Tạm dừng dự án ở Hưng Nguyên
Hiện nay, cơ sở hạ tầng đang được đầu tư trên tất cả các lĩnh vực, tuy nhiên công tác quy hoạch nghĩa trang tại Nghệ An chưa được quan tâm đúng mức, chủ yếu là tự phát, chưa có quy hoạch bài bản. Việc có một dự án kiểu mẫu trong lĩnh vực mai táng và dịch vụ mai táng; áp dụng giải pháp công nghệ mai táng văn minh, tiết kiệm cùng với việc tổ chức quản lý sử dụng đất, bảo vệ môi trường lại phù hợp với văn hóa, tín ngưỡng của người Việt, đáp ứng nhu cầu cấp bách trong lĩnh vực mai táng của nhân dân trên địa bàn toàn tỉnh và được hầu hết người dân trong tỉnh ủng hộ.
Đáng chú ý, trong thời điểm dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, việc tỉnh Nghệ An không có lò hỏa táng gây khó khăn rất lớn cho gia đình không may có người thân qua đời vì Covid-19. Có chuyện đáng buồn, ở Nghệ An có người mất do Covid-19 đã bị cơ sở hỏa táng ở hai tỉnh láng giềng từ chối hỏa táng vì lý do tế nhị, cho nên buộc phải mang về quê mai táng sau hành trình hàng trăm cây số đi nhờ hỏa thiêu không thành…
Trong khi đó, hiện nay hầu hết các tỉnh, thành phố trong cả nước đã có lò hỏa táng, hai tỉnh lân cận là Thanh Hóa và Hà Tĩnh đã có lò hỏa táng và nghĩa trang sinh thái đi vào hoạt động hiệu quả. Mỗi ngày có hàng chục ca ở Nghệ An phải vận chuyển ra Thanh Hóa hay vào Hà Tĩnh để nhờ dịch vụ hỏa táng, do đó, việc triển khai xây dựng dự án nghĩa trang theo mô hình công viên sinh thái, với các hình thức: Hỏa táng, cát táng, di chuyển và quy tập là hết sức cần thiết và cấp bách.
Trước đó, tháng 8/2017, tỉnh Nghệ An đã triển khai Dự án Công viên nghĩa trang sinh thái Vĩnh Hằng tại xã Hưng Tây, huyện Hưng Nguyên (Nghệ An), với tổng vốn đầu tư 465 tỷ đồng. Dự án do Công ty TNHH Phúc Lạc Viên - Đài hóa thân hoàn vũ Nghệ An làm chủ đầu tư, là công ty trực thuộc Tổng công ty cổ phần Hợp Lực.
Tổng công ty cổ phần Hợp Lực đã triển khai và đưa vào hoạt động hai Dự án Công viên nghĩa trang sinh thái Vĩnh Hằng tại tỉnh Thanh Hóa (năm 2014) và tỉnh Hà Tĩnh (năm 2017). Theo quy hoạch, dự án triển khai trên diện tích xây dựng hơn 78 ha, gồm các hạng mục: Công viên, cây xanh, bãi đậu xe, khu hỏa táng, khu tâm linh, khu vực an táng... Tổng nhu cầu an táng gần nửa triệu mộ phần, trong đó hỏa táng 3-5%, cát táng 70-80%, di chuyển và quy tập 10-15%...
Tuy nhiên, theo báo cáo của cơ quan chức năng, sau hơn bảy năm chấp thuận chủ trương, dự án tiến hành triển khai một cách dở dang vì người dân nhiều lần có ý kiến chưa đồng thuận. Qua kiểm tra, rà soát của cơ quan chức năng tỉnh Nghệ An cho thấy một số văn bản pháp lý của dự án được ban hành chưa bảo đảm trình tự, thủ tục và có một số nội dung chưa phù hợp với quy định của pháp luật về lĩnh vực liên quan.
Kế đến, cơ sở pháp lý để thực hiện việc cho Công ty TNHH Phúc Lạc Viên - Đài hóa thân hoàn vũ Nghệ An kế thừa các thủ tục pháp lý trước đó của dự án là chưa bảo đảm pháp luật về đầu tư. Cùng với đó, một số nội dung chưa nhận được sự đồng thuận của người dân nhưng chưa được giải quyết đầy đủ, chặt chẽ… Mới đây, ngày 28/8/2024, UBND tỉnh Nghệ An có Quyết định số 2264/QĐ-UBND bãi bỏ các văn bản pháp lý của dự án Công viên nghĩa trang sinh thái Vĩnh Hằng do Công ty TNHH Phúc Lạc Viên - Đài hóa thân hoàn vũ Nghệ An làm chủ đầu tư.
