Cố tình vi phạm, bất chấp kết luận thanh tra
Lịch sử khu đất xảy ra vi phạm của Công ty TNHH Kim Long tại phường Liên Bảo bắt nguồn từ năm 1997, khi UBND tỉnh Vĩnh Phúc có quyết định giao đất cho công ty này trồng mía, thời hạn giao đất là 18 năm. Ðến năm 2018, UBND tỉnh Vĩnh Phúc ban hành quyết định thu hồi đất của Công ty TNHH Kim Long do hết hạn sử dụng đất và không được tiếp tục gia hạn. Từ nhiều năm nay, trên diện tích thu hồi đất của Công ty TNHH Kim Long xảy ra nhiều hoạt động vi phạm như lấn, chiếm, chuyển mục đích sử dụng đất, xây dựng công trình trái pháp luật, trong đó có nhiều công trình hiện đại, kiên cố và có giá trị lớn.
Kết luận số 38/KL-TTr ngày 2-4-2019 của Thanh tra tỉnh Vĩnh Phúc khẳng định, có tới 193 trường hợp lấn, chiếm, sử dụng đất không đúng mục đích; xây dựng công trình trái phép trên diện tích 167.870,5 m2 tại phường Liên Bảo. Trong đó, có 181 trường hợp vi phạm trước ngày 1-7-2014. Trong diện tích đất vi phạm do Công ty TNHH Kim Long sử dụng có 39 trường hợp chiếm đất, xây dựng công trình trái phép trên diện tích 124.828 m2. Sau khi Kết luận thanh tra được ban hành, trên phần đất do Công ty TNHH Kim Long sử dụng tiếp tục mọc lên những công trình trái phép, đất tiếp tục được chia lô, xẻ thửa bán chác, xây dựng trái phép cho đến tận đầu năm 2021. Theo quan sát của chúng tôi, khu vực xây dựng các công trình vi phạm nằm dọc theo sườn đồi (người dân địa phương gọi là núi Bầu), nhà cửa san sát, có hàng lối như một khu đô thị mới. Nhiều ngôi nhà xây hai, ba tầng, diện tích sàn vài trăm mét vuông giá trị nhiều tỷ đồng, một số nhà còn có sân vườn, tiểu cảnh. Hầu hết những ngôi nhà này mới xây dựng trong thời gian gần đây.
Ngày 14-5-2021, Văn phòng Chính phủ ban hành Công văn số 3167/VPCP-V.I truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình yêu cầu tỉnh Vĩnh Phúc chỉ đạo kiểm tra, giải quyết dứt điểm phản ánh sai phạm trong quản lý, sử dụng đất đai và xây dựng công trình tại thành phố Vĩnh Yên, báo cáo kết quả với Thủ tướng Chính phủ trước ngày 31-7. UBND tỉnh Vĩnh Phúc đã chỉ đạo các sở, ngành, địa phương, đơn vị liên quan xử lý dứt điểm các vi phạm trong quản lý, sử dụng đất đai trên đất thu hồi của Công ty TNHH Kim Long; khẩn trương tổ chức công khai bản đồ thu hồi đất của công ty này tại xã Ðịnh Trung, phường Liên Bảo và phường Khai Quang; tổ chức xử lý các công trình xây dựng trái phép, báo cáo UBND tỉnh trước ngày 20-6-2021. Các trường hợp chống đối sẽ bị lập hồ sơ chuyển cơ quan cảnh sát điều tra xử lý hình sự theo quy định.
Kiên quyết xử lý dứt điểm những vi phạm
TP Vĩnh Yên đã tổ chức nhiều cuộc họp, triển khai hàng loạt biện pháp nhằm xử lý vi phạm. Từ đầu năm đến ngày 31-5-2021, thành phố đã chỉ đạo xử lý, tháo dỡ 93 công trình vi phạm trên diện tích đất UBND tỉnh đã thu hồi của Công ty TNHH Kim Long tại phường Liên Bảo và phường Khai Quang.
Thành phố Vĩnh Yên đã làm rõ, trong số 72 công trình xây dựng trái phép tại phường Liên Bảo, có 30 công trình đã xác định được tên, tuổi, địa chỉ của người sử dụng và 25 công trình vô chủ, 17 trường hợp xây dựng tường bao rào quanh khu đất. Lãnh đạo thành phố đã đối thoại với các hộ dân liên quan vào ngày 28-5-2021. Các hộ dân đều thừa nhận hành vi sai trái và trình bày nguyện vọng mong muốn các cơ quan chức năng tạo điều kiện hợp thức hóa để được giao quyền sử dụng đất, đóng thuế cho Nhà nước. Tuy nhiên, lãnh đạo TP Vĩnh Yên bác bỏ yêu cầu đòi hợp thức hóa vi phạm, khẳng định hành vi lấn chiếm đất, sử dụng đất không đúng mục đích, xây dựng công trình trái pháp luật là hành vi vi phạm pháp luật và sẽ xử lý nghiêm minh. Thành phố sẽ kiên quyết xử lý các hộ vi phạm có cán bộ, đảng viên trước. UBND các phường đã ba lần gửi thông báo trực tiếp đến các trường hợp vi phạm, yêu cầu các hộ tự thu dọn tài sản, bàn giao đất cho Nhà nước trước ngày 30-5-2021. Tuy nhiên, đến thời điểm trên không có hộ dân nào thực hiện.
Bí thư Thành ủy Vĩnh Yên Nguyễn Ngọc Bình chỉ đạo, ưu tiên tuyên truyền, vận động người dân tự tháo dỡ các công trình vi phạm. Chỉ trường hợp nào không tự tháo dỡ công trình vi phạm thì thành phố mới hoàn thiện hồ sơ và thực hiện các biện pháp cưỡng chế. Từ cuối tháng 5-2021, thành phố Vĩnh Yên đã thành lập hai tổ công tác tuyên truyền
Tỉnh Vĩnh Phúc, TP Vĩnh Yên cần khẩn trương công khai các văn bản, giấy tờ, mốc giới, hồ sơ vi phạm của từng hộ dân, từng cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, sai phạm của cán bộ, công chức các thời kỳ; trả lời rõ ràng đơn thư kiến nghị của người dân, công khai trên phương tiện thông tin đại chúng. TP Vĩnh Yên tập trung xử lý dứt điểm những vi phạm về đất đai tại phường Liên Bảo là hết sức cần thiết.