Thay đổi để kế thừa

Mỗi quốc gia đều có mô hình chính trị và những sự lựa chọn riêng về phương thức chuẩn bị cho các thế hệ lãnh đạo kế cận, cũng như cách tiếp cận đối với các cuộc chuyển giao quyền lực tất yếu. Với riêng Singapore, sau ngày 15/5, đã có nhiều cơ sở để giới quan sát quốc tế tin tưởng: Quốc gia Đông Nam Á ấy sẽ tiếp tục duy trì được sự ổn định, trạng thái cân bằng, cũng như tiềm năng phát triển sẵn có.
0:00 / 0:00
0:00
Cuộc chuyển giao êm đẹp giữa cựu Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long (trái) và tân Thủ tướng Lawrence Wong.
Cuộc chuyển giao êm đẹp giữa cựu Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long (trái) và tân Thủ tướng Lawrence Wong.

Vào ngày 15/5, sau lễ tuyên thệ nhậm chức, nguyên Phó Thủ tướng Lawrence Wong (Hoàng Tuần Tài, 51 tuổi) đã chính thức tiếp nhận cương vị Thủ tướng, dẫn đầu thế hệ lãnh đạo thứ tư của "đảo quốc Sư tử". Sự kiện này diễn ra ngay lập tức sau thời điểm Thủ tướng Lý Hiển Long kết thúc nhiệm kỳ, khép lại kỷ nguyên dài 20 năm lãnh đạo đất nước.

Trong một cái nhìn thoáng qua, khi đặt cạnh nhau, những diễn biến này mang dáng dấp của một "bước ngoặt". Song, thực tế, trên chính trường Singapore, những ngọn gió đổi thay thổi tới không mang theo quá nhiều xáo trộn, mà ngược lại, dường như còn củng cố bền vững hơn những kết cấu vốn đã vô cùng chắc chắn.

Ngay từ ngày 13/5, trong cuộc họp báo công bố cải tổ chính phủ, nhà lãnh đạo mới của Singapore đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo đảm tính liên tục cũng như sự ổn định, thông qua các quyết định nhân sự cốt lõi. Thí dụ: Bộ trưởng Thương mại và Công nghiệp Gan Kim Yong (65 tuổi) sẽ đồng thời giữ trọng trách Phó Thủ tướng, đảm nhiệm vai trò quyền Thủ tướng khi Thủ tướng vắng mặt; Chủ tịch Cơ quan Tiền tệ Singapore đồng thời chịu trách nhiệm về Nhóm Chiến lược trong Văn phòng Thủ tướng. Bên cạnh ông, Phó Thủ tướng đương nhiệm Heng Swee Keat (63 tuổi) sẽ tiếp tục tại vị.

Sẽ không có thay đổi lớn nào đối với các vị trí bộ trưởng, trong khi cá nhân ông Lawrence Wong sẽ vẫn kiêm nhiệm quyền lãnh đạo Bộ Tài chính.

nhiều nền chính trị quốc tế, xáo trộn và bất an là điều khó tránh khỏi, mỗi khi bắt buộc phải tiến hành chuyển giao quyền lực. Song, điều này không hiện hữu tại chính trường Singapore. Có lẽ, một trong những ưu thế quan trọng của họ để có được sự ổn định ấy lại đến từ quy mô dân số cũng như lãnh thổ (5,7 triệu dân, diện tích 734 km2), những yếu tố tạo nên kết cấu xã hội khá đồng nhất, ít mâu thuẫn quyền lợi.

Tuy vậy, điểm quyết định giúp Singapore thật sự trở thành một khối sức mạnh gắn kết, để trở thành một trong "bốn con rồng châu Á" từ những năm 60 thế kỷ trước, chắc chắn phải là tính kế thừa sâu sắc trong hệ thống chính trị, với dấu ấn đậm nét cũng như vai trò không thể thay thế của đảng Hành động Nhân dân (PAP). Một cách cụ thể và dễ hình dung nhất, từ Thủ tướng khai quốc Lý Quang Diệu qua Thủ tướng mãn nhiệm Lý Hiển Long, tới tân Thủ tướng Lawrence Wong, tất cả đều là thành viên đảng PAP.

Đặc điểm này cho phép mọi cuộc chuyển giao thế hệ đều có thể được cân nhắc, chuẩn bị, sắp xếp và tiến hành theo lộ trình bằng phẳng nhất, từ đó giảm các nguy cơ bất ổn xã hội xuống mức thấp nhất. Đơn cử, việc ông Lawrence Wong trở thành Thủ tướng Singapore đã được đích thân Thủ tướng Lý Hiển Long công bố từ ngày 5/11/2023.

Đặc điểm này cũng chính là nền tảng để, như các nhà phân tích đang được chứng kiến, bộ máy lãnh đạo cấp cao của "đảo quốc Sư tử" vẫn là một khối thống nhất, kết hợp giữa kinh nghiệm của thế hệ trước với nhiệt huyết của lớp kế cận. Các chiến lược tầm quốc gia, vì đó, cũng sẽ vẫn tiếp tục triển khai theo quỹ đạo đã định.

Tất nhiên, sẽ luôn có những nghi vấn: Vậy thì cuối cùng, liệu nền chính trị Singapore có gặp khó khăn, trong việc tiếp thu những luồng tư duy mới, cũng như triển khai những hành động đột phá, nếu tư tưởng chủ đạo của tân Thủ tướng vẫn là bảo toàn "sự liên tục và tính ổn định"?

Nhưng, đáp lại, thực tế đã và đang trả lời: Singapore đã và vẫn đang là một trong những nền kinh tế liên tục thay đổi và thay đổi mạnh mẽ nhất thế giới, thậm chí còn từng được Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) đánh giá là "nền kinh tế mở nhất thế giới" vào năm 2014. Họ sẵn sàng áp dụng mọi thành tựu công nghệ, đặc biệt là những bước phát triển vượt bậc của công nghệ số, trong những năm gần đây.

Và nền tảng của sự thăng hoa đó, chính là một môi trường chính trị ổn định, vững chãi, giàu tính kế thừa.