Triển khai quyết liệt dự án mới
Theo quy hoạch tỉnh Nghệ An thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1059/QĐ-TTg, ngày 14/9/2023 và quy hoạch tỉnh Nghệ An theo Quyết định số 2485/QĐ-UBND (tỉnh Nghệ An) về việc phê duyệt quy hoạch vùng huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn 2050 đã quy hoạch xây dựng các dự án nghĩa trang sinh thái trên địa bàn tỉnh, tại ba địa điểm ở các huyện Diễn Châu, Hưng Nguyên và Nghĩa Đàn.
Việc quy hoạch này thể hiện tầm nhìn và chủ trương đúng đắn của Chính phủ, của tỉnh Nghệ An, phù hợp với xu thế văn minh về xây dựng công viên nghĩa trang sinh thái của cả nước và thế giới đã thực hiện. Các dự án được xây dựng sẽ góp phần vào việc thực hiện tốt quy hoạch hoàn chỉnh lâu dài của tỉnh Nghệ An phục vụ tốt hơn cho nhân dân.
Phó Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Nghệ An Phạm Ngọc Cảnh cho biết: Tỉnh Nghệ An đã công bố thông tin về dự án đầu tư xây dựng nghĩa trang cấp huyện theo mô hình công viên sinh thái. Theo quy hoạch, dự án được triển khai tại Xóm 6, xã Diễn Lợi, huyện Diễn Châu có quy mô 60 ha. Khu vực triển khai dự án chủ yếu là đất rừng sản xuất; nằm trong thung lũng, bốn phía có núi che chắn. Trong khu vực dự án không có công trình lấy nước phục vụ sinh hoạt và khe, suối...
Việc an táng tại nghĩa trang này được thực hiện theo hình thức cát táng, hỏa táng, di chuyển và quy tập theo quy hoạch xây dựng chi tiết được phê duyệt; không bố trí hung táng và chôn một lần. Dự án này được quy hoạch các khu hành chính, tâm linh; khu nghĩa trang phục vụ nhân dân xã Diễn Lợi; khu nghĩa trang phục vụ nhân dân vùng lân cận; khu hỏa táng; khu xử lý kỹ thuật, thu gom xử lý nước thải và chất thải rắn; khu cây xanh cách ly và cảnh quan; hệ thống giao thông nội bộ…
Dự án được quy hoạch lắp đặt lò hỏa táng có công nghệ đạt tiêu chuẩn bảo vệ môi trường của Việt Nam và châu Âu. Hệ thống lò hỏa táng được sử dụng nhiên liệu đốt bằng khí gas, vận hành và xử lý khép kín. Trong quá trình vận hành lò hỏa táng, cơ quan chức năng cam kết “năm không”: Không khói, không mùi, không nước thải, không bụi và không có tiếng ồn.
Theo quy hoạch, hàng rào khu đất dự kiến xây dựng dự án đến khu dân cư gần nhất có khoảng cách 600m, lớn hơn khoảng cách tối thiểu đến khu dân cư theo quy định là 500m. Cũng theo quy hoạch chi tiết sẽ bố trí khu lò hỏa táng tại vị trí cách xa khu dân cư tối thiểu 750m, khoảng cách này bảo đảm gấp 1,5 lần so với quy chuẩn. Công tác chuẩn bị dự kiến hoàn thành tháng 1/2025. Thời gian hoàn thành xây dựng phân khu hỏa táng dự kiến vào tháng 5/2026. Theo báo cáo sơ bộ của huyện Diễn Châu, chi phí đền bù cho khu đất quy hoạch xây dựng dự án là 36 tỷ đồng; dự kiến sẽ di dời hơn 20 hộ dân để xây dựng tuyến đường vào nghĩa trang và dải cây xanh phân cách...
Để dự án triển khai đúng tiến độ, đáp ứng nhu cầu của người dân, rất cần sự vào cuộc quyết liệt của các cấp, ngành liên quan, nhất là công tác tuyên truyền vận động của cấp ủy, chính quyền, cùng hệ thống chính trị các cấp ở cơ sở nhằm tạo sự đồng thuận của người dân trong vùng ảnh hưởng, Phó Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Nghệ An cho biết thêm.
