Một trong những nội dung quan trọng của Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) là chính sách phát triển, phát huy giá trị văn hóa Hà Nội. Đây là những quy định góp phần xây dựng văn hóa người Hà Nội hào hoa, thanh lịch, nghĩa tình, văn minh, tiêu biểu cho văn hóa, lương tri và phẩm giá con người Việt Nam; đưa văn hóa, con người Hà Nội trở thành nguồn lực nội sinh để phát triển bền vững Thủ đô; nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân. Trong Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi), vấn đề phát triển văn hóa được dành riêng trong Điều 21; ngoài ra, trong một số điều khoản khác cũng có những quy định về văn hóa thể thao với một số cơ chế đặc thù mới nhằm giúp Hà Nội có cơ chế vượt trội, để bảo tồn cũng như phát huy được bản sắc, giá trị văn hóa của Thủ đô.
Một số điểm đáng chú ý trong Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) về văn hóa được đề cập như: Quy định rõ các khu vực cần được đầu tư nguồn lực gồm: Khu Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch; Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, Bảo tàng Hồ Chí Minh; Di tích Trung tâm Hoàng thành Thăng Long, Khu di tích Cổ Loa; Văn Miếu - Quốc Tử Giám và các di tích quốc gia đặc biệt khác trên địa bàn Thủ đô; khu vực hồ Hoàn Kiếm, hồ Tây; phố cổ, làng cổ và làng nghề truyền thống tiêu biểu… Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) cũng quy định những lĩnh vực khuyến khích đầu tư, những ưu đãi. Thí dụ, dự án đầu tư mới vào các ngành điện ảnh, nghệ thuật biểu diễn, mỹ thuật, nhiếp ảnh, triển lãm, du lịch văn hóa được hưởng các ưu đãi về tiền thuê đất, thuê mặt nước trong mười năm và giảm 50% tiền thuê đất, thuê mặt nước cho thời gian còn lại; áp dụng mức thuế suất 5% thuế thu nhập doanh nghiệp; được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong thời gian bốn năm và giảm 50% số thuế thu nhập phải nộp trong chín năm tiếp theo… Đây là những điều kiện cần thiết để Hà Nội vừa thực hiện tốt công tác bảo tồn, song song với phát huy các giá trị văn hóa, nhất là phát triển công nghiệp văn hóa.
Tiến sĩ Bùi Hoài Sơn - Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội khóa XV nhấn mạnh: “Hà Nội có đầy đủ các lợi thế để đẩy mạnh phát triển văn hóa trở thành động lực phát triển kinh tế-xã hội. Tuy nhiên, Hà Nội đang bị các rào cản pháp lý nên chưa phát triển xứng tầm được. Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) lần này có nhiều điểm mới, được kỳ vọng sẽ tạo ra những cơ hội mới, điều kiện mới để phát triển bền vững Thủ đô trong thời gian sắp tới. Đơn cử như Điều 21 dành riêng về văn hóa thể thao; Điều 39 về đầu tư theo đối tác công- tư; Điều 41 về quản lý tài sản công và khai thác hạ tầng cũng đưa vấn đề văn hóa vào; hay quy định về ưu đãi đầu tư trong Điều 43... Việc phát triển văn hóa sẽ lan tỏa sang phát triển kinh tế-xã hội của Thủ đô”.
Mặc dù vậy, các chuyên gia tiếp tục đề xuất cần có thêm một số quy định để phát triển Hà Nội. Trưởng phòng Quản lý Di sản (Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội) Phạm Thị Lan Anh cho biết: “Ngoài 12 nhóm công nghiệp văn hóa nói chung, Hà Nội còn quan tâm nhóm ngành ẩm thực - nhóm ngành đã được UNESCO đưa vào là một lĩnh vực được công nhận và vinh danh trong Mạng lưới các thành phố sáng tạo. Trong đó, trung tâm công nghiệp văn hóa được coi là trung tâm của cả 13 lĩnh vực này. Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) rất cần đề cập điều này. Mặt khác, hiện nay các không gian sáng tạo ở khối doanh nghiệp hay tư nhân đang rất trông chờ những ưu đãi về hợp tác công-tư, về thuế… Để những điều này được thực hiện sẽ không còn là nhiệm vụ của riêng các nhà làm văn hóa mà còn là việc của chính quyền các quận, huyện, thị xã; giúp hình thành được những không gian văn hóa. Những mô hình và ưu đãi như vậy sẽ giúp việc hình thành trung tâm văn hóa Thủ đô cho từng nhóm ngành cụ thể, góp phần phát triển kinh tế-xã hội Hà Nội tốt hơn”.
Thực tế, Hà Nội đã ban hành chính sách về văn hóa, từ các chương trình, kế hoạch của Thành ủy, Ủy ban nhân dân thành phố, Nghị quyết chuyên đề về phát triển văn hóa… Tuy nhiên, những chính sách đó chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế và rất cần những chính sách pháp lý cao nhất được quy định thành luật. Bởi vậy nhân dân Thủ đô cũng như các chuyên gia đều kỳ vọng Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) sẽ mở đường để phát triển văn hóa Hà Nội một cách xứng tầm ■
