Tiêm chủng vaccine phòng Covid-19 là biện pháp chủ động, hiệu quả nhất để phòng, chống dịch Covid-19
Đại dịch Covid-19 đã lây lan và bùng phát mạnh tại 222 quốc gia và vùng lãnh thổ trên toàn thế giới, tính đến ngày 13-4-2021 đã có hơn 137,3 triệu người mắc và 2,95 triệu bệnh nhân tử vong. Việc sử dụng vaccine phòng ngừa chủ động càng ngày càng trở nên cấp bách tại từng quốc gia và toàn cầu.
Trên cơ sở các nghiên cứu, đánh giá hiện nay về hiệu quả, tính an toàn của vaccine phòng Covid-19, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo tiêm chủng vaccine phòng Covid-19 là biện pháp chủ động, hiệu quả nhất để phòng, chống dịch Covid-19, tăng tỷ lệ miễn dịch phòng Covid-19 trong cộng đồng.
Để nhanh chóng ngăn chặn sự lây lan của dịch Covid-19, đặc biệt là với sự xuất hiện và lây nhiễm mạnh của các biến chủng virus SARS-CoV-2, độ bao phủ hiệu quả của vaccine phòng Covid-19 phải đạt tới 75% dân số thế giới, bảo đảm tất cả các quốc gia và tất cả mọi người đều được hưởng lợi, bao gồm cả những người khó tiếp cận nhất.
Hiện nay, vaccine phòng Covid-19 do AstraZeneca sản xuất được cấp phép sử dụng tại hơn 70 quốc gia, vùng lãnh thổ trên thế giới và được WHO thông qua chấp thuận sử dụng trong trường hợp khẩn cấp vào ngày 15-2-2021.
WHO khuyến cáo các trường hợp phản ứng thông thường sau tiêm vaccine phòng Covid-19 của AstraZeneca là phản ứng bình thường của cơ thể trong quá trình đáp ứng miễn dịch sau tiêm vaccine; trường hợp xuất hiện tình trạng giảm tiểu cầu và huyết khối tĩnh mạch có liên quan đến tiêm vaccine phòng Covid-19 của AstraZeneca là rất hiếm gặp; trong khi lợi ích của việc tiêm vaccine phòng Covid-19 mang lại trong việc bảo vệ mỗi cá nhân và cả cộng đồng trước Covid-19 lớn hơn rất nhiều so với những rủi ro rất hiếm gặp nói trên.
Việt Nam nỗ lực tìm kiếm, đàm phán với các đối tác cung cấp vaccine
Xác định hiệu quả của vaccine phòng Covid-19 cùng với tiến hành các biện pháp phòng, chống dịch tích cực, ngay từ giữa năm 2020 khi dịch Covid-19 bùng phát và các nước tiến hành nghiên cứu sản xuất vaccine phòng bệnh, Bộ Y tế Việt Nam đã nỗ lực tìm kiếm, tiếp cận và đàm phán với các đối tác cung cấp vaccine phòng Covid-19 trên thế giới để sớm nhập khẩu vaccine về sử dụng trong nước.
Đồng thời, Bộ Y tế yêu cầu các nhà sản xuất trong nước khẩn trương tiến hành nghiên cứu, sản xuất vaccine phòng Covid-19 để chủ động nguồn cung. Thực hiện Nghị quyết số 21/NQ-CP ngày 26-2-2021 của Chính phủ về mua và sử dụng vaccine phòng Covid-19, Bộ Y tế đã ban hành các kế hoạch tiếp nhận, bảo quản, phân phối và sử dụng vaccine phòng Covid-19, các hướng dẫn chuyên môn kỹ thuật về tổ chức buổi tiêm chủng vaccine phòng Covid-19.
Bộ Y tế cũng có hướng dẫn khám sàng lọc trước tiêm chủng vaccine, hướng dẫn tiêm an toàn, hướng dẫn giám sát và xử trí phản ứng sau tiêm chủng và triển khai tập huấn cho toàn hệ thống. Sau hơn một tháng, Việt Nam thực hiện tiêm chủng vaccine phòng Covid-19 của AstraZeneca cho hơn 70 nghìn người là các lực lượng tuyến đầu chống dịch tại 19 tỉnh, thành phố, bảo đảm an toàn tối đa theo phương châm “Tiêm đến đâu an toàn đến đó”.
Quy trình tiêm chủng tại Việt Nam được triển khai ở cấp độ an toàn cao nhất
GS, TS Đặng Đức Anh, Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, Trưởng ban điều hành Chương trình Tiêm chủng mở rộng (TCMR) quốc gia cho biết, quy trình tiêm chủng tại Việt Nam được triển khai ở cấp độ an toàn cao nhất và có sự khác biệt so với các nước khác trên thế giới, kể cả ở các nước tiên tiến.
Các cơ sở tiêm chủng vaccine phòng Covid-19 phải bảo đảm tiêu chuẩn về cơ sở vật chất, trang thiết bị và nhân lực; thực hiện khám sàng lọc, tư vấn trước tiêm chủng và tổ chức buổi tiêm chủng an toàn theo hướng dẫn của Bộ Y tế. Người đi tiêm vaccine phải ở lại điểm tiêm chủng ít nhất 30 phút sau khi tiêm để theo dõi tình hình sức khoẻ; được hướng dẫn theo dõi ở nhà ít nhất 24 giờ tiếp theo và tiếp tục theo dõi đến ba tuần sau khi tiêm. Các bệnh viện luôn sẵn sàng, thường trực công tác cấp cứu đề phòng những trường hợp có phản ứng nặng sau tiêm chủng nhằm bảo đảm an toàn tối đa cho người được tiêm.
