Triển khai Chương trình cộng đồng phòng, chống đề kháng kháng sinh

NDO - Theo ước tính của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), từ năm 2020 đến 2023, Việt Nam đã có khoảng 269.681 ca tử vong do đề kháng kháng sinh. Tỷ lệ kháng kháng sinh tại Việt Nam ở mức cao do nhiều yếu tố như lạm dụng và sử dụng kháng sinh quá mức, bán thuốc kháng sinh không có đơn thuốc của bác sĩ, và chỉ định sử dụng kháng sinh chưa phù hợp.
Các chuyên gia lĩnh vực dược chia sẻ thông tin tại buổi họp báo.
Các chuyên gia lĩnh vực dược chia sẻ thông tin tại buổi họp báo.

Ngày 22/11, tại Hà Nội, Công ty THHH Sandoz Việt Nam tổ chức buổi Họp báo giới thiệu triển khai Chương trình cộng đồng phòng, chống đề kháng kháng sinh tại Việt Nam, có chủ đề ‘Kháng sinh đúng liều đủ yêu tổ ấm”.

Hiện nay, WHO xếp Việt Nam vào nhóm các nước có tỷ lệ kháng kháng sinh cao nhất thế giới. Từ năm 2009 đến nay, số lượng thuốc kháng sinh ở Việt Nam bán ra ngoài cộng đồng đã tăng gần gấp hai lần. Nguyên nhân chính là do lạm dụng kháng sinh, có tới 88% kháng sinh tại thành thị được bán ra mà không cần kê đơn, ở nông thôn tỷ lệ này lên đến 91%.

Ở trẻ nhỏ, tình trạng kháng sinh cũng vô cùng nghiêm trọng. Từ kết quả khám sàng lọc bệnh nhi đến khám và điều trị tại các cơ sở y tế, ước tính có khoảng 30% bệnh nhi có vi khuẩn kháng thuốc. Một trong những nguyên nhân là trẻ có vi khuẩn kháng thuốc là do nhiều trẻ được bố, mẹ, ông, bà tự ra hiệu thuốc mua điều trị với liều lượng kháng sinh không hợp lý.

Theo ông Charaf Eddine Kadri, Tổng Giám đốc Sandoz Việt Nam, tình trạng kháng kháng sinh (AMR), là một cuộc khủng hoảng thầm lặng đe dọa đảo ngược nhiều thập kỷ tiến bộ của y học. Đây là một vấn đề phức tạp với những hậu quả sâu rộng, không chỉ ảnh hưởng đến từng người bệnh mà còn ảnh hưởng đến toàn bộ cộng đồng. Những hiểu lầm về việc sử dụng thuốc kháng sinh đã làm trầm trọng thêm vấn đề này, dẫn đến tình trạng kháng thuốc gia tăng và làm giảm kết quả điều trị.

Triển khai Chương trình cộng đồng phòng, chống đề kháng kháng sinh ảnh 2
Ông Charaf Eddine Kadri, Tổng Giám đốc Sandoz Việt Nam, phát biểu tại buổi họp báo.

Tại Việt Nam, AMR gây ra mối đe dọa nghiêm trọng đối với sức khỏe cộng đồng bằng việc gây nguy hiểm cho hiệu quả điều trị nhiễm trùng, làm tăng tỷ lệ tử vong và tăng chi phí chăm sóc y tế. Cuộc khủng hoảng này gây nguy hiểm cho các thủ thuật y khoa quan trọng như phẫu thuật và điều trị ung thư, làm suy yếu an ninh lương thực và tác động đến năng suất nông nghiệp thiết yếu. Về mặt kinh tế, AMR có thể cản trở đáng kể tăng trưởng GDP, ảnh hưởng không tương xứng đến các cộng đồng dân cư dễ bị tổn thương và gia tăng bất bình đẳng về sức khỏe.

Ngoài ra, ô nhiễm môi trường từ dư lượng kháng sinh làm trầm trọng thêm vấn đề, tác động đến cả hệ sinh thái và sức khỏe cộng đồng. Ngoài ra, ô nhiễm môi trường từ dư lượng kháng sinh làm trầm trọng thêm vấn đề, tác động đến cả hệ sinh thái và sức khỏe cộng đồng.

Ông Charaf Eddine Kadri cho biết thêm, là một công ty hàng đầu thế giới về thuốc kháng sinh, Sandoz có trách nhiệm ứng phó vấn đề kháng kháng sinh bằng cách tiên phong tiếp cận thông tin cho cộng đồng. Bằng cách phối hợp các cơ quan y tế và vận dụng nhiều kênh truyền thông đa dạng, Sandoz mong muốn trao quyền cho các gia đình Việt Nam góp phần kiến tạo một tương lai khỏe mạnh hơn thông qua việc sử dụng thuốc kháng sinh có trách nhiệm và từ đó tạo ra một tác động thực sự cho dự phòng kháng sinh trên khắp Việt Nam.

