Tỉnh Đắk Nông hiện có 46 xã thuộc vùng dân tộc thiểu số. Đồng bào dân tộc thiểu số tỉnh Đắk Nông hiện có 39 dân tộc, với hơn 227.000 người, gần 48.000 hộ, chiếm trên 32% tổng số dân toàn tỉnh.
Trong giai đoạn 2019-2021, từ chương trình đầu tư phát triển kinh tế-xã hội các xã đặc biệt khó khăn, Đắk Nông đã đầu tư xây dựng hàng chục công trình giao thông, trường học, nhà sinh hoạt cộng đồng tại các vùng đông đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu vùng xa. Tỉnh cũng triển khai chính sách đặc thù hỗ trợ phát triển kinh tế-xã hội vùng dân tộc thiểu số và miền núi, hỗ trợ đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt cho gần 12.000 hộ dân; bố trí, sắp xếp ổn định dân cư 4 dự án với tổng kinh phí hơn 271 tỷ đồng.
Thông qua chính sách hỗ trợ học sinh và trường phổ thông ở xã, thôn đặc biệt khó khăn, trường phổ thông dân tộc bán trú đã có hơn 47.000 lượt học sinh dân tộc thiểu số được hỗ trợ hơn 127 tỷ đồng. Giai đoạn 2021-2025, vùng đồng bào dân tộc thiểu số tiếp tục được ưu tiên nguồn lực đầu tư với tổng số vốn Trung ương và tỉnh bố trí để thực hiện 3 chương trình mục tiêu quốc gia với gần 4.200 tỷ đồng.
Đại hội đã dành thời gian đánh giá tình hình thực hiện công tác dân tộc, chính sách dân tộc giai đoạn 2019-2024; phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm giai đoạn 2024-2029. Theo đó, qua 5 năm triển khai thực hiện các mục tiêu và Quyết tâm thư tại Đại hội lần thứ III, năm 2019, tỉnh Đắk Nông đã thực hiện đạt và vượt nhiều chỉ tiêu đề ra. Đến năm 2024, thu nhập bình quân vùng dân tộc thiểu số tăng gấp 1,5 lần; tỷ lệ giảm nghèo hằng năm từ 4%; giảm 30% số xã đặc biệt khó khăn và 50% số thôn đặc biệt khó khăn. 100% xã có trường mầm non, tiểu học, trung học cơ sở đáp ứng nhu cầu học tập. Có 90% xã cơ sở vật chất trường học đạt chuẩn nông thôn mới. Hơn 90% cán bộ, công chức xã đạt chuẩn chức danh theo quy định. Hơn 99% hộ gia đình được sử dụng điện lưới quốc gia.
Trong 22 mục tiêu chính của Chiến lược Dân tộc giai đoạn 2021-2025, tỉnh Đắk Nông đã triển khai thực hiện đạt 11 mục tiêu trong năm 2023. Năm 2024, toàn tỉnh đang nỗ lực phấn đấu để hoàn thành sớm các mục tiêu còn lại; đồng thời đẩy nhanh tiến độ hoàn thành 22 mục tiêu chính đề ra giai đoạn 2022-2025.
Tuy nhiên, hộ nghèo trong đồng bào dân tộc thiểu số còn cao, số hộ thoát nghèo khá nhiều nhưng chưa bền vững. Cơ sở hạ tầng nhiều nơi chưa bảo đảm nhu cầu, đời sống nhân dân vùng sâu, vùng xa vùng đồng bào dân tộc thiểu số vẫn còn khó khăn. Chất lượng giáo dục, y tế, văn hóa so với mặt bằng chung vẫn còn thấp. Một bộ phận đồng bào dân tộc thiểu số vẫn có tư tưởng trông chờ, ỷ lại, chưa chủ động vươn lên..
Đại hội xác định, giai đoạn 2024-2029 tiếp tục khai thác tiềm năng, lợi thế của các địa phương; đổi mới sáng tạo, đẩy mạnh phát triển kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội; giảm nghèo nhanh, bền vững, thu hẹp dần khoảng cách về mức sống, thu nhập bình quân, nâng cao mức sống cho đồng bào dân tộc thiểu số, đặc biệt là đồng bào vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn. Đắk Nông tiếp tục tập trung giải quyết triệt để, hiệu quả về việc làm, phấn đấu không còn hộ đồng bào dân tộc thiểu số tại chỗ thiếu đất sản xuất, đất ở.
Đại hội phấn đấu, đến năm 2029, tăng trưởng kinh tế bình quân vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đạt tối thiểu từ 6 đến 6,5%/năm; thu nhập bình quân người dân tộc thiểu số bằng 1/2 bình quân chung cả nước; tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 2%, riêng đồng bào dân tộc thiểu số tại chỗ giảm từ 3% trở lên.
Tỉnh Đắk Nông cơ bản không còn các xã, thôn đặc biệt khó khăn; 70% số xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đạt chuẩn nông thôn mới; trên 85% số xã, thôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi có đủ cơ sở hạ tầng đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế-xã hội và đời sống của người dân…
Tại Đại hội, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc đã tặng Bằng khen cho 1 tập thể và 5 cá nhân có thành tích xuất sắc trong thực hiện công tác dân tộc và chính sách dân tộc của Đảng, Nhà nước trên địa bàn tỉnh Đắk Nông; tặng kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp phát triển các dân tộc" cho 5 cá nhân có thành tích xuất sắc đóng góp vào sự nghiệp phát triển các dân tộc Việt Nam; Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Nông tặng bằng khen 6 tập thể, 15 cá nhân đã có thành tích xuất sắc, tiêu biểu trong công tác dân tộc trên địa bàn tỉnh.
