Vướng mắc giải phóng mặt bằng cao tốc Biên Hòa-Vũng Tàu

Hiện nay, các cơ quan chức năng tỉnh Đồng Nai đang nỗ lực tháo gỡ vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của dự án để bàn giao cho đơn vị thi công.

Nhiều khó khăn

Dự án đường cao tốc Biên Hòa-Vũng Tàu giai đoạn 1 có tổng chiều dài khoảng 54 km đi qua địa bàn hai tỉnh Đồng Nai và Bà Rịa-Vũng Tàu, trong đó, đoạn đi qua địa bàn Đồng Nai dài hơn 34 km với dự án thành phần 1 và dự án thành phần 2. Để thực hiện dự án, tỉnh Đồng Nai phải thu hồi diện tích đất gần 290 ha thuộc địa bàn thành phố Biên Hòa và huyện Long Thành với hơn 3.400 hộ dân bị ảnh hưởng. Trong đó, có hơn 2.400 hộ dân thuộc diện phải bố trí tái định cư.

Theo kế hoạch đề ra, việc tổ chức thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư phấn đấu bàn giao 70% diện tích mặt bằng của các gói thầu xây lắp trước ngày 30/6 và cơ bản bàn giao diện tích còn lại trước ngày 31/12. Thế nhưng, quá trình triển khai thực hiện thu hồi, bồi thường, tái định cư gặp nhiều khó khăn, khiến tiến độ dự án đang rất chậm so với yêu cầu đề ra.

Để bố trí tái định cư cho các hộ dân, tỉnh Đồng Nai đã quy hoạch xây dựng bốn khu tái định cư trên địa bàn thành phố Biên Hòa và huyện Long Thành. Tuy nhiên, đến nay, mới chỉ có khu tái định cư tại xã Long Đức, huyện Long Thành khởi công xây dựng, các khu còn lại vẫn đang trong quá trình làm thủ tục.

Là hộ dân trong diện giải tỏa của dự án cao tốc Biên Hòa-Vũng Tàu, chị Trần Thị Mai Tuyên, xã Phước Thái, huyện Long Thành bày tỏ đồng thuận cao với chủ trương làm tuyến đường cao tốc và sẵn sàng nhường đất cho dự án. Tuy nhiên, đến nay chị cũng như nhiều người dân chưa biết giá bồi thường như thế nào, nơi tái định cư ở đâu: “Đến nay tôi và người dân địa phương thuộc diện giải tỏa chưa nghe gì về giá đất bồi thường, hỗ trợ cũng như vị trí tái định cư. Người dân bây giờ mong sớm được đền bù thỏa đáng và có chỗ tái định cư để sớm ổn định cuộc sống”, chị Tuyên nói.

Cũng nằm trong diện giải tỏa để thực hiện dự án, ông Phan Đức Thuận, phường Phước Tân, thành phố Biên Hòa đề nghị sớm công bố giá đất bồi thường và nơi tái định cư. Quá trình áp dụng bồi thường, cơ quan chức năng cần xem xét có chính sách hỗ trợ những trường hợp nhà xây dựng không có giấy phép và bảo đảm lợi ích của người dân nhiều năm không chuyển đổi được đất, tách thửa do vướng quy hoạch dự án.

Phó Giám đốc phụ trách Ban Quản lý dự án bồi thường giải phóng mặt bằng và hỗ trợ tái định cư tỉnh Đồng Nai Nguyễn Hồng Quế cho biết, đơn vị được giao nhiệm vụ thực hiện công tác giải phóng mặt bằng dự án cao tốc Biên Hòa-Vũng Tàu giai đoạn 1, đoạn qua địa bàn tỉnh. Đến ngày 4/11 mới chỉ hoàn thành kiểm đếm đạt hơn 65% số hộ dân. Trong đó, địa bàn phường Phước Tân và Tam Phước của thành phố Biên Hòa có rất nhiều trường hợp chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất bị thu hồi không đồng thời là chủ sử dụng đất do những trường hợp người mua lại bằng giấy tay, xây dựng nhà trên đất của người khác. Việc này, khiến công tác kiểm đếm gặp rất nhiều khó khăn vì không tìm được chủ sử dụng đất đứng tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Cùng với đó, việc định giá đất để áp dụng bồi thường chưa hoàn thành, khiến tiến độ thực hiện công tác giải phóng mặt bằng dự án bị chậm. Ngoài ra, quá trình thực hiện kiểm đếm gặp rất nhiều khó khăn do thiếu nhân lực, bản thân Ban Quản lý dự án bồi thường giải phóng mặt bằng và hỗ trợ tái định cư tỉnh Đồng Nai là mô hình thực hiện thí điểm đầu tiên của cả nước. Về mặt pháp lý lại không có chức năng tổ chức thực hiện công tác bồi thường nên đơn vị không thể hợp đồng thêm nhân lực bên ngoài để thực hiện dự án.

