Thấp thỏm lo âu dưới chân bãi đổ đất

Từ tổ 11B, đoạn gần cầu Dương Quang, phóng viên đã ngược theo lòng khe tìm đến vị trí đổ đất theo người dân phản ánh. Tại hiện trường, nhiều xe trọng tải lớn liên tục chở đất đổ thẳng xuống lòng khe. Chiều cao từ mặt bãi đổ đến chân bãi ước tính khoảng hơn 20m. Theo người dân, khu vực khe này là rừng sản xuất. Đoạn từ giữa tới cuối khe có nhiều ao cá, ruộng lúa của người dân.

Ông Nguyễn Văn Sang, tổ 10, phường Sông Cầu cho biết, gia đình có một ao cá diện tích gần 1.000 m² ở trong khe này. Công ty có đến đặt vấn đề đổ đất xuống ao nhà tôi nhưng tôi không đồng ý vì gia đình chỉ bám vào sinh kế duy nhất là cái ao này. Tuy nhiên, phía trên có một số hộ đồng ý cho đổ đất khiến tôi rất lo lắng, sợ khi mưa lớn đất, đá sẽ trôi xuống ao của mình.

Cũng cùng nỗi lo tương tự, ông Mai Văn Hào, tổ 11B, phường Sông Cầu cho biết, nhiều hộ có ao và đã nuôi cá ở khu vực này từ lâu. Nuôi được cá tới khi thu hoạch mất rất nhiều công sức. Tuy nhiên, việc đổ đất phía trên đầu nguồn khiến các hộ nuôi rất lo lắng. Chúng tôi rất không đồng tình việc đơn vị thi công đổ đất xuống vị trí phía trên như vậy.

Phóng viên tiếp tục đến hiện trường trên mặt bãi đổ thải. Từ vị trí san ủi, tạo mặt bằng khu dân cư Thôm Dầy đến bãi đổ thải, tính theo đường chim bay, chỉ khoảng hơn 200m. Máy xúc, ô-tô trọng tải lớn hoạt động rầm rầm, bụi mù mịt, không nhìn rõ cả đường lên, xuống. Mặt bằng bãi đã đổ thải xuống khe, tại thời điểm phóng viên có mặt, ước chừng rộng hơn 3.000 m², khối lượng đất, đá thải đã đổ xuống lên tới hàng chục nghìn mét khối. Với tốc độ san ủi, vận chuyển như hiện tại, không lâu nữa, bãi đổ thải này sẽ lấn xuống gần hết lòng khe.

Tìm hiểu được biết, ngày 12-11-2019, UBND TP Bắc Kạn ban hành quyết định 2398/QĐ-UBND phê duyệt điều chỉnh dự án đầu tư xây dựng khu dân cư Thôm Dầy, phường Sông Cầu. Khu dân cư có tổng diện tích hơn 4,7 ha. Trong đó, diện tích chia làm 194 lô đất là gần 20.000 m2; đất giao thông nội bộ, mái ta-luy hơn 22.000 m2; đất dành cho cây xanh 1.400 m2; đất cho trường học hơn 1.800 m2... Tổng khối lượng đất, đá san ủi tạo mặt bằng khoảng hơn 400.000 m3. Dự án có tổng mức đầu tư hơn 85 tỷ đồng.

Trao đổi với phóng viên, Giám đốc Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng TP Bắc Kạn Võ Quốc Toàn cho biết, đơn vị trúng thầu thi công dự án là Công ty CP xây dựng Thăng Long. Trong hợp đồng với nhà thầu, chúng tôi đã dự kiến về khoảng cách từ vị trí san ủi tới bãi đổ thải với công ty. Còn việc đổ thải vào vị trí hiện tại là do công ty đã thỏa thuận với người dân và được chấp thuận.

Tìm hiểu thêm sự việc tại UBND TP Bắc Kạn thì thấy rằng, đúng là Phòng Kinh tế đã chấp thuận cho hai hộ dân có đất ở khu vực lòng khe nói trên được đổ đất nâng cao mặt bằng. Trong đó, hộ bà Nguyễn Thị Huệ có hơn 1.074 m² đất lòng khe, độ sâu lớn được đổ đất nâng cao mặt bằng. Độ cao cho phép đổ đất tính từ lòng khe lên là 2,09m; phần diện tích còn lại hơn 1.387 m² gia đình không được cải tại vì đã có cây trồng. Hộ ông Nguyễn Văn Loạn có hơn 1.395 m² đất lòng khe, độ sâu lớn được đổ đất nâng cao mặt bằng. Độ cao cho phép đổ đất tính từ lòng khe lên là 1,89m. Phần diện tích còn lại hơn 859 m², gia đình không được cải tạo vì đã có cây trồng. Địa điểm lấy đất dư thừa để đổ đất cải tạo mặt bằng của cả hai hộ này được lấy từ công trình thi công dự án khu dân cư Thôm Dầy, do Công ty CP xây dựng Thăng Long thực hiện, đã ký kết hợp đồng thỏa thuận bãi đổ đất với hai hộ dân.

Đối chiếu với thực tế hiện trường có thể thấy, dường như toàn bộ chấp thuận của Phòng Kinh tế cho hai hộ dân đổ đất nâng cao mặt bằng đã bị phớt lờ. Bởi lẽ, bãi đổ đất đã ngày càng mở rộng với chiều cao vài chục mét; khối lượng đất, đá đã đổ xuống vượt xa con số mà hai hộ gia đình nói trên được phép đổ. Việc công ty này đổ đất có vẻ như đã không được giám sát, quản lý chặt chẽ của các đơn vị có trách nhiệm.  

Trong khi đó, vị trí mà Công ty CP xây dựng Thăng Long đổ đất xuống cũng không nằm trong dự kiến quy hoạch bãi đổ thải của thành phố. Theo văn bản số 4518/UBND-KTTCKT ngày 14-8-2019 của UBND tỉnh Bắc Kạn thì UBND tỉnh đồng ý chủ trương quy hoạch bốn bãi đổ thải trên địa bàn TP Bắc Kạn, gồm: thôn Nà Rào (xã Dương Quang); thôn Thôm Luông (xã Nông Thượng); thôn Nam Đội Thân (xã Nông Thượng) và tổ Bản Vẻn (phường Huyền Tụng). Việc cung đường vận chuyển ngắn, chỉ vài trăm mét đường đi từ vị trí san ủi tới vị trí đổ, rõ ràng Công ty CP xây dựng Thăng Long đã “tiết kiệm” được rất nhiều chi phí.

Hiện nay, với chiều cao, rộng của bãi đổ đất, lại nằm ngay trên đầu khe chẳng khác nào một “quả bom đất”, khiến cho nhiều hộ dân ở tổ 11B đang nơm nớp lo lắng cho tài sản và an toàn của bản thân khi mà thời tiết mưa bão ngày càng phức tạp. Đây là điều mà UBND thành phố cần sớm kiểm tra, làm rõ, xử lý nghiêm sai phạm nếu có, khắc phục hậu quả, bảo đảm an toàn cho nhân dân.