Quy hoạch TP Hồ Chí Minh: Làm rõ đột phá, giải pháp để đạt mục tiêu tăng trưởng

Quang cảnh Hội nghị thẩm định Quy hoạch TP Hồ Chí Minh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Sáng 12/6, tại Hà Nội, đồng chí Nguyễn Chí Dũng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư, Chủ tịch Hội đồng thẩm định quy hoạch tỉnh chủ trì Hội nghị thẩm định Quy hoạch TP Hồ Chí Minh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Đây là bản quy hoạch địa phương cuối cùng trong cả nước được thẩm định, mang ý nghĩa chiến lược, quan trọng với thành phố lớn nhất, đầu tàu kinh tế của cả nước.

Tham dự hội nghị có đồng chí Phan Văn Mãi, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh; đại diện các bộ, ngành là thành viên Hội đồng thẩm định; các chuyên gia với tư cách là ủy viên phản biện; lãnh đạo các đơn vị thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư và các sở, ngành của TP Hồ Chí Minh.

Phát biểu khai mạc, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, TP Hồ Chí Minh là đô thị đặc biệt của cả nước, là cửa ngõ quan trọng kết nối với khu vực và thế giới; là trung tâm lớn về kinh tế, văn hóa, giáo dục-đào tạo, khoa học-công nghệ; là đầu tàu, động lực, có sức hút và sức lan tỏa lớn của vùng Đông Nam Bộ và cả nước.

Thành phố chỉ chiếm 0,6% diện tích cả nước, dân số 9,2 triệu người chiếm khoảng 9% dân số cả nước, nhưng đóng góp gần 20% GDP và 25% thu ngân sách cả nước; GRDP của thành phố chiếm khoảng 54% GRDP của vùng Đông Nam Bộ.

Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng phát biểu khai mạc hội nghị.

Tuy nhiên, trong thời gian qua thành phố đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Tiềm năng, thế mạnh, năng lực đột phá, sáng tạo của thành phố chưa được khai thác hiệu quả. Vai trò đầu tàu, động lực dẫn dắt của thành phố đang có chiều hướng chững lại.

Bên cạnh đó, mô hình tăng trưởng và cơ cấu kinh tế của thành phố chậm đổi mới; tốc độ tăng trưởng kinh tế GRDP thấp hơn trung bình cả nước, có xu hướng giảm dần trong những năm gần đây.

Chất lượng tăng trưởng và năng suất lao động thấp; tỷ trọng công nghiệp trong cơ cấu kinh tế giảm dần (từ 25% năm 2015 xuống 22,06% năm 2022); cơ cấu nội ngành công nghiệp lạc hậu, dựa chủ yếu vào các ngành thâm hụt lao động như điện tử (28%), da giầy (25%). Dịch vụ chủ yếu dựa vào thương mại, vận tải (44%); các ngành dịch vụ cao cấp mang tính chiến lược như: tài chính, y tế, giáo dục, du lịch… chưa đóng vai trò chủ đạo.

Những thách thức khác được Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đề cập là tổ chức không gian phát triển còn nhiều bất cập; quỹ đất phát triển công nghiệp ít, không gian phát triển các khu công nghiệp chưa phù hợp, dẫn tới việc thu hút đầu tư hạ tầng các khu công nghiệp còn gặp khó khăn; kết cấu hạ tầng đô thị bị quá tải so với sự gia tăng nhanh của dân số; công tác quy hoạch và thực hiện quy hoạch đô thị còn nhiều hạn chế...

Quang cảnh hội nghị.

Để giúp TP Hồ Chí Minh hoàn thiện hồ sơ Quy hoạch có chất lượng cao nhất, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đề nghị các chuyên gia, nhà khoa học và các đại biểu tập trung cho ý kiến về xác định vị thế, vai trò của thành phố đối với vùng, quốc gia cũng như các “điểm nghẽn” phát triển và tiềm năng, lợi thế, cơ hội của Thành phố trong kỳ quy hoạch.

"Liệu nội dung Quy hoạch đã đủ mạnh, tương xứng với mục tiêu phát triển đầy tham vọng và những vấn đề, thách thức rất lớn mà TP Hồ Chí Minh phải đối mặt và vượt qua trong thời gian tới hay chưa? Những vấn đề trọng tâm, các khâu đột phá trong thời gian tới là gì?", Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng gợi mở.

Cho rằng việc luận chứng để chọn kịch bản tăng trưởng 8,5-9,0%, trong đó giai đoạn 2026-2030 là 9,5-10% cũng là thách thức rất lớn đối với TP Hồ Chí Minh, Bộ trưởng đề nghị cần làm rõ những đột phá và giải pháp cụ thể để quy hoạch bảo đảm tính khả thi (trong khi tỷ trọng cơ cấu khu vực công nghiệp và xây dựng rất khiêm tốn, đến năm 2030, chỉ chiếm 26,3-27,3%, tăng không đáng kể so với năm 2020 là 25%).

Về phương án phát triển hệ thống hạ tầng kỹ thuật, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng lưu ý việc phát triển, sử dụng hiệu quả không gian ngầm, hạ tầng giao thông để giải quyết các vấn đề về ùn tắc giao thông trong đô thị; phát triển hạ tầng số; giải quyết các vấn đề về ngập úng, ô nhiễm môi trường, đặc biệt là ô nhiễm không khí, bụi mịn khi TP Hồ Chí Minh đang thuộc nhóm các thành phố ô nhiễm nhất trên thế giới.

Phát biểu ý kiến tại hội nghị, Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi nhấn mạnh, thành phố xác định công tác quy hoạch có ý nghĩa quan trọng không chỉ cho sự phát triển của thành phố mà còn đối với phát triển vùng và đất nước.

Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi thông tin về quá trình chỉ đạo lập Quy hoạch TP Hồ Chí Minh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Với nhận thức như vậy, thời gian qua lãnh đạo TP Hồ Chí Minh đã tập trung đôn đốc triển khai công tác lập Quy hoạch, nỗ lực đẩy nhanh tiến độ, bước đầu đã có kết quả tương đối tốt.

Điều này thể hiện ở dự thảo Báo cáo quy hoạch cơ bản bám sát, bảo đảm phù hợp về mặt định hướng trong Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, cũng như các Nghị quyết của Bộ Chính trị và Quốc hội.

Theo đó, định hướng phát triển của TP Hồ Chí Minh được tập trung ở 5 nội dung gồm: kinh tế xanh; đô thị sáng tạo; hạ tầng thông minh; xã hội văn minh; môi trường bền vững.

Tại Hội nghị, Hội đồng thẩm định đã nghe cơ quan thường trực Hội đồng thẩm định báo cáo tóm tắt tổng hợp ý kiến của các thành viên, ủy viên phản biện của Hội đồng thẩm định về quy hoạch; nghe ý kiến phản biện của các chuyên gia về quy hoạch, kết quả đánh giá môi trường chiến lược của quy hoạch và nghe ý kiến của đại diện một số Bộ, ngành về hồ sơ Quy hoạch TP Hồ Chí Minh.

Sau khi thảo luận, cho ý kiến, Hội đồng thẩm định đã tiến hành biểu quyết bằng phiếu đánh giá thông qua quy hoạch TP Hồ Chí Minh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 với kết quả 100% đồng ý (với điều kiện có chỉnh sửa, bổ sung, hoàn thiện).