Đẩy nhanh tiến độ dự án

Theo kế hoạch, đến cuối tháng 12/2023, các ngành chức năng sẽ bắt đầu chi trả tiền đền bù, hỗ trợ cho các hộ dân thuộc dự án cao tốc Biên Hòa-Vũng Tàu. Thế nhưng, các khu tái định cư phục vụ cho dự án vẫn chưa thể hoàn thành xây dựng. Do vậy, để giải quyết nhu cầu tái định cư, Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai đã kiến nghị Chính phủ bố trí 1.834 lô đất còn dư của dự án sân bay Long Thành tại khu tái định cư Lộc An-Bình Sơn cho các hộ dân thuộc dự án cao tốc Biên Hòa-Vũng Tàu.

Để đẩy nhanh tiến độ công tác giải phóng mặt bằng dự án cao tốc Biên Hòa-Vũng Tàu, đoạn qua địa bàn Đồng Nai, ông Nguyễn Hồng Quế cho biết, Ban Quản lý dự án bồi thường giải phóng mặt bằng và hỗ trợ tái định cư tỉnh Đồng Nai tiếp tục huy động tối đa nhân lực phối hợp với các địa phương nhanh chóng hoàn thành công tác kiểm đếm.

Đồng thời, đề nghị Ủy ban nhân dân thành phố Biên Hòa, huyện Long Thành khẩn trương phê duyệt giá đất để niêm yết công khai đến người dân. Về xác nhận nguồn gốc đất, các xã, phường cần khẩn trương thực hiện vì hiện đang rất chậm. Cùng với đó, cơ quan liên quan có hướng dẫn cụ thể đối với bồi thường, hỗ trợ tái định cư những trường hợp xây dựng nhà trên đất nông nghiệp.

Theo Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai Võ Văn Phi, dự án cao tốc Biên Hòa-Vũng Tàu giai đoạn 1 là công trình trọng điểm của Trung ương và tỉnh Đồng Nai nên yêu cầu các sở, ngành, đơn vị, địa phương liên quan hỗ trợ Ban Quản lý dự án bồi thường giải phóng mặt bằng và hỗ trợ tái định cư tỉnh sớm xử lý các vướng mắc, đẩy nhanh công tác bồi thường, thu hồi đất, giao mặt bằng cho đơn vị thi công theo tiến độ đề ra.

Việc thực hiện công tác kiểm đếm và định giá đất phải làm xong trước ngày 15/11. Để đạt mục tiêu này, các đơn vị liên quan tập trung nhân lực xác nhận các hồ sơ, tăng cường làm thêm giờ, kể cả ngày thứ bảy và chủ nhật để sớm hoàn thành, làm cơ sở lập phương án bồi thường, hỗ trợ theo quy định.

Tại buổi đối thoại với người dân dự án đường cao tốc Biên Hòa-Vũng Tàu vào cuối tháng 10 vừa qua, Bí thư Tỉnh ủy Đồng Nai Nguyễn Hồng Lĩnh đề nghị các đơn vị liên quan sớm hoàn thành công tác kiểm đếm, vận dụng chính sách để có giá bồi thường tốt nhất cho người dân.

Cùng với đó, sớm có khung giá đất bồi thường và vận động người dân nhận tiền trước ngày 31/12/2023. Về các khu tái định cư cần đẩy nhanh tiến độ, bảo đảm chất lượng theo các tiêu chuẩn: “Các khu tái định cư trở thành nơi ở mới bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ cho người dân di dời để thực hiện dự án. Trong đó, hạ tầng xã hội, hạ tầng đô thị phải đồng bộ, tạo ra tương lai tươi sáng cho người dân”, Bí thư Tỉnh ủy Đồng Nai Nguyễn Hồng Lĩnh nhấn mạnh.