Trong đợt tiêm đầu tiên này, hệ thống giám sát của Chương trình TCMR quốc gia ghi nhận gần 33% người được tiêm xuất hiện phản ứng nhẹ thông thường sau khi tiêm và tự hết sau 1-2 ngày mà không cần phải điều trị, chăm sóc y tế.
Có khoảng 1‰ (một phần nghìn) trường hợp có phản ứng quá mẫn sau tiêm, được xử trí đúng theo quy định, sức khỏe của những người này đều đã ổn định, trở lại đi làm sau 1-2 ngày theo dõi, điều trị tại cơ sở y tế. Đặc biệt, đến nay Việt Nam chưa ghi nhận bất cứ trường hợp nào bị đông máu và huyết khối xảy ra sau khi tiêm chủng.
TS Kidong Park, Trưởng đại diện WHO tại Việt Nam cho biết, bảo đảm chất lượng, an toàn và hiệu quả của vaccine tại Việt Nam là một trong những ưu tiên hàng đầu của WHO. WHO hợp tác chặt chẽ với các cơ quan chức năng quốc gia để bảo đảm rằng các quy chuẩn và tiêu chuẩn toàn cầu được thực hiện để đánh giá và giám sát chất lượng, an toàn và hiệu quả của vaccine phòng Covid-19 đang được triển khai trong nước.
Việt Nam hiện nay đang sử dụng hệ thống sẵn có của Chương trình TCMR quốc gia đã được thiết lập trong hơn 30 năm qua. Các cán bộ TCMR được đào tạo bài bản về tiêm chủng an toàn và tất cả các quy trình đều được thực hiện theo quy định của Bộ Y tế, bao gồm vận chuyển và bảo quản vaccine, quy trình tiêm chủng, bố trí địa điểm tiêm chủng để bảo đảm tiêm chủng an toàn.
Đẩy nhanh tiến độ tiêm chủng an toàn
Bà Rana Flowers, đại diện UNICEF nhấn mạnh: “Đại dịch Covid-19 đã chúng ta thấy rằng không ai được an toàn cho đến khi tất cả mọi người đều an toàn. Hiện nay, đại dịch đang bùng phát ở các nước láng giềng, vì vậy chúng ta cần đẩy nhanh tiến độ tiêm chủng để Việt Nam không bị rơi vào tình trạng phong tỏa như ở nhiều quốc gia khác trên thế giới”.
Do các loại vaccine phòng Covid-19 hiện nay được nghiên cứu, phát triển và đưa vào sử dụng trong tình huống khấn cấp, phục vụ cấp bách cho phòng, chống dịch, nên khi triển khai tiêm chủng đại trà trên nhiều nhóm đối tượng, địa bàn rộng lớn có thể xuất hiện nhiều trường hợp có phản ứng thông thường sau khi tiêm. Thậm chí, sẽ có một số rất ít các trường hợp xuất hiện phản ứng quá mẫn nặng hoặc nghiêm trọng sau khi tiêm.
Mặt khác, tiêm vaccine phòng Covid-19 cũng như các loại vaccine khác và thuốc đều có thể gây ra các phản ứng sau tiêm ở các mức độ khác nhau. Do vậy, Bộ Y tế, WHO, UNICEF sẽ phối hợp chặt chẽ, thường xuyên xác thực và cung cấp đầy đủ các thông tin khoa học, chính xác về hiệu quả, tính an toàn của vaccine phòng Covid-19, sự liên quan giữa vaccine và những phản ứng nặng sau tiêm chủng, nhất là những trường hợp xuất hiện tình trạng đông máu và huyết khối sau tiêm vaccine.
Bộ Y tế, WHO, UNICEF sẽ cung cấp các khuyến cáo đến người dân và cộng đồng; thực hiện các biện pháp cần thiết để bảo đảm người dân Việt Nam được tiêm chủng vaccine phòng Covid-19 an toàn, góp phần vào thành công của cuộc chiến chống Covid-19 tại Việt Nam và trên toàn thế giới.
Chương trình TCMRQG, Bộ Y tế kêu gọi người dân tích cực, chủ động thực hiện các khuyến cáo của các cơ quan chuyên môn về tiêm vaccine phòng Covid-19 và tải ứng dụng sổ sức khỏe điện tử “SSKDT” trên IOS/Android để quản lý khi được tiêm chủng.
Khi đến lượt mình được tiêm vaccine phòng Covid-19, hãy đăng ký với các cơ sở tiêm chủng của địa phương để được tiêm chủng, theo dõi sức khoẻ và thông tin kịp thời cho nhân viên y tế về các phản ứng sau tiêm.
Ý thức và hành động của mỗi người sẽ chung tay, góp sức đưa Việt Nam sớm đạt được mục tiêu tiêm chủng vaccine phòng Covid-19, tạo miễn dịch cộng đồng để ngăn ngừa lây nhiễm virus SARS-.CoV-2, đẩy lùi đại dịch Covid-19.
