Theo Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan cho biết, đã 32 năm kể từ ca ghép thận đầu tiên, đến nay, ngành Y tế Việt Nam đã làm chủ các kỹ thuật ghép tạng, tiệm cận thế giới với tỷ lệ sống cao, chi phí phù hợp. Trung bình mỗi năm, ngành thực hiện hơn 1.000 ca ghép tạng.
Tuy nhiên hiện nay, vấn đề khan hiếm nguồn tạng hiến đã gây trở ngại trong công tác cứu chữa người bệnh. Số lượng tạng hiến chủ yếu là từ người cho sống. Năm 2024, ngành ghi nhận có 39 người chết não hiến tạng - con số cao nhất từ trước đến.
Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan
Trước khó khăn đó, Bộ Y tế đã đề xuất Chính phủ lấy ngày 20/5 (ngay sau ngày Thủ tướng Chính phủ phát động phong trào đăng ký hiến tặng mô, tạng) là Ngày Hiến tạng quốc gia. Qua đó, Bộ phối hợp với các bộ, ban ngành tăng cường vận động hiến tạng thông qua nhiều kênh khác nhau, đặc biệt là sự tham gia của các tổ chức tôn giáo.
Bà Đào Hồng Lan, Bộ trưởng Y tế phát biểu tại Lễ phát động. |
Năm 2024, số ca được chẩn đoán chết não (tính đến ngày 13/12) là 189 ca, gấp gần 6 lần so với 34 ca được chẩn đoán chết não trong năm 2023; số bệnh nhân hiến tạng sau chết năm 2024 là 38 ca - đây được coi là số ca hiến tạng cao kỷ lục của Việt Nam tính đến nay. Tuy nhiên, tỷ lệ hiến tạng từ người cho chết não còn khiêm tốn so với nhu cầu người đăng ký nhận tạng.
Bộ Y tế tiếp tục nghiên cứu, đề xuất sửa đổi Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người, lấy, hiến xác phù hợp với tình hình thực tế. Đồng thời, yêu cầu Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia triển khai hoạt động điều phối tạng, đảm bảo công khai, minh bạch, công bằng. Các bệnh viện tăng cường truyền thông, vận động hiến tạng...
PGS.TS Nguyễn Thị Kim Tiến, Chủ tịch Hội vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người Việt Nam cho biết, ghép tạng là thành tựu y học tiêu biểu của thế kỷ XX, giúp cứu sống nhiều người. Hiện, các quốc gia có số ca ghép tạng từ người chết não nhiều nhất là Hoa Kỳ, Trung Quốc và một số nước châu Âu.
Nhiều văn, nghệ sĩ hưởng ứng đăng ký hiến tạng. |
Hiện nay, số ca ghép tạng từ người cho sống chiếm phần lớn (khoảng 95%), chỉ có tỷ lệ rất ít ca ghép tạng từ người cho chết não. Nước ta là một trong những quốc gia có số lượng người chết não hiến tạng thấp nhất thế giới. Nguyên nhân là do công tác truyền thông, vận động hiến tạng còn hạn chế; nhiều người dân vẫn còn quan điểm “chết toàn thây”...
Bà Nguyễn Thị Kim Tiến kêu gọi cộng đồng hiến tạng cứu người, cùng nhau tiếp tục gieo hy vọng, lan tỏa yêu thương và tạo nên những điều kỳ diệu bởi “mỗi sự sống được cứu là một món quà vô giá”.
Phan Văn Mãi, Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh phát biểu tại Lễ phát động. |
Thành phố sẽ chỉ đạo ngành Y tế địa phương, các cơ quan liên quan phối hợp chặt chẽ với cơ quan điều phối hiến tạng quốc gia để triển khai đồng bộ, hiệu quả, kịp thời việc tuyên truyền, vận động hiến, ghép tạng. Đồng thời, cam kết đầu tư thỏa đáng về cơ sở vật chất, trang thiết bị để việc hiến, ghép tạng được thuận lợi. Thành phố sẽ nghiên cứu các chính sách, hình thức tôn vinh, kịp thời động viên tổ chức, cá nhân có thành tích xuất sắc nhằm thúc đẩy, nhân rộng, tạo phong trào thi đua trong việc vận động, điều phối, thực hiện hiến, ghép tạng.
Ông Phan Văn Mãi, Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh
Tại buổi lễ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh cam kết sẽ đầu tư thỏa đáng về cơ sở vật chất, các điều kiện để có thể tiến hành phong trào đăng ký hiến tặng mô, tạng đồng thời sẽ nghiên cứu để có các chính sách, hình thức tôn vinh kịp thời động viên các tổ chức, các cá nhân tham gia công tác này, góp phần thúc đẩy công tác được tốt hơn trong thời gian sắp tới.