[Ảnh] Tất bật làm cơm rượu nếp cho ngày Tết Đoan Ngọ

Tết Đoan Ngọ, hay còn gọi là ngày diệt sâu bọ, được diễn ra vào mùng 5/5 âm lịch hằng năm. Theo dân gian, người ta cho rằng ăn cơm rượu vào ngày này lúc sáng sớm, sẽ làm cho “sâu bọ” chết đi bởi men cay nồng của rượu, loại bỏ hết ký sinh gây hại trong người.

Làng Phú Thượng nổi tiếng với đặc sản xôi dẻo thơm cùng món rượu nếp ngon ngọt biết bao đời nay. Cũng bởi lẽ đó, rượu nếp Phú Thượng luôn được người dân ưa chuộng và tìm mua cho dịp lễ này.

Bà Nguyễn Thị Tuyến là một trong những nghệ nhân gạo cội của làng xôi Phú Thượng, với kinh nghiệm 45 năm trong nghề. Bà cho biết, để có được thành phẩm hoàn chỉnh, đạt chuẩn vị ngon thơm của rượu nếp, ấn tượng với người ăn, cần phải trải qua nhiều thời gian và công đoạn.

Nguyên liệu làm ra cơm rượu nếp rất cầu kỳ, hạt gạo và men là thành phần chính, còn lại phụ thuộc vào thành phần phụ như việc dùng đồ ủ là lá sen. Gạo phải chọn loại gạo nếp cái hoa vàng được nhặt sạch sẽ đối với rượu nếp trắng.

Gạo nếp được vo sạch và ngâm trong 1 ngày để có đủ thời gian cho hạt gạo nở, nếu thời gian ngâm ít thì hạt gạo sẽ chưa nở đủ, khi ăn sẽ bị sượng.

Sau khi ngâm, sẽ đem gạo đi đồ. Đồ cơm rượu nếp cũng giống như đồ xôi nhưng khó hơn. Đây là bước quan trọng để quyết định xem hạt cơm có mềm dẻo và thơm không, nếu không cẩn thận, sẽ bị cháy và khê, ảnh hưởng đến chất lượng món ăn.

Men rượu để ủ cơm rượu nếp được mua từ những người làm men uy tín, làm thủ công bằng các vị thuốc bắc có lợi cho sức khỏe.

Trước khi đem đi ủ, men phải được giã nhuyễn, sàng lọc cẩn thận. Men được xay càng mịn càng tốt. Bụi men bay lên gây khó khăn cho người nghệ nhân, do đó, phải đeo khẩu trang để tránh ảnh hưởng đến công đoạn.

Sau khi đồ xong, cơm rượu nếp sẽ được rải mỏng ra, để nguội mới rắc men và ủ được.

Sau khi cơm đã nguội, bà Tuyến sẽ đem men mới giã ra để rây men và ủ, trộn đều. Những chiếc rổ rá tre được bọc kỹ bằng lá sen để ủ cơm rượu nếp. Với thời tiết nắng nóng, chỉ cần 1 đến 2 ngày ủ là sẽ ra thành phẩm.

“Khi cho men vào ủ, phải căn kỹ thời gian, sai một chút là rượu sẽ bị chua hoặc cay nồng”, bà Tuyến chia sẻ. Nếu như nấu 70kg gạo thì phải cần đến 2kg men.

“Cách làm rượu nếp không khó, nhưng để món rượu nếp được ngon thì không phải ai cũng làm được, nếu không sượng thì cũng bị cay nồng”, bà chia sẻ bí quyết.

Sau 4 ngày chuẩn bị, món cơm rượu nếp cẩm sẽ được đưa ra thị trường, phục vụ nhu cầu của khách hàng trong ngày Tết Đoan Ngọ 2023.