Nhiều điểm mới
Ngày 28/12/2021, Chính phủ ban hành Nghị định số 125/2021/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bình đẳng giới (Nghị định 125).
Nghị định 125 bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất với hệ thống pháp luật hiện hành và tương thích với các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên, đặc biệt là Luật Bình đẳng giới, Luật Xử lý vi phạm hành chính, các văn bản hướng dẫn thi hành các luật trên.
Nghị định số 125/2021/NĐ-CP thay thế cho Nghị định số 55/2009/NĐ-CP ngày 10/6/2009 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về bình đẳng giới.
Nghị định gồm 4 chương, 23 điều quy định cụ thể về hành vi vi phạm hành chính, hình thức xử phạt, mức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả đối với hành vi vi phạm hành chính, thẩm quyền lập biên bản, thẩm quyền xử phạt, mức phạt tiền cụ thể theo từng chức danh đối với hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực bình đẳng giới,... với nhiều điểm mới.
Nghị định cũng tạo hành lang pháp lý cho cơ quan quản lý nhà nước thực hiện hoạt động thanh tra, xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bình đẳng giới. Qua đó, góp phần bảo đảm và thúc đẩy bình đẳng giới, phòng ngừa, ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới nói riêng và các vi phạm pháp luật về bình đẳng giới nói chung.
Trước hết, Nghị định sửa đổi, bổ sung các quy định chung nhằm bảo đảm phù hợp với quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính
Tại Chương I, Nghị định quy định những nội dung về phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng, thời hiệu xử phạt, các hình thức xử phạt và biện pháp khắc phục hậu quả, quy định về mức phạt tiền, thẩm quyền phạt tiền đối với cá nhân, tổ chức.
So với Nghị định 55/2009, Nghị định 125/2021 có những sửa đổi, bổ sung quan trọng như: Quy định cụ thể hơn về các tổ chức được áp dụng trong Nghị định; bổ sung các quy định về hành vi vi phạm hành chính về bình đẳng giới đang được thực hiện và hành vi vi phạm hành chính đã kết thúc; điều chỉnh mức phạt tiền tối đa trong lĩnh vực bình đẳng giới và bổ sung quy định về nguyên tắc áp dụng mức phạt tiền nhằm bảo đảm phù hợp với quy định tại Luật Xử lý vi phạm hành chính.
Đặc biệt, Nghị định đã bổ sung biện pháp khắc phục hậu quả “Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do vi phạm” và “Buộc nộp lại giấy phép, chứng chỉ, giấy đăng ký hoạt động bị tẩy xóa, sửa chữa làm sai lệch nội dung cho cơ quan, người có thẩm quyền đã cấp các loại giấy phép, chứng chỉ, giấy đăng ký hoạt động đó”.
Bên cạnh đó, văn bản cũng bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ giữa các nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực quản lý nhà nước.
Cá nhân bị phạt tối đa 30 triệu đồng cho một hành vi vi phạm hành chính về bình đẳng giới
Nghị định 125 quy định về mức phạt tiền, thẩm quyền phạt tiền đối với cá nhân, tổ chức.
Cụ thể, mức phạt tiền tối đa đối với một hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực bình đẳng giới đối với cá nhân là 30 triệu đồng.
Mức phạt tiền quy định đối với các hành vi vi phạm hành chính quy định trong Chương II Nghị định này được quy định áp dụng đối với cá nhân. Trường hợp tổ chức có hành vi vi phạm hành chính như cá nhân thì mức phạt tiền bằng 2 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.
Trường hợp hộ gia đình, hộ kinh doanh có hành vi vi phạm hành chính thì áp dụng mức phạt tiền như đối với cá nhân.
Trường hợp chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh vi phạm hành chính trong lĩnh vực bình đẳng giới thì áp dụng mức xử phạt theo quy định của Nghị định số 118/2021/NĐ-CP ngày 23/12/2021 quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Xử lý vi phạm hành chính.
Tại Chương II, Nghị định 125 quy định đầy đủ các hành vi vi phạm hành chính và các hình thức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả đối với từng hành vi vi phạm hành chính cụ thể trong lĩnh vực bình đẳng giới liên quan đến: chính trị; kinh tế; lao động; giáo dục và đào tạo; khoa học, công nghệ; văn hóa, thể dục, thể thao; y tế; gia đình theo quy định tại Luật Bình đẳng giới và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan.
