Sau 5 năm triển khai thực hiện, công tác chống khai thác IUU tại Nghệ An về cơ bản đã có những chuyển biến tích cực, đạt được những kết quả nhất định. Ý thức chấp hành pháp luật của ngư dân từng bước được nâng cao. Ngư dân đã chủ động thông báo trước khi tàu cập, rời cảng cá; ghi, nộp nhật ký khai thác thủy sản theo quy định. Hầu hết ngư dân đã chủ động lắp thiết bị Giám sát hành trình. Công tác đăng ký, đăng kiểm tàu cá và cấp giấy phép khai thác thủy sản thực hiện tốt; hoạt động thanh tra, kiểm tra nghề cá tại các cửa lạch, trên biển được tăng cường...
Nghệ An đã cấp phép 1.242 giấy khai thác hải sản vùng khơi và 654 giấy phép khai thác vùng lộng và 1.953 giấy phép khai thác vùng ven bờ cho ngư dân. Tính đến ngày 31/12/2022, tỉnh có 1.118/1.141 tàu cá đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình VMS, đạt 97,98%.
Việc kiểm tra, giám sát tàu cá và sản lượng bốc dỡ qua cảng ngày càng chặt chẽ hơn; số tàu đánh bắt vi phạm vùng biển nước ngoài và mất kết nối VMS đã giảm.
Tuy vậy, cũng như các tỉnh, sau chuyến kiểm tra làm việc của Ủy ban châu Âu EC tại nước ta vào tháng 10/2022, đại diện EC chỉ ra một số hạn chế như tình trạng bà con ngư dân khai thác vi phạm vùng biển nước ngoài, công tác giám sát tàu ra vào cảng còn yếu kém, tình trạng mất kết nối VMS khi đánh bắt vẫn còn, truy xuất nguồn gốc hải sản chưa được minh bạch.
Trong năm 2022, Nghệ An vẫn còn 370 lượt tàu cá mất tín hiệu VMS quá 10 ngày, 242 lượt tàu vượt qua đường ranh giới cho phép trên biển; giám sát sản lượng cá tại cảng còn thấp so với sản lượng đánh bắt. Việc kiểm tra, xử lý chủ yếu mới ở dạng nhắc nhở, xử phạt chưa nghiêm. Trong khi đó, chính quyền địa phương vào cuộc chưa thực sự quyết liệt.
Thực hiện Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về mở đợt cao điểm thực hiện chống khai thác trái phép IUU, Nghệ An đã có Văn bản số 319/UBND-NN ngày 16/1/2023 triển khai đợt ra quân cao điểm với 5 nội dung chính và giao nhiệm vụ cho các sở, ngành và thành viên liên quan.
Trên cơ sở đánh giá kết quả thực hiện IUU thời gian qua và yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới, đại diện các địa phương và sở, ngành đã nêu một số khó khăn, vướng mắc trong thực tế triển khai áp dụng khuyến cáo của EC tại địa phương, cơ sở.
Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An Nguyễn Văn Đệ yêu cầu các Sở, ngành, địa phương liên quan đẩy mạnh, đa dạng các hình thức tuyên truyền tập huấn, phổ biến các quy định của pháp luật thủy sản và chống khai thác IUU; Đôn đốc chỉ đạo quyết liệt hoàn thành việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình trên tàu cá; Tăng cường kiểm tra, kiểm soát 100% tàu cá xuất, nhập bến; Phối hợp giữa các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương mở các đợt cao điểm tuần tra, kiểm tra, kiểm soát hoạt động tàu cá trên biển và xử phạt 100% hành vi khai thác IUU theo quy định; Tập trung nguồn lực đảm bảo ngăn chặn, chấm dứt tàu cá Nghệ An khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài. Xác minh, xử lý nghiêm 100% tàu cá vi phạm vùng đánh bắt và mất kết nối VMS; việc xử lý các vi phạm và không dừng lại ở việc cam kết hay nhắc nhở vi phạm.
Kiểm tra, kiểm soát 100% tàu cá xuất, nhập bến. |
Đồng thời, giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hoàn thiện dự thảo Nghị quyết về chính sách hỗ trợ cho tàu cá khai thác thủy sản vùng khơi, nghiên cứu phương án nâng cấp nạo vét luồng lạch, khu hậu cần cảng cá, âu neo đậu tàu tại các địa phương bị bồi lắng.