Đây là một cột mốc quan trọng trong nỗ lực bảo vệ voi, lồng ghép các sáng kiến thí điểm, tăng cường sự tham gia của cộng đồng và phát triển chính sách nhằm bảo đảm sự sống còn và phát triển bền vững của loài voi tại Việt Nam trong những thập kỷ tới. Kế hoạch này được xây dựng trên cơ sở khoa học, là kết quả của sự hợp tác giữa Cục Lâm nghiệp (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) và tổ chức Humane Society International (HSI) từ năm 2019.
Chia sẻ tại Lễ công bố kế hoạch VECAP 2022, ông Nguyễn Quốc Trị, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết: Trong số hàng trăm loài động vật hoang dã xếp vào diện quý hiếm, nguy cấp cần bảo vệ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chọn voi là loài ưu tiên xây dựng các kế hoạch bảo tồn vì loài voi không chỉ là làm gia tăng tính đa dạng trong hệ sinh thái rừng Việt Nam mà voi còn biểu tượng cho sức mạnh.
 |
Ông Nguyễn Quốc Trị, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chia sẻ tại Lễ công bố kế hoạch VECAP 2022. |
"Bảo tồn voi không chỉ là bảo tồn, phát huy sự hài hòa trong môi trường sống giữa con người và loài voi mà còn là sự hài hòa giữa con người và thiên nhiên. Năm 1994, Luật Bảo vệ và phát triển rừng được ban hành thì đến năm 1996 đã có kế hoạch bảo tồn voi. Trong những giai đoạn tiếp theo, ngành chức năng, các tổ chức quốc tế và các địa phương đều có các chương trình, kế hoạch bảo vệ voi, giúp số lượng voi có xu hướng tăng lên", ông Trị nói.
Cũng theo Thứ trưởng Nguyễn Quốc Trị, thành công trong nỗ lực bảo tồn voi của các bên có thể là cơ sở để xây dựng chương trình bảo vệ các loài động vật hoang dã quý hiếm khác. Việc các địa phương tham gia trong việc bảo tồn voi không chỉ tạo không gian sống cho voi mà còn tạo cơ hội cho chính các địa phương trong tương lai trong việc giáo dục cho thế hệ trẻ, phát triển các mô hình du lịch sinh thái.
"Chung sống hài hòa với thiên nhiên và muôn loài là mục tiêu chung của cộng đồng toàn cầu, và khi áp dụng cho loài voi châu Á tại Việt Nam, mục tiêu đó càng trở nên cấp bách. Vì vậy, chúng ta phải hành động để bảo vệ loài voi khỏi nguy cơ tuyệt chủng và học cách sống hòa hợp với chúng, nhằm ngăn chặn những xung đột giữa con người và loài vật này. Sự chung sống hài hòa không chỉ là phương thức, mà còn là đích đến trong hành trình bảo tồn loài voi tại Việt Nam. Kế hoạch Hành động quốc gia về Bảo tồn Voi đến năm 2035, tầm nhìn đến 2050, thể hiện cam kết của Việt Nam về một chiến lược thống nhất, tôn trọng văn hóa, bảo đảm tương lai cho loài voi quý giá này. Chính phủ Việt Nam kêu gọi sự chung tay của các bên liên quan, bao gồm cộng đồng địa phương, các tổ chức phi chính phủ và cộng đồng quốc tế, để hỗ trợ thực hiện Kế hoạch chiến lược và khả thi này", Thứ trưởng Nguyễn Quốc Trị nhấn mạnh.
Bà Cindy Dent, Phó Chủ tịch Văn phòng các quốc gia của HSI cho biết: "Kế hoạch bảo tồn quốc gia này là một dấu mốc quan trọng trong sứ mệnh bảo vệ voi nguy cấp của HSI tại Việt Nam. Bằng cách kết hợp các nghiên cứu khoa học với các chiến lược do cộng đồng đề xuất, chúng tôi có thể đề xuất các giải pháp bền vững có lợi cho cả voi và người dân địa phương. Với các sáng kiến thực tiễn cao giúp làm sáng tỏ hành vi, xu hướng di chuyển và sở thích của voi, chúng tôi muốn đưa các nhu cầu, mong muốn của loài voi vào các quyết sách của Chính phủ Việt Nam thông qua các cuộc thảo luận. HSI đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ Việt Nam và sẵn sàng hỗ trợ việc thực hiện VECAP 2022, hướng tới chung sống hài hòa giữa voi hoang dã và người tại Việt Nam. Cùng nhau, chúng ta có thể đảm bảo một tương lai nơi loài voi không chỉ tồn tại mà còn phát triển mạnh mẽ".
 |
Bà Cindy Dent, Phó Chủ tịch Văn phòng các quốc gia của HSI chia sẻ tại buổi lễ công bố. |
VECAP 2022 đã đề ra 33 nhóm giải pháp/hành động dành cho voi hoang dã và 21 nhóm giải pháp/hành động dành cho voi nuôi nhốt, triển khai từ nay đến năm 2035 với tầm nhìn đến năm 2050, nhằm bảo tồn và phát triển/gia tăng số lượng voi tại Việt Nam, đồng thời thúc đẩy sự chung sống hài hòa giữa voi và cộng đồng con người.
Các mục tiêu dài hạn bao gồm mở rộng hệ thống khu bảo tồn, tăng cường các biện pháp chống săn bắt và phát triển du lịch sinh thái, vừa hỗ trợ công tác bảo tồn vừa thúc đẩy kinh tế địa phương, tạo nền tảng vững chắc cho việc thực hiện kế hoạch.
Bảo tồn đàn voi rừng Đồng Nai theo hướng chung sống hài hòa
Thành công của VECAP 2022 sẽ phụ thuộc vào sự hợp tác chặt chẽ và bền vững giữa các cơ quan Nhà nước, tổ chức bảo tồn quốc tế, cộng đồng địa phương và các đối tác trong khu vực tư nhân.
Tại Lễ công bố Kế hoạch VECAP 2022, đại diện tỉnh Đồng Nai, Quảng Nam, Đăk Lăk, Trường Đại học Lâm nghiệp, các tổ chức quốc tế đều có những cam kết mạnh mẽ sẽ cùng đồng hành bảo tồn loài voi với mục tiêu thúc đẩy sự chung sống hài hòa giữa voi và cộng đồng con người.
