Tăng cường xây dựng, bảo hộ và thực thi quyền sở hữu trí tuệ

Sáng 10/12, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp Hội Sở hữu trí tuệ Thành phố Hồ Chí Minh (IPA HCMC) tổ chức hội thảo “Một số vấn đề trong thực thi bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ”.

Phát biểu tại hội thảo, ông Nguyễn Đức Dũng, Trưởng phòng Thanh tra và Giải quyết khiếu nại (Cục Sở hữu trí tuệ) chia sẻ: Những năm gần đây, Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể trong hoàn thiện chính sách, pháp luật và nâng cao năng lực thực thi quyền sở hữu trí tuệ. Bối cảnh phát triển mạnh mẽ của kinh tế số, thương mại điện tử, cùng sự hội nhập sâu rộng về thương mại và đầu tư đòi hỏi hệ thống thực thi sở hữu trí tuệ phải liên tục đổi mới, nâng cao hiệu quả để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của doanh nghiệp, người tiêu dùng và xã hội.

Bên cạnh việc sửa đổi, bổ sung Luật Sở hữu trí tuệ và văn bản hướng dẫn thi hành, công tác thực thi đã có nhiều chuyển biến tích cực nhờ sự vào cuộc mạnh mẽ của các bộ, ngành và chính quyền địa phương.

Tuy nhiên, trong vấn đề thực thi bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ tại Việt Nam vẫn còn gặp một số vướng mắc. Cụ thể, tình trạng vi phạm sở hữu trí tuệ trực tuyến, đặc biệt là trên các sàn thương mại điện tử (Shopee, Lazada, TikTok Shop) và mạng xã hội, diễn ra phức tạp và khó kiểm soát. Việc truy vết và gỡ bỏ hàng giả, hàng nhái trong môi trường số gặp nhiều thách thức.

Nhiều doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các startup và doanh nghiệp nhỏ và vừa, chưa nhận thức đầy đủ tầm quan trọng của việc bảo vệ tài sản trí tuệ. Điều này dẫn đến việc họ không chú trọng đăng ký bảo hộ hoặc thiếu bằng chứng để xử lý khi xảy ra vi phạm. Biện pháp hành chính là hình thức xử lý vi phạm sở hữu trí tuệ phổ biến nhất do ít tốn kém và nhanh hơn so biện pháp dân sự. Tuy nhiên, mức phạt thường thấp so lợi nhuận bất chính thu được từ các hành vi vi phạm, không đủ sức răn đe các đối tượng vi phạm quy mô lớn.

Nâng cao hơn nữa ý thức bảo vệ bản quyền từ công chúng

05/11/2025 15:36

Việt Nam đang bước vào một kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, ngoài việc thúc đẩy các hoạt động sáng tạo việc xây dựng, bảo hộ và thực thi quyền sở hữu trí tuệ cũng được xác định là yếu tố hết sức quan trọng nhằm bảo vệ và khai thác hiệu quả các tài sản trí tuệ. Việc tạo dựng tài sản trí tuệ và thực thi quyền sở hữu trí tuệ phải được triển khai song song, đồng bộ để bảo đảm môi trường pháp lý minh bạch, hiệu quả, qua đó thúc đẩy các hoạt động sáng tạo phát triển bền vững. Nhận thức rõ tầm quan trọng này, Nhà nước đã và đang đẩy mạnh việc xây dựng và thương mại hóa tài sản trí tuệ; đồng thời nâng cao công tác thực thi quyền sở hữu trí tuệ thông qua việc sửa đổi, bổ sung Luật Sở hữu trí tuệ.

Chia sẻ về nội dung trên, ông Phạm Văn Thọ, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Công nghệ chống giả Việt Nam (ACTIV) cho biết: "Chúng ta phải tôn trọng quyền sở hữu trí tuệ vì nó khuyến khích sự sáng tạo, thúc đẩy phát triển kinh tế và thương mại, tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh, bảo vệ người tiêu dùng khỏi hàng giả kém chất lượng và đóng vai trò quan trọng trong thu hút đầu tư và chuyển giao công nghệ, đặc biệt trong bối cảnh toàn cầu hóa. Trong chương trình chuyển đổi số quốc gia hiện nay, truy xuất nguồn gốc là một phần quan trọng giúp doanh nghiệp và người tiêu dùng xác minh tính chân thực của sản phẩm, chống hàng giả, hàng nhái và tăng cường sự minh bạch trong chuỗi cung ứng".

Theo ông Thọ, truy xuất nguồn gốc là công cụ để các bên có chính sách thuế phù hợp và ngăn chặn nạn gian lận thuế. Vì vậy, cần có một giải pháp công nghệ truy xuất nguồn gốc tiên tiến để theo kịp đà phát triển của khoa học. Với khả năng truy vết, giải pháp Truedata, Công ty Cổ phần Công nghệ chống giả Việt Nam giúp cho doanh nghiệp kiểm soát được đường đi của sản phẩm từ nơi sản xuất, lưu thông và đến tay người tiêu dùng qua đó nhận biết được sản phẩm của mình có bị làm giả hay không. Đây là công cụ để cơ quan quản lý kiểm tra, kiểm soát chống hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ.

Giải pháp thực hiện mục tiêu Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, từng bước làm chủ một số công nghệ chiến lược, công nghệ số như: Trí tuệ nhân tạo, internet vạn vật , dữ liệu lớn, điện toán đám mây, chuỗi khối, bán dẫn…

Theo các chuyên gia, trong tương lai, Việt Nam có thể trở thành một trung tâm sở hữu trí tuệ quốc tế, đóng góp vào sự phát triển toàn cầu và tạo ra giá trị lớn cho quốc gia. Tuy nhiên, để đạt được điều này, cần có sự nỗ lực liên tục từ Chính phủ, doanh nghiệp và cộng đồng trong việc cải thiện sở hữu trí tuệ và thúc đẩy sáng tạo và phát triển.