Chương trình Hưởng ứng Chiến lược quốc gia về phòng, chống kháng kháng sinh tại Việt Nam giai đoạn 2023-2030 theo quyết định số 1121/QĐ- TTG của Thủ tướng Chính phủ, nhằm kêu gọi người dân hành động phòng, chống tình trạng kháng thuốc kháng sinh để bảo vệ con người, xã hội và các thế hệ tương lại của đất nước. Với Chủ đề “Kháng sinh đúng liều- Đủ yêu tổ ấm”, Chương trình cộng đồng này nhằm hướng mục tiêu giải quyết mối đe dọa sức khỏe nghiêm trọng trên phạm vi toàn cầu với tác động đáng kể tại Việt Nam, ảnh hưởng đến sức khỏe người dân và sự phát triển y tế bền vững của quốc gia.

Triển khai Chương trình cộng đồng phòng, chống đề kháng kháng sinh ảnh 3

Các đại biểu tham dự buổi họp báo.

Chương trình do Sandoz Việt Nam khởi xướng được triển khai trong thời gian năm năm, từ ngày 1/11/2024 đến 31/12/2028, tập trung tiếp cận thông tin và giáo dục cộng đồng rộng rãi nhằm nâng cao nhận thức về sử dụng kháng sinh có trách nhiệm. Cụ thể, trong năm 2024, Sandoz dự kiến sẽ triển khai một chuỗi hoạt động giáo dục quy mô lớn như: Thông qua các đoạn video nhằm gia tăng nhận thức của cộng đồng về AMR sẽ được trình chiếu trên các màn hình ngoài trời có vị trí dễ thấy, nơi đông người; đồng thời Sandoz cũng xây dựng và phát triển một trang web về chuyên đề kháng kháng sinh, cung cấp thông tin chuyên sâu, các bài viết, lược đồ thông tin và video giải thích AMR một cách thu hút, truy cập dễ dàng.

Ngoài ra, Công ty THHH Sandoz Việt Nam sẽ phối hợp Bệnh viện Nhi đồng 2, Bệnh viện Nhi Trung ương trong Tuần lễ nhận thức về Kháng kháng sinh để thiết kế các gian hàng cung cấp thông tin tại bệnh viện, giúp người bệnh và thân nhân hiểu về tầm quan trọng của việc sử dụng kháng sinh có trách nhiệm, ông Charaf Eddine Kadri chia sẻ.

Thông tin tại buổi họp báo, Dược sĩ Nguyễn Thị Kim Anh, Phó Chủ tịch Hội Dược học thành phố Hồ Chí Minh, kiêm Chủ tịch Hội Dược Nhà thuốc thành phố Hồ Chí Minh cho biết: Kháng sinh là chất được chiết xuất từ các vi sinh vật và nấm, được tổng hợp hoặc bán tổng hợp, có khả năng tiêu diệt hoặc kìm hãm sự phát triển của vi khuẩn một cách hữu hiệu. Kháng sinh là “Giải pháp vàng” và gần như không thể thiếu trong y học hiện đại.

Triển khai Chương trình cộng đồng phòng, chống đề kháng kháng sinh ảnh 4
Dược sĩ Nguyễn Thị Kim Anh chia sẻ thông tin về thuốc kháng sinh tại buổi họp báo.

Tuy nhiên, việc sử dụng không đúng cách sẽ biến kháng sinh thành con dao hai lưỡi. Mặc dù, kháng sinh cần thiết, vô cùng cần thiết và quan trọng, nhưng lại xuất hiện khái niệm “Kháng kháng sinh’, bởi do thực trạng là: Sử dụng kháng sinh bừa bãi, trong đó có sử dụng kháng sinh bữa bãi trong chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản; sử dụng kháng sinh không có đơn của bác sĩ; sử dụng kháng sinh không đúng loại, không đúng liều và không đúng hàm lượng; bán thuốc kháng sinh không có đơn của bác sĩ tại các nhà thuốc; người bệnh không tái khám sau khi dùng thuốc kháng sinh. Khi bị kháng kháng sinh, thuốc sẽ không có khả năng tiêu diệt, loại bỏ các tác nhân gây bệnh. Nguyên nhân là do mầm bệnh, vi khuẩn, nấm hoặc ký sinh trùng sinh trưởng với sự hiện diện của một loại thuốc kháng sinh mà thông thường có thể giết hoặc hạn chế sự phát triển của chúng.

Tại buổi họp báo, đại diện Sandoz, các chuyên gia trong lĩnh vực dược đã trao đổi, thảo luận về tác dụng của thuốc kháng sinh, tình trạng kháng kháng sinh trên thế giới và tại Việt Nam; các chương trình, hoạt động Sandoz sẽ triển khai tại cộng đồng thời gian tới, với mục đích đẩy mạnh tình thương và trách nhiệm đến cộng đồng về hiểm họa tiềm tàng do đề kháng thuốc kháng sinh gây ra đối với sức khỏe và tính mạng người dân.