Dẫn chúng tôi đi một vòng quanh hồ Bàu Trảng, ông Trần Thanh Hạ, người dân tổ 8, phường Thanh Khê Tây bức xúc cho biết: Trước đây, tình trạng ô nhiễm hồ điều hòa Bàu Trảng đã xảy ra, nhưng không trầm trọng như hiện nay. Khoảng một năm trở lại đây, nước hồ chuyển mầu đen, bốc mùi nồng nặc, ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe, cuộc sống và gây bức xúc cho hàng trăm hộ dân sống gần khu vực hồ. Cùng chung nỗi lo, ông Bùi Ðức Nhiên, Bí thư Chi bộ khu dân cư số 2 phường Thanh Lộc Ðán cho biết: Trước đây, mùa mưa hồ có khá nhiều cá, từ năm 2019, cá chết trắng hồ, hôi thối nồng nặc, ruồi muỗi nhiều vô kể, ban đêm người dân phải đóng cửa đi ngủ sớm. Cuộc sống hàng trăm hộ dân bị xáo trộn hết cả.
Theo ông Huỳnh Anh Vũ, Phó trưởng Ban phụ trách Ban quản lý các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng ưu tiên Ðà Nẵng, trước đây, nước thải sinh hoạt ở các phường phía tây quận Thanh Khê chảy chung với hệ thống cống thoát nước mưa về hồ Bàu Trảng. Hồ có chức năng điều tiết và lắng một phần nước thải trước khi chảy ra sông Phú Lộc. Năm 2016, thành phố cho triển khai dự án xây dựng hệ thống cống thu gom, tách nguồn nước thải sinh hoạt ra khỏi cống thoát nước mưa và nước ngầm ở các phường Hòa Khê, An Khê và Thanh Lộc Ðán (quận Thanh Khê). Ðơn vị thi công đã lắp đặt hệ thống máy bơm công suất lớn để bơm nước thải sinh hoạt về trạm xử lý, nhưng do lượng nước thải từ các nơi đổ về cao gấp 1,5 lần so với dự kiến, vì thế tràn vào hệ thống cống thoát nước mưa. Chủ đầu tư, các đơn vị tư vấn giám sát và nhà thầu thi công đã áp dụng nhiều giải pháp tạm thời, nhưng không thể thống nhất được phương thức vận hành toàn bộ hệ thống, khiến tình trạng ô nhiễm ở hồ Bàu Trảng lại trầm trọng hơn trước. Bà Lê Thị Thành Huyên, Phó trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường quận Thanh Khê cho biết, ngoài lý do nước thải dồn về quá nhiều, thì kênh hạ lưu hồ Bàu Trảng nối ra sông Phú Lộc cũng ít được nạo vét, khiến nước tù đọng gây mùi hôi thối. Phòng Tài nguyên và Môi trường đã triển khai nhiều biện pháp như: nạo vét bùn đáy hồ, sử dụng chế phẩm sinh học, thả bèo tây, trồng bè cây trên mặt hồ… nhằm giảm bớt mùi hôi, nhưng không hiệu quả. Thực tế là mầu nước vẫn đen kịt và mùi hôi thối giảm không đáng kể. Nguyên nhân chính gây ra tình trạng này vẫn là nguồn nước thải sinh hoạt không được thu gom riêng để bơm về trạm xử lý mà bị tràn vào hồ.
Từ đầu năm đến nay, UBND thành phố Ðà Nẵng cùng các cơ quan chức năng như Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Xây dựng, chủ đầu tư dự án và các đơn vị quản lý, thi công nhiều lần tổ chức khảo sát thực tế, bàn giải pháp xử lý ô nhiễm. Ðầu tháng 3 vừa qua, UBND thành phố Ðà Nẵng đã có văn bản chỉ đạo các cơ quan chức năng triển khai lắp đặt bổ sung máy bơm và đường ống để bơm tăng cường, đưa nước thải từ trạm bơm hồ Bàu Trảng về trạm xử lý nước thải Phú Lộc với kinh phí khoảng hai tỷ đồng. UBND thành phố cũng giao nhiệm vụ cho ngành tài nguyên và môi trường nạo vét bùn, tăng cường máy sục khí, phun hóa chất khử mùi và cải thiện chất lượng nước hồ Bàu Trảng. Về lâu dài, yêu cầu Ban quản lý các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng ưu tiên đẩy nhanh tiến độ thực hiện để khởi công công trình "Cải tạo các tuyến cống liên phường Xuân Hà, Tam Thuận", góp phần thu gom nước mưa, nước ngầm khu vực phía tây quận Thanh Khê, giảm lượng nước đổ về hồ Bàu Trảng; nghiên cứu, đề xuất phương án nâng cấp toàn bộ hệ thống thu gom nước thải dọc sông Phú Lộc một cách đồng bộ, không để nước thải chảy tràn vào cống thoát nước mưa, đổ về hồ Bàu Trảng như hiện nay. UBND thành phố cũng giao Ban quản lý các dự án đầu tư xây dựng công trình dân dụng và công nghiệp khẩn trương hoàn thành công tác chuẩn bị đầu tư giai đoạn 2 dự án khu dân cư Phần Lăng 2 phía tây hồ Bàu Trảng, trong đó ưu tiên xây dựng tuyến cống thu gom nước thải cho các khu dân cư chung quanh hồ, trong năm nay phải hoàn thành và đưa vào sử dụng.
Trong khi chờ triển khai thực hiện đồng bộ dự án thu gom, xử lý nước thải trên địa bàn quận Thanh Khê và cải tạo hệ thống cống thoát nước mưa, dư luận mong muốn cơ quan chức năng, chủ đầu tư và các đơn vị thi công dự án xử lý nước thải khu vực hồ điều tiết Bàu Trảng cần sớm triển khai việc lắp đặt hệ thống máy bơm công suất lớn, bơm hạ mực nước hồ, vận hành đồng bộ hệ thống thu gom nước thải dọc kênh Phần Lăng và bơm về trạm xử lý nước thải để xử lý dứt điểm tình trạng nước thải chảy vào hệ thống cống thoát nước mưa về hồ Bàu Trảng. Ðồng thời, điều chỉnh cao trình lắp đặt hệ thống sục khí, tăng tần suất sục khí kết hợp bơm chế phẩm sinh học tại hồ Bàu Trảng để hạn chế mùi hôi. Trong mùa nắng, tạm thời chặn nước mưa và nước thải từ sân bay Ðà Nẵng chảy ra kênh Phần Lăng để giảm lượng nước chảy về hồ... góp phần giảm tác động do ô nhiễm môi trường đối với người dân sống gần khu vực hồ Bàu Trảng.