Từ đầu năm 2023 đến nay, tình hình tai nạn giao thông đường bộ trên địa bàn tỉnh Quảng Nam bất ngờ tăng cao trên cả ba tiêu chí; trong đó, số người chết tăng gấp hai lần so cùng kỳ. Riêng hai tháng đầu năm, xảy ra bốn vụ tai nạn giao thông đường bộ gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, làm 19 người chết, 25 người bị thương.
Tai nạn giao thông bất ngờ tăng cao
Chánh Văn phòng Ban An toàn giao thông tỉnh Quảng Nam Phan Đức Tiễn cho biết, trong ba tháng đầu năm 2023, trên địa bàn tỉnh xảy ra 57 vụ tai nạn giao thông đường bộ, làm chết 58 người và 43 người bị thương, tăng 24 vụ, tăng 39 người chết và tăng 87 người bị thương so cùng kỳ.
Kinh hoàng nhất là vụ tai nạn giao thông đường bộ xảy ra rạng sáng 14/2, giữa xe ô-tô khách biển kiểm soát 76B-006.60 do ông Phạm Đức Hậu (sinh năm 1975, trú tại tỉnh Quảng Ngãi) điều khiển lưu hành trên đường Võ Chí Công theo hướng Quảng Ngãi đi Đà Nẵng chở theo 20 người với xe ô-tô đầu kéo 92H-004.33, sơ-mi rơ-moóc 92R-004.69 do ông Trần Minh Nhật (sinh năm 1982, trú tại tỉnh Quảng Nam) điều khiển lưu hành trên đường trục chính ra cảng Tam Hiệp theo hướng quốc lộ 1A đi cảng Tam Hiệp.
Vụ tai nạn này đã làm 10 người chết, 11 người bị thương. Đáng nói, khi vụ tai nạn thương tâm trên chưa kịp khắc phục, thì rạng sáng 21/2, cũng tại huyện Núi Thành lại xảy ra một vụ tai nạn giao thông đặc biệt nghiêm trọng giữa xe ô-tô khách biển kiểm soát 51B-199.56 do ông Nguyễn Anh Tiên (sinh năm 1975, trú tại tỉnh Thừa Thiên Huế) điều khiển với xe ô-tô tải biển kiểm soát 81C-156.90 do ông Trịnh Đức Thạnh (sinh năm 1996, trú tại tỉnh Gia Lai) điều khiển đang đỗ sát lề đường làm ba người thiệt mạng và 13 người khác bị thương.
Theo Thượng tá Hồ Song Ân, Phó Giám đốc Công an tỉnh Quảng Nam, các vụ tai nạn giao thông đặc biệt nghiêm trọng gần đây chủ yếu do ý thức chủ quan của người điều khiển phương tiện giao thông. Trong bốn vụ thì có hai vụ do lỗi của người điều khiển phương tiện, một vụ do sử dụng rượu, bia dẫn đến tai nạn.
Trong bốn vụ này, có ba vụ do các phương tiện từ các địa phương khác đi ngang qua xảy ra tai nạn, làm 16 người chết, 24 người bị thương. Và trong bốn vụ tai nạn giao thông đặc biệt nghiêm trọng này, có ba vụ xảy ra vào ban đêm.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Nam Lê Trí Thanh cho rằng, nguyên nhân chính dẫn đến tai nạn giao thông tăng cao là do ý thức chấp hành pháp luật về trật tự an toàn giao thông của một bộ phận người tham gia giao thông còn hạn chế.
Hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông chưa đồng bộ, nhiều tuyến đường trọng điểm chật hẹp, chưa có làn đường dành cho xe thô sơ, không có các tuyến tránh qua khu vực đông dân cư. Ngay trên tuyến quốc lộ 1A qua địa bàn tỉnh có chiều dài 85km nhưng 39km không có làn đường dành cho xe thô sơ và có 8km không có dải phân cách cứng... Đây là những điểm tiềm ẩn nguy cơ gây tai nạn giao thông.
Cùng với đó là các hành vi: Sử dụng rượu, bia, các chất kích thích khi lái xe; không chấp hành biển báo, tín hiệu đèn giao thông; chạy quá tốc độ, đi sai làn đường, phần đường, không chú ý quan sát; chở hàng quá tải trọng, quá khổ giới hạn, tự ý cải tạo, thay đổi kích thước thành, thùng xe... Mặt khác, công tác tuyên truyền pháp luật về trật tự an toàn giao thông nhiều nơi chưa hiệu quả.
Việc quản lý hoạt động kinh doanh vận tải bằng ô-tô chưa chặt chẽ. Một số địa phương, ngành chức năng chưa tích cực vào cuộc để ngăn chặn, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trật tự an toàn giao thông, tình trạng lấn chiếm lòng, lề đường còn diễn ra khá phổ biến...
Xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm
Để chấn chỉnh tình trạng này, nhất là kéo giảm các vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng, tỉnh Quảng Nam quyết liệt, triển khai đồng bộ hàng loạt giải pháp. Theo đó, Ủy ban nhân dân tỉnh yêu cầu thủ trưởng các sở, ban, ngành, tổ chức đoàn thể, người đứng đầu các cơ quan, đơn vị, địa phương tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về trật tự, an toàn giao thông và xây dựng văn hóa giao thông; xây dựng và phát huy hiệu quả các mô hình về trật tự, an toàn giao thông trong các cấp hội, đoàn thể.
Trước hết, cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, hội viên các tổ chức chính trị-xã hội và người lao động tuyệt đối tuân thủ pháp luật về trật tự, an toàn giao thông, gương mẫu, đi đầu trong việc thực hiện các quy định về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông.
