Được tổ chức lần đầu năm 2016, “Vẻ đẹp Việt Nam” là cuộc thi ảnh hằng năm nhằm kết nối những người yêu nghệ thuật nhiếp ảnh trên cả nước; tạo sân chơi bổ ích, thú vị để khuyến khích, động viên các tay máy thể hiện niềm đam mê, khả năng sáng tạo. Thông qua lăng kính máy ảnh với những tác phẩm đặc sắc, nâng niu vẻ đẹp thiên nhiên, con người, phong tục tập quán, đời sống sinh hoạt của 54 dân tộc anh em trên khắp dải đất hình chữ S, cuộc thi giúp khơi dậy tình yêu quê hương, đất nước, lòng tự hào dân tộc, chuyển tải những thông điệp nhân văn; góp phần quảng bá hình ảnh đất nước Việt Nam tươi đẹp, mến khách, giàu truyền thống văn hóa tới bạn bè quốc tế.
Sự tăng lên qua từng năm về số lượng tác giả tham gia cùng hàng nghìn tác phẩm chất lượng dự giải, hàng nghìn lượt thành viên theo dõi trên fanpage với nhiều phản hồi tích cực chính là minh chứng khẳng định sức hấp dẫn cũng như tình cảm yêu mến của người yêu mến nghệ thuật nhiếp ảnh đối với cuộc thi.
Vượt lên khuôn khổ của một cuộc thi ảnh thông thường, “Vẻ đẹp Việt Nam” còn tạo ra những giá trị lan tỏa thông qua kênh truyền thông trực quan, sinh động là truyền hình, cùng nhiều hoạt động song hành như triển lãm, bình ảnh, tổ chức thêm các cuộc thi sáng tác nhanh đồng hành cùng chủ đề chính, phối hợp cơ quan liên quan quảng bá các hoạt động nhiếp ảnh tiêu biểu trong năm...
Cứ mỗi tối chủ nhật tuần cuối cùng của tháng, các nhiếp ảnh gia và người yêu nhiếp ảnh lại háo hức đón xem chương trình “Vẻ đẹp Việt Nam” để biết những tác phẩm ảnh xuất sắc đoạt giải tháng, và được lắng nghe những đánh giá, bình luận bổ ích, sắc sảo từ ban giám khảo về những điểm mạnh, điểm yếu của tác phẩm để phát huy hay rút kinh nghiệm. Thời gian qua, sự phối hợp bảo trợ của Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam đối với cuộc thi và sự đồng hành của đội ngũ giám khảo là những nhà báo, nhà phê bình, nghệ sĩ nhiếp ảnh có uy tín, sức ảnh hưởng đã giúp cuộc thi ngày càng được giới nghề đánh giá cao.
Đúng như nhận định của Nhà báo, Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Hồ Sỹ Minh, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam: Cuộc thi luôn được nâng tầm về mặt chuyên môn, thu hút ngày càng đông nhiều tay máy tham gia với sự đi lên về chất lượng ảnh, góp phần nâng cao văn hóa nhiếp ảnh, giúp các tầng lớp nhân dân cảm nhận được giá trị của nhiếp ảnh trong đời sống. Nhà lý luận phê bình nhiếp ảnh Vũ Huyến, thành viên ban giám khảo cuộc thi chia sẻ, trong quá trình chấm giải, ông luôn thấy xuất hiện những cái tên mới. “Tên càng mới thì tôi càng thích, điều ấy chứng tỏ cuộc thi ngày càng được quan tâm, nhiếp ảnh ngày càng hấp dẫn, phát triển và có tính lan tỏa”, ông bày tỏ.
Với các chủ đề đa dạng, thường xuyên được thay đổi theo từng tháng, cuộc thi đã kích hoạt đam mê sáng tạo của đông đảo người yêu nhiếp ảnh trên cả nước với số lượng lớn tác phẩm ảnh sinh động, chân thực, chạm đến trái tim, cảm xúc người xem. Điều thú vị là bên cạnh việc đáp ứng những đòi hỏi về tính nghệ thuật và nội dung chuyển tải, nhiều tác phẩm còn rất giàu giá trị thời sự, mang hơi thở cuộc sống, phản ánh đa dạng các vấn đề của đời sống xã hội, bám sát các sự kiện quan trọng của đất nước cũng như các hoạt động của ngành nhiếp ảnh, làm nên bản sắc, đặc trưng riêng của một cuộc thi nhiếp ảnh do Truyền hình Nhân Dân-Báo Nhân Dân tổ chức.
