Quản trị tài chính hiệu quả, Masan thu hút vốn đầu tư nước ngoài

Khả năng tạo ra dòng tiền vững chắc

Ba năm trở lại đây, bối cảnh môi trường kinh doanh nhiều khó khăn đã diễn ra tại Việt Nam và thế giới. Lạm phát tăng cao khiến ngân hàng trung ương các nước phải chuyển từ chính sách nới lỏng sang thắt chặt tiền tệ (giảm cung tiền, tăng lãi suất) để kiểm soát lạm phát, ổn định môi trường kinh tế-xã hội. Những biến động bất khả kháng trên một mặt, làm cho các doanh nghiệp suy yếu về năng lực tài chính, mặt khác, ngày càng khó tiếp cận được các nguồn vốn ở cả kênh cổ phiếu, trái phiếu, tín dụng ngân hàng, vay nước ngoài; đồng thời, khó bán hàng để có doanh thu do nhu cầu thị trường yếu.

Trong bối cảnh đó, Tập đoàn Masan - một doanh nghiệp hoạt động ở mảng tiêu dùng-bán lẻ giàu tiềm năng, ít phụ thuộc vào chu kỳ thị trường và có năng lực vận hành tốt để tạo ra dòng tiền bền vững vẫn duy trì được đà tăng trưởng ổn định.

Khởi đầu từ một công ty có thế mạnh cốt lõi là sản xuất hàng tiêu dùng, Masan đã mở rộng sang lĩnh vực chế biến thịt có thương hiệu, bán lẻ, chuỗi F&B và dịch vụ viễn thông. Đây là chiến lược để Masan đáp ứng nhu cầu tiêu dùng đang thay đổi hằng ngày và gia tăng khả năng tiếp cận đến 80% chi tiêu tiêu dùng của người Việt.

Trong các hoạt động M&A, Masan Group là cái tên đáng chú ý với nhiều thương vụ đình đám: SK Group (Hàn Quốc) mua 16,26% của Masan tại VinCommerce (đổi tên thành WinCommerce) giá trị 410 triệu USD, The Sherpa (công ty con của Masan) mua 85% cổ phần của Phúc Long và chi 65 triệu USD mua 25% cổ phần Trusting Social… Trong đó, với thương vụ mua Phúc Long, Masan chia làm 3 đợt mua, đợt mua cuối, Masan đã mua 10,8 triệu cổ phiếu tương đương 34% vốn cổ phần của CTCP Phúc Long Heritage với tổng số tiền thanh toán là 3.618 tỷ đồng. Như vậy, định giá cho Phúc Long tiếp tục được nâng lên mức 10.640 tỷ đồng (khoảng 450 triệu USD).

Các nền tảng của Masan có hoạt động cốt lõi tập trung vào mảng tiêu dùng với khả năng tạo ra dòng tiền vững chắc có nhiều ưu thế để tiếp cận thị trường vốn trong nước và quốc tế với chi phí và điều khoản rất ưu đãi. Mới đây, Masan đã huy động thành công khoản vay hợp vốn lớn với tổng trị giá 600 triệu USD với lãi suất cạnh tranh là 6.5% từ gần 40 tổ chức tài chính, thể hiện năng lực tín dụng vững chắc của doanh nghiệp. Năm 2021, trong số 8,8 tỷ USD các “ông lớn” thế giới rót vốn vào doanh nghiệp Việt, riêng Masan đã thu hút 2,3 tỷ USD.

Dòng tiền do doanh nghiệp tạo ra cùng nguồn vốn vay từ các tổ chức tài chính trong nước và quốc tế được Masan đưa vào hoạt động đúng mục đích và sinh lời. 9 tháng đầu năm 2022, lợi nhuận các mảng kinh doanh chính của Masan đạt 2.105 tỷ đồng, tăng 40% so với cùng kỳ năm 2021.

“Trái ngọt” từ năng lực quản trị doanh nghiệp

Masan hiện nắm giữ 50% thị phần cửa hàng bán lẻ hiện đại trên toàn quốc.

Trong mảng bán lẻ, Masan đã cải thiện lợi nhuận chuỗi WinCommerce thông qua những thay đổi mạnh mẽ, không chỉ về mô hình cửa hàng mà còn ở việc mở rộng quy mô, đổi mới danh mục sản phẩm và đàm phán với nhà cung cấp để đưa ra giá thành tốt nhất cho người tiêu dùng.