Lãnh đạo Ủy ban nhân dân tỉnh yêu cầu các cơ quan, đơn vị, địa phương tổ chức hội nghị quán triệt và tổ chức cho toàn thể cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, đoàn viên, hội viên và người lao động tham gia ký cam kết chấp hành pháp luật về trật tự, an toàn giao thông, không điều khiển phương tiện tham gia giao thông khi đã uống rượu, bia.
Nghiêm cấm người đứng đầu, lãnh đạo các cơ quan, đoàn thể, địa phương, đảng viên, cán bộ, công chức, viên chức, chiến sĩ lực lượng vũ trang tác động, can thiệp việc kiểm tra, điều tra, xử lý vi phạm trật tự, an toàn giao thông. Đồng thời xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động trong các cơ quan quản lý nhà nước vi phạm quy định bảo đảm trật tự, an toàn giao thông.
"Công an tỉnh tiếp tục thực hiện hiệu quả các kế hoạch chuyên đề kiểm tra, xử lý các hành vi vi phạm về trật tự, an toàn giao thông. Trong đó, tập trung thực hiện thường xuyên các chuyên đề như: Xử lý vi phạm về nồng độ cồn, ma túy; tốc độ; xử lý phương tiện vận tải hàng hóa vi phạm quy định về cơi nới thùng xe, chở hàng quá trọng tải; chở khách quá số người quy định.
Khẩn trương đẩy nhanh tiến độ điều tra, đánh giá, làm rõ nguyên nhân các vụ tai nạn giao thông đặc biệt nghiêm trọng xảy ra trong thời gian qua để xử lý nghiêm, đúng quy định pháp luật", Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Lê Trí Thanh lưu ý.
Công an tỉnh chỉ đạo các lực lượng cảnh sát giao thông và công an các địa phương tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát, kịp thời phát hiện và xử nghiêm các trường hợp vi phạm trật tự an toàn giao thông, nhất là vi phạm quy định về nồng độ cồn, tốc độ, đi không đúng làn đường, vượt sai quy định, chở quá tải trọng, quá số người quy định, không đội mũ bảo hiểm; xe hết niên hạn sử dụng để vận chuyển hàng hóa và tham gia giao thông; phương tiện thủy nội địa không có đăng ký, đăng kiểm và chấm dứt tình trạng phương tiện quá khổ, quá tải hoạt động trên địa bàn tỉnh.
Đối với những người vi phạm pháp luật về trật tự an toàn giao thông là đảng viên, công chức, viên chức, người lao động trong các cơ quan nhà nước và lực lượng vũ trang phải gửi thông báo hành vi vi phạm đến cơ quan, đơn vị, tổ chức của người vi phạm để có biện pháp xử lý theo quy định.
Cần phối hợp với các đơn vị liên quan tiếp tục rà soát, đánh giá hiện trạng các tuyến giao thông để kiến nghị cấp có thẩm quyền kịp thời khắc phục các bất hợp lý về tổ chức giao thông, giải quyết các "điểm đen", các tuyến giao thông phức tạp, tiềm ẩn nguy cơ gây tai nạn giao thông.
Sở Giao thông vận tải tăng cường hơn nữa công tác quản lý hoạt động kinh doanh vận tải, tổ chức kiểm tra toàn diện việc chấp hành các quy định kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng xe ô-tô tại các đơn vị kinh doanh vận tải; tăng cường theo dõi, kiểm tra, xử lý nghiêm đối với các trường hợp vi phạm thông qua dữ liệu từ hệ thống giám sát hành trình.
Ngoài ra, cần phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan và chính quyền địa phương rà soát, đánh giá các vị trí có nguy cơ gây mất an toàn giao thông để xử lý nhằm bảo đảm an toàn giao thông.
Mặt khác cần quan tâm đầu tư đồng bộ hệ thống hành lang và điểm dừng nghỉ trên tuyến cao tốc Đà Nẵng-Quảng Ngãi. Quảng Nam đề nghị Cục Đường bộ Việt Nam nâng cấp phần mềm Hệ thống thiết bị giám sát hành trình vì hiện nay việc cập nhật, tổng hợp trên phần mềm Hệ thống thiết bị giám sát hành trình thường có độ trễ nhất định, nên chưa bảo đảm tính kịp thời trong việc chấn chỉnh, ngăn chặn, xử lý các hành vi vi phạm trật tự an toàn giao thông.
Tỉnh Quảng Nam đề nghị Bộ Giao thông vận tải sớm đầu tư mở rộng làn đường dành cho xe thô sơ đoạn 39km còn lại trên tuyến quốc lộ 1A qua địa bàn tỉnh; mở đường tránh qua địa bàn thị trấn Nam Phước, thị trấn Hà Lam; nghiên cứu, đầu tư mở rộng nền đường, mặt đường quốc lộ 1A tại các vị trí trước trường học, các nút giao giữa quốc lộ 1A cũ và các tuyến tránh...
Mặt khác cần quan tâm đầu tư đồng bộ hệ thống hành lang và điểm dừng nghỉ trên tuyến cao tốc Đà Nẵng-Quảng Ngãi. Quảng Nam đề nghị Cục Đường bộ Việt Nam nâng cấp phần mềm Hệ thống thiết bị giám sát hành trình vì hiện nay việc cập nhật, tổng hợp trên phần mềm Hệ thống thiết bị giám sát hành trình thường có độ trễ nhất định, nên chưa bảo đảm tính kịp thời trong việc chấn chỉnh, ngăn chặn, xử lý các hành vi vi phạm trật tự an toàn giao thông.