Đổi mới khoa học, công nghệ đang trở thành trụ cột quan trọng trong chiến lược phát triển đất nước. Hàng loạt nghị quyết lớn của Bộ Chính trị cùng quá trình sắp xếp, tinh gọn bộ máy từ Trung ương đến cơ sở đã tạo nền móng thể chế mạnh mẽ, đòi hỏi cách tiếp cận mới trong việc tập hợp đội ngũ trí thức, nhất là trí thức trẻ trong và ngoài nước.
Thực tiễn cho thấy, nguồn nhân lực khoa học, công nghệ của Việt Nam tăng nhanh cả về số lượng và chất lượng, đóng góp tích cực vào hoạch định đường lối, chính sách và triển khai các nhiệm vụ phát triển. Việt Nam tiếp tục cải thiện thứ hạng đầu vào đổi mới sáng tạo toàn cầu, tăng 3 bậc so với năm 2023; đội ngũ trí thức tăng thêm khoảng 2,8 triệu người. Nhiều công trình nghiên cứu, sáng kiến của thanh niên đã được bảo hộ, chuyển giao và ứng dụng vào đời sống.
Tuy nhiên, theo Tiến sĩ Lê Công Lương, Phó Tổng Thư ký Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, tỷ lệ nhân lực khoa học, công nghệ chất lượng cao còn thấp, chưa đáp ứng yêu cầu của kinh tế số và đổi mới sáng tạo. Nhiều lĩnh vực then chốt như công nghệ thông tin, tự động hóa, công nghệ sinh học, trí tuệ nhân tạo, khoa học dữ liệu đang thiếu hụt nghiêm trọng nhân lực. Bên cạnh đó, đội ngũ trí thức trẻ tập trung chủ yếu ở các đô thị lớn, thiếu vắng tại vùng sâu, vùng xa.
Để thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW, các chuyên gia cho rằng việc thu hút, trọng dụng trí thức trẻ cần được xác định là nhiệm vụ chiến lược lâu dài, với cơ chế ưu đãi rõ trọng tâm, trọng điểm, tạo điều kiện để hình thành thế hệ kế cận đủ năng lực và khát vọng cống hiến.