Kết quả, chuỗi bán lẻ này đã có sự chuyển biến ngoạn mục. Nếu ở thời điểm năm 2020, WinCommerce vẫn còn lỗ xấp xỉ 1.700 tỷ đồng/năm thì đến cuối năm 2021, công ty này đã có lãi hơn 1.100 tỷ đồng EBITDA (lợi nhuận trước thuế và trước khấu khao), một sự chuyển biến gần 3.000 tỷ đồng chỉ trong 2 năm. Tính đến cuối quý III/2022, Masan đã nắm giữ 50% thị phần cửa hàng bán lẻ hiện đại (siêu thị mini, cửa hàng tiện lợi) trên toàn quốc.

Ngoài việc mở rộng thị phần, Masan cũng đã gia tăng tỷ suất lợi nhuận. Tổng cộng đến nay đã có 3.049 cửa hàng WinMart+ đi vào hoạt động với hiệu suất của cửa hàng mới luôn vượt trội so với các cửa hàng cũ. Mặc dù mở rộng quy mô đáng kể, WCM đã cải thiện lợi nhuận với biên EBITDA là 3,3% trong quý III/2022 so với 2,2% trong quý II/2022 nhờ các cửa hàng cải thiện hiệu quả hoạt động và lượng khách đến cửa hàng gia tăng. Quý III/2022, EBITDA của WCM tăng 66,2% so với quý II/2022 lên 251 tỷ đồng. Bên cạnh đó, Masan triển khai các cửa hàng WIN đa tiện ích tích hợp nhiều dịch vụ tại duy nhất một điểm đến: WinMart (nhu yếu phẩm), Techcombank (dịch vụ tài chính), Phúc Long (trà và cà-phê), Dr. WIN (chăm sóc sức khỏe) và WINtel (dịch vụ viễn thông, tên trước đây là Reddi). Mô hình mới này đã gia tăng xấp xỉ 20% doanh thu/m2 trong giai đoạn thí điểm so với trước khi chuyển đổi, chủ yếu do lưu lượng khách hàng tăng lên.

Chương trình hội viên WIN cũng cán mốc 500.000 người gia nhập tính đến ngày 10/11. Ngoài tại các cửa hàng WIN, chương trình này hiện đã được triển khai tại hệ thống WinMart/WinMart+ Cần Thơ, Hải Dương và sắp tới tất cả là toàn bộ chuỗi bán lẻ này. WinCommerce hiện đang phục vụ hơn 30 triệu lượt khách hàng mỗi tháng.

Ở mảng sản xuất hàng tiêu dùng có thương hiệu, MCH đạt 19.695 tỷ đồng doanh thu thuần, tăng 5,4% so với cùng kỳ năm 2021. Ngành hàng chủ lực như Gia vị và Thực phẩm Tiện lợi ghi nhận đà tăng trưởng mạnh mẽ, lần lượt tăng 34,0% và 46,3% so với quý II/2022. Thịt chế biến và cà-phê đều ghi nhận mức tăng trưởng hai chữ số ở mức cao. Tổng quan, doanh thu MCH quý III/2022 tăng 24,3% so với quý II/2022, tạo đà mạnh mẽ hướng đến phục vụ nhu cầu tiêu dùng trước Tết.

Ở mảng thịt có thương hiệu, doanh thu quý III/2022 của Masan MEATlife tăng 2,3% so với cùng kỳ năm 2021 và 27,9% so với quý II/2022 nhờ doanh thu từ mảng trang trại tăng 53,8%, mảng thịt có thương hiệu tăng 35,2%, mảng thịt gà tăng 15,8%. Để nhiều người tiêu dùng có thể tiếp cận các sản phẩm thịt mát của MML và gia tăng quy mô sản xuất, mức chiết khấu cho hội viên WIN được áp dụng khi mua sản phẩm thịt của MML tại 113 cửa hàng, giúp gia tăng 35% doanh số bán ra trong giai đoạn thí điểm. Kết quả này đã cho thấy sức mạnh cộng hưởng giữa MML và chuỗi bán lẻ WCM, khuyến khích Ban điều hành mở rộng chương trình trên toàn quốc.

Mảng F&B của Phúc Long Heritage (PLH) cũng cho kết quả kinh doanh vượt trội, đạt 1.143 tỷ đồng doanh thu và 199 tỷ đồng EBITDA. Các cửa hàng flagship đạt 761 tỷ đồng doanh thu và 233 tỷ đồng EBITDA trong 9 tháng đầu năm 2022.