Cụ thể, theo Kết luận Thanh tra số 06/KL-STNMT của Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đồng Nai vừa ban hành, trong thời gian trên, bên cạnh những kết quả đạt được, việc quản lý, sử dụng đất tại huyện Trảng Bom còn nhiều hạn chế, sai phạm.
Nhiều thiếu sót, sai phạm
Đầu tiên, việc lập quy hoạch sử dụng đất còn xảy ra tình trạng thiếu sự rà soát, đối chiếu kịp thời, đầy đủ ranh giới các dự án đã được phê duyệt, chấp thuận chủ trương đầu tư, từ đó, đề xuất nhu cầu, chỉ tiêu quy hoạch sử dụng đất cho phù hợp tình hình thực tế.
Đối với thực hiện kế hoạch sử dụng đất, chưa xác định nhu cầu sử dụng đất phù hợp với tiến độ các công trình, dự án; quy mô, vị trí sử dụng đất của một số dự án còn chưa chính xác do thay đổi nhu cầu sử dụng đất của ngành, lĩnh vực và nhu cầu của các nhà đầu tư. Điều này, dẫn đến việc phân bố quỹ đất chưa thật sự phù hợp.
Riêng công tác chuyển mục đích sử dụng đất đối với đất nông nghiệp, bản đồ các khu đất thực hiện xin chuyển đổi không thể hiện tọa độ vị trí (chỉ là bản vẽ trích lục thửa đất, gồm 120/290 hồ sơ tiến hành kiểm tra).
Trong quá trình làm hợp đồng tại các đơn vị đo đạc, chủ sử dụng đất không ghi yêu cầu làm bản vẽ để thực hiện việc chuyển đổi mục đích. Quá trình thẩm tra của Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Trảng Bom không phát hiện sai sót trong bản đồ chuyển đổi mục đích.
Về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai, qua kiểm tra 28/59 hồ sơ xử phạt vi phạm hành chính thẩm quyền Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện và 57/154 hồ sơ thẩm quyền Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã cho thấy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã đã ban hành quyết định xử phạt tiền mà không kiến nghị Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện xử phạt để áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả truy thu số thu lợi bất hợp pháp theo quy định.
Tương tự, các trường hợp Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện chỉ phạt tiền và áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả khôi phục lại hiện trạng ban đầu, mà không áp dụng truy thu số lợi bất hợp pháp. Việc xử lý như trên của Chủ tịch Ủy ban nhân dân 2 cấp là không đúng với quy định hiện hành.
Qua kiểm tra thực tế trên địa bàn, Đoàn Thanh tra ghi nhận, việc khắc phục hậu quả sau khi ra quyết định xử phạt đối với hành vi tự làm đường trên đất nông nghiệp chỉ dừng lại nộp tiền phạt, không khôi phục lại hiện trạng ban đầu. Chính quyền các xã đến nay không thực hiện cưỡng chế.
Tại các xã Sông Thao, Quảng Tiến, Sông Trầu, Hưng Thịnh, Tây Hòa, Đông Hòa, Hố Nai 3, Bắc Sơn và thị trấn Trảng Bom có dấu hiệu phân lô, xây dựng trái phép nhà ở, nhà xưởng trên đất nông nghiệp nhưng chưa được xử lý vi phạm.
Đặc biệt, ở xã Hưng Thịnh, phát hiện hơn 10 trường hợp tự ý chuyển đổi mục đích các thửa đất nông nghiệp diện tích từ 10.000m2 đến 50.000m2, để xây dựng nhà xưởng kết cấu tường gạch, lợp mái tôn từ 100 đến 200m2, bên trong đã sản xuất công nghiệp. Ủy ban nhân dân xã Hưng Thịnh cho biết, đã kiểm tra, xử phạt và thông báo tháo dỡ từ năm 2019, nhưng đến nay công trình vẫn ngang nhiên tồn tại.
Khắc phục hạn chế, xử lý cá nhân liên quan
Trên cơ sở những tồn tại, hạn chế nêu trên, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đồng Nai đề nghị Ủy ban nhân dân huyện Trảng Bom hằng năm trong lập kế hoạch sử dụng đất cần phân tích, đánh giá kế hoạch sử dụng đất của năm trước đó. Khi cho phép chuyển mục đích sử dụng đất phải thực hiện đúng trình tự, thủ tục quy định của pháp luật.
Một căn nhà xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp tại xã Tây Hòa, huyện Trảng Bom. |
Quá trình thực hiện điều chỉnh cục bộ quy hoạch xây dựng nông thôn mới, ngoài căn cứ các quy định pháp luật, phải bảo đảm tính tổng thể phát triển kinh tế-xã hội của địa phương, không ban hành mỗi quyết định điều chỉnh 1 thửa đất. Rà soát, xử lý dứt điểm các trường hợp xử phạt phải áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do vi phạm.
Ủy ban nhân dân huyện Trảng Bom cần tăng cường công tác thanh, kiểm tra để chấn chỉnh kịp thời những hạn chế, sai sót, nhất là của chính quyền cấp xã.
Kết luận Thanh tra cũng chỉ rõ trách nhiệm của các tập thể, cá nhân liên quan. Đồng thời, đề nghị Ủy ban nhân dân huyện Trảng Bom tự rà soát, xác định và xử lý trách nhiệm cá nhân, tổ chức liên quan đến từng thời kỳ theo đúng quy định của pháp luật.
Liên quan đến xử lý Kết luận Thanh tra số 6, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai vừa có văn bản giao Sở Tài nguyên và Môi trường Đồng Nai đôn đốc, theo dõi Ủy ban nhân dân huyện Trảng Bom khắc phục những tồn tại, thiếu sót. Ủy ban nhân dân huyện Trảng Bom tổ chức kiểm điểm các tổ chức, cá nhân để xảy ra sai phạm. Sở Nội vụ được giao nhiệm vụ theo dõi, đôn đốc kiểm điểm các tổ chức cá nhân; tham mưu đề xuất Ủy ban nhân dân tỉnh kiểm điểm tổ chức, cá nhân thuộc diện quản lý của Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh trong tháng 3/2023.
Trảng Bom là huyện nằm vị trí đắc địa ở trung tâm của tỉnh Đồng Nai, thuận lợi về giao thông, thu hút đầu tư, phát triển công nghiệp. Huyện có diện tích tự nhiên hơn 32.700ha, chiếm gần 6% diện tích toàn tỉnh Đồng Nai.
Những năm gần đây, huyện có tốc độ công nghiệp hóa, đô thị hóa khá nhanh. Kéo theo đó là lượng người đến sinh sống, làm việc rất lớn nên nhu cầu về nhà ở, nhà trọ cũng gia tăng. Điều này, dẫn đến tình trạng xây dựng trái phép phức tạp. Trong giai đoạn 2018-2021, địa phương đã kiểm tra, phát hiện, xử phạt 696 vụ, trong đó đất đai 531 vụ, xây dựng 92 vụ.
Theo lãnh đạo huyện Trảng Bom, gần đây, số vụ việc vi phạm về đất đai, xây dựng trên địa bàn tuy có giảm nhưng vẫn tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp, chưa được xử lý dứt điểm. Tình trạng người dân mua đất, xây dựng nhà, phân lô, bán nền trên đất nông nghiệp khó kiểm soát.
Hiện nay, cấp ủy, chính quyền địa phương đang triển khai nhiều giải pháp quyết liệt để chấn chỉnh tình hình, xử lý nghiêm minh các sai phạm đất đai, xây dựng theo tinh thần chỉ đạo của Thường trực Tỉnh ủy Đồng Nai.