Tham gia một sân chơi nghệ thuật dài hơi, nhiều tác giả đã có thêm cơ hội cọ xát, học hỏi để trưởng thành hơn và định hình phong cách, bản lĩnh sáng tác. Thông qua những phóng sự đồng hành cùng chương trình ghi lại quá trình tác nghiệp của những tay máy nổi bật, nhiều nhiếp ảnh gia đã được giới thiệu, trở thành những người truyền cảm hứng, lan tỏa tình yêu nhiếp ảnh. Có thể kể đến như nhiếp ảnh gia Đoàn Vương Quốc - dù đôi chân bại liệt vẫn rong ruổi trên các cung đường với chiếc xe máy ba bánh cùng ba-lô, máy ảnh để ghi lại những khoảnh khắc đẹp của cuộc sống; hay tác giả Trần Văn Sinh, người luôn say mê ghi lại những nét đẹp văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số; tác giả Vũ Lâm với đam mê chuyển tải vẻ đẹp trong lao động sản xuất...
Đặc biệt, không ngừng nâng cao sức hấp dẫn của cuộc thi, ê-kíp thực hiện “Vẻ đẹp Việt Nam” đã luôn nỗ lực đổi mới trong công tác tổ chức, sản xuất. Ngay trong giai đoạn dịch Covid-19 bùng phát, cuộc thi vẫn được duy trì tổ chức theo hình thức trực tuyến, nhờ đó đã góp phần ghi lại nhiều hình ảnh có sức lay động, giàu giá trị nhân văn trên hành trình cả nước đồng lòng chống dịch. Dấu ấn đổi mới mạnh mẽ cũng được thể hiện rõ nét ở “Vẻ đẹp Việt Nam” mùa thứ bảy năm 2022.
Lần đầu, thay vì chấm giải cho các tác phẩm đoạt giải nhất tháng để chọn ra tác phẩm xuất sắc của năm, vòng chung kết cuộc thi đã được tổ chức dưới dạng sân chơi sáng tác nhanh dành cho 12 tác giả đoạt giải nhất tháng. Chủ đề được đưa ra tức thời - “Chuyện cuối năm”, kết hợp thời gian sáng tác ngắn đã khiến vòng thi trở nên vô cùng kịch tính, hấp dẫn khi kích thích khả năng tư duy, sáng tạo mạnh mẽ của các nhiếp ảnh gia. Điều thú vị là chỉ trong vòng 10 ngày phát động (từ ngày 31/12/2022 đến 9/1/2023), ban tổ chức đã nhận được sự hưởng ứng nhiệt liệt của các tác giả với nhiều tác phẩm chất lượng dự thi.
Từ đây, ban giám khảo lựa chọn ra những tác phẩm xuất sắc nhất để chấm trực tiếp, bình luận, trao giải ngay tại vòng chung kết. Nhà báo, Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Trần Việt Văn nhận định: Các tác phẩm tham dự cuộc thi đã phản ánh được nhiều đề tài đa dạng, có tính thời sự cao, tiếp cận được nhiều nhân vật, góc nhìn thú vị. Đáng chú ý, sự xuất hiện ngày càng nhiều của các tác phẩm ảnh bộ đã cho thấy ảnh bộ đang là xu hướng được nhiều nhiếp ảnh gia yêu thích với thế mạnh kể được câu chuyện rõ ràng hơn.
Có những tác phẩm đã chớp được những hình ảnh “đắt”, cũng có tác phẩm chứa đựng yếu tố sắp đặt nhưng cũng bắt được những khoảnh khắc đẹp trong dàn dựng... Nhà báo Đỗ Ngọc Xiêm, Trưởng Phòng Văn hóa văn nghệ Truyền hình Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tổ chức cuộc thi cho biết: Với những nỗ lực trong xã hội hóa, “Vẻ đẹp Việt Nam” mùa thứ tám năm 2023 sẽ có sự đổi mới sâu sắc, toàn diện hơn trong cả cách thức tổ chức cuộc thi và sản xuất chương trình để đón nhận nhiều hơn sự tham gia, hưởng ứng của các nhiếp ảnh gia, tiếp tục khẳng định sức hấp dẫn của một sân chơi nhiếp ảnh uy tín, chất lượng, đẳng cấp...
