Đây là những truyện thiếu nhi được ông viết và đăng rải rác trên các tờ Truyền bá và Phổ thông bán nguyệt san... Nhà xuất bản Kim Đồng thông qua sự giúp đỡ của gia đình tác giả và các nhà sưu tầm, đã tập hợp lại khá đầy đủ để đưa vào bộ sách.
Ba tập truyện được phân loại theo các thể loại: “Con rùa đội vẹt”-Truyện đồng thoại; “Hai cây hoa nhài”-Truyện cổ tích; “Thuồng luồng ở nước”- Truyện dã sử.
 |
Tập truyện cổ tích “Hai cây hoa nhài” gồm 5 truyện vừa nhiều kỳ và 1 truyện ngắn. Truyện cổ tích của Thâm Tâm dày đặc chất liệu đời sống và con người. Ở đó, nhân vật cổ tích có nội tâm phong phú, câu chuyện có rất nhiều đối thoại được kể với ngôn ngữ văn xuôi hiện đại, gần với truyện ngắn và kịch. Những nhân vật rất quen thuộc trong văn học dân gian trong truyện cổ tích Thâm Tâm lại có một màu sắc mới: đó là thằng Bờm, đó là thằng Cuội,… Những tích truyện xưa như “Sọ Dừa”, trở nên vừa lạ vừa quen trong truyện “Hai cây hoa nhài”…
 |
Cuốn “Thuồng luồng ở nước”. |
“Thuồng luồng ở nước” là tập truyện dã sử gồm 4 truyện ngắn và 1 truyện vừa nhiều kỳ. Bối cảnh lịch sử trong truyện dã sử Thâm Tâm mang tính phiếm chỉ đó là thời Giao Châu, thời nhà Lý, thời Hùng Vương… những nhân vật lịch sử cũng vậy, tên tuổi và hành tung vừa quen vừa lạ, như Bố, Cái, Lữ Đại, Chàng Hai, Thôi Vỹ…
 |
Thâm Tâm dày công nhất trong truyện đồng thoại. “Con rùa đội vẹt” gồm 5 truyện ngắn và 2 truyện vừa là thế giới đồng thoại rất phong phú, thể hiện một cái nhìn quan sát rất tinh tế thế giới loài vật cũng như sự uyển chuyển đưa thế giới loài vật ấy gần gũi với con người không chỉ qua biện pháp nhân hóa một cách đơn điệu.
Tác giả Thâm Tâm (1917-1950) được biết đến với tư cách một nhà thơ, đặc biệt bài thơ “Tống biệt hành” của ông được rất nhiều người yêu thích và được đánh giá là một trong những bài thơ hay nhất của phong trào Thơ Mới nói riêng và thơ Việt Nam hiện đại nói chung.
Ông còn là một tác giả đa tài, từng làm báo, vẽ tranh, viết văn, soạn kịch... Từ năm 1942-1945, ông đã viết nhiều truyện thiếu nhi in trên các tờ Truyền bá và Phổ thông bán nguyệt san... Sau Cách mạng Tháng Tám, ông theo kháng chiến và hy sinh khi tuổi đời còn rất trẻ: 33 tuổi!
