Y tế công cộng Scotland, Jim McMenamin, hiện các nhà khoa học cũng đang tiến hành xác định xem liệu virus adenovirus có đột biến để gây ra tình trạng bệnh nặng hơn hay không, hoặc có đang cùng “kết hợp” với 1 loại virus khác, bao gồm cả virus SARS-CoV-2 gây bệnh Covid-19 hay không.
Ngoài ra, các chuyên gia y tế cũng loại trừ nguyên nhân gây bệnh có liên quan tới vaccine phòng Covid-19, bởi các ca mắc căn bệnh bí ẩn này ở Anh đều chưa được tiêm ngừa Covid-19.
Một số nhà khoa học khác cho rằng, khả năng miễn dịch suy giảm do thiếu hòa nhập xã hội trong đại dịch cũng có thể là 1 nguyên nhân dẫn đến căn bệnh này.
Simon Taylor-Robinson, chuyên gia gan mật và giáo sư y học chuyển dịch tại Đại học Hoàng gia London cho biết: “Đây có thể là 1 phản ứng quá mức trước các tác động lên hệ thống miễn dịch, vốn có thể chưa từng trải qua các tác nhân như vậy trước đây”.
Trước những diễn biến của căn bệnh mới, giới chức y tế Mỹ và châu Âu đã phát cảnh báo, khuyến cáo các bác sĩ theo dõi chặt chẽ những triệu chứng của bệnh và tiến hành xét nghiệm adenovirus ở trẻ em nếu nghi ngờ bị viêm gan nặng không rõ nguyên nhân.
Các triệu chứng bao gồm nước tiểu sẫm màu, vàng mắt, vàng da, mệt mỏi, sốt, chán ăn, buồn nôn, nôn, đau bụng, phân màu nhạt và đau khớp. Các bậc cha mẹ cũng được yêu cầu chú ý đến các triệu chứng trên ở trẻ và liên hệ với chuyên gia y tế nếu cần thiết.
Hiện vẫn chưa có phương pháp điều trị cụ thể nào đối với bệnh viêm gan này, ngoài việc dùng thuốc giúp giảm viêm và các triệu chứng khác của bệnh.
Để ngăn bệnh lây lan rộng, Cơ quan An ninh y tế Anh khuyến cáo trẻ em nên thường xuyên rửa tay và vệ sinh đường hô hấp kỹ càng, bao gồm việc dùng khăn giấy che miệng khi ho và hắt hơi.
Dù số ca mắc mới đang gia tăng tương đối chậm nhưng các chuyên gia cũng cảnh báo về các đợt lây nhiễm trên diện rộng trong tương lai gần.
Không có mối liên hệ nào giữa các trường hợp viêm gan ở trẻ em và vaccine Covid-19 