So với Nghị định 55/2009, nội dung ở Chương này có những sửa đổi, bổ sung nhằm bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ giữa các nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực quản lý nhà nước.
Cụ thể như: rà soát, loại bỏ các hành vi trùng lặp, bổ sung quy định viện dẫn việc áp dụng sang các nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực quản lý nhà nước có liên quan đối với các nhóm hành vi vi phạm trong lĩnh vực bình đẳng giới liên quan đến một nội dung đã được quy định cụ thể tại các nghị định xử phạt vi phạm hành chính khác có liên quan như: các hành vi vi phạm quy định riêng đối với lao động nữ và bảo đảm bình đẳng giới; các hành vi quảng cáo có định kiến giới,… Sửa đổi hình thức, mức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả đối với một số hành vi để bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ giữa các nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực quản lý nhà nước.
Tăng mức xử phạt đối với nhiều hành vi
Nghị định số 125/2021/NĐ-CP đã bổ sung hình thức xử phạt tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính đối với một số hành vi vi phạm; điều chỉnh nâng mức phạt tiền đồng thời bỏ hình thức xử phạt cảnh cáo đối với một số hành vi nhằm. Điều này nhằm bảo đảm phù hợp với thực tiễn, phù hợp điều kiện kinh tế-xã hội hiện nay và bảo đảm tính răn đe, phòng ngừa chung.
Bên cạnh đó, Nghị định cũng đã bổ sung quy định xử phạt đối với một số hành vi vi phạm về bình đẳng giới. Cụ thể như: hành vi phân biệt đối xử về giới trong bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động theo quy định; hành vi ép buộc hoặc nghiêm cấm người khác lựa chọn việc làm, nơi làm việc, nghề nghiệp vì định kiến giới; hành vi vận động, xúi giục, ép buộc hoặc cản trở người khác tham gia học tập, đến trường, lựa chọn môn học, ngành, nghề học tập, đào tạo vì lý do giới tính,…
Nghị định điều chỉnh các quy định về thẩm quyền lập biên bản và xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bình đẳng giới.
Cụ thể, văn bản này đã bỏ các quy định liên quan đến thủ tục xử phạt vi phạm hành chính, chấp hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính, việc áp dụng biện pháp ngăn chặn và bảo đảm xử phạt vi phạm hành chính, việc chuyển hồ sơ vụ vi phạm có dấu hiệu tội phạm để truy cứu trách nhiệm hình sự,... vì các nội dung này đã được quy định và thực hiện theo quy định tại Luật Xử lý vi phạm hành chính.
Đồng thời, Nghị định đã bổ sung thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính của lực lượng Cảnh sát biển; bổ sung quy định cụ thể các chức danh có thẩm quyền lập biên bản vi phạm hành chính và thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính của từng chức danh trong lĩnh vực bình đẳng giới nhằm bảo đảm sự phù hợp với quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính.
Các hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực bình đẳng giới liên quan đến gia đình
1. Phạt tiền từ 3 triệu đồng đến 5 triệu đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
a) Cản trở hoặc không cho thành viên trong gia đình thực hiện các hoạt động tạo thu nhập hoặc đáp ứng các nhu cầu khác của gia đình vì lý do giới tính;
b) Đối xử bất bình đẳng giữa các thành viên trong gia đình vì lý do giới tính.
2. Phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 7 triệu đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
a) Đe dọa dùng vũ lực hoặc uy hiếp tinh thần nhằm cản trở thành viên trong gia đình có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật tham gia định đoạt tài sản thuộc sở hữu chung của hộ gia đình vì lý do giới tính;
b) Áp đặt việc thực hiện lao động gia đình, sử dụng biện pháp tránh thai, triệt sản như là trách nhiệm của thành viên trong gia đình thuộc một giới nhất định.
3. Phạt tiền từ 7 triệu đồng đến 10 triệu đồng đối với hành vi dùng vũ lực nhằm cản trở thành viên trong gia đình có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật tham gia định đoạt tài sản thuộc sở hữu chung của hộ gia đình vì lý do giới tính.
(Điều 13, Nghị định số 125/2021/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bình đẳng giới)