Sáng 13/5, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc điều chỉnh bổ sung vốn điều lệ cho Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank).
Nâng cao năng lực tài chính, khả năng cung ứng vốn của Agribank
Trình bày tờ trình của Chính phủ, Phó Thống đốc Ngân hàng nhà nước Việt Nam Đoàn Thái Sơn nêu rõ, là ngân hàng thương mại do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ, Agribank có một vị trí quan trọng trong việc đáp ứng nhu cầu vốn tín dụng phục vụ phát triển kinh tế quốc gia, đặc biệt là vai trò chủ đạo trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn.
Agribank luôn chiếm thị phần lớn nhất hệ thống về dư nợ tín dụng đối với nền kinh tế (khoảng 14%); chủ lực trong đầu tư phát triển “Tam nông” và triển khai hiệu quả 7 chương trình tín dụng chính sách và 2 Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững.
 |
Phó Thống đốc Ngân hàng nhà nước Việt Nam Đoàn Thái Sơn trình bày Tờ trình của Chính phủ. (Ảnh: DUY LINH) |
Bên cạnh đó, Agribank đóng vai trò tiên phong, đầu tàu trong việc thực hiện các chủ trương, chính sách của Nhà nước, đồng thời là công cụ hỗ trợ dẫn dắt thị trường, góp phần thực hiện chính sách tiền tệ, phục vụ mục tiêu ổn định vĩ mô.
Tuy nhiên, theo lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước, quy mô vốn điều lệ của Agribank đến thời điểm 31/12/2022 là ở mức thấp nhất trong nhóm các ngân hàng thương mại có vốn Nhà nước và không có sự cách biệt, thậm chí nhỏ hơn nhiều so với một số ngân hàng thương mại cổ phần khác.
“Với kế hoạch tăng trưởng quy mô vốn hiện nay của các ngân hàng thương mại cổ phần, nếu Agribank không được tăng vốn thì sẽ không thể bảo đảm vai trò chủ lực, định hướng thị trường ngân hàng, đặc biệt với ngân hàng hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn như Agribank”, Phó Thống đốc Đoàn Thái Sơn nhấn mạnh.
Do đó, việc bổ sung vốn điều lệ cho Agribank giúp tăng quy mô vốn, tỷ lệ an toàn vốn đạt ở mức tối thiểu 8% theo đúng quy định; đồng thời tạo điều kiện cho Agribank nâng cao năng lực tài chính, mở rộng kinh doanh, gia tăng khả năng cung ứng vốn cho nền kinh tế, đặc biệt là vốn tín dụng cho lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn; kịp thời hỗ trợ hộ nông dân, doanh nghiệp có vốn sản xuất kinh doanh…
Căn cứ Luật Ngân sách Nhà nước, Luật 69/2014/QH13 và Nghị quyết số 43/2022/QH15, Chính phủ đề nghị Quốc hội xem xét, quyết định chủ trương đầu tư bổ sung vốn điều lệ cho Agribank số tiền 17.100 tỷ đồng.
Chính phủ đề xuất nguồn bổ sung vốn điều lệ của Agribank từ dự toán chi ngân sách trung ương năm 2023 đã được Quốc hội phê duyệt tại Nghị quyết 70/2022/QH15. Phần còn lại được bố trí từ nguồn ngân sách nhà nước theo quy định của pháp luật và thực hiện chuyển cấp trong năm 2024.
Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Hội đồng thành viên Agribank Phạm Đức Ấn cho biết, Agribank đang rất khát vốn, đang ở mức thấp nhất trong nhóm các ngân hàng thương mại có vốn Nhà nước và không có sự cách biệt, thậm chí nhỏ hơn nhiều so với một số ngân hàng thương mại cổ phần khác.
 |
Chủ tịch Hội đồng thành viên Agribank Phạm Đức Ấn phát biểu tại phiên họp. (Ảnh: DUY LINH) |
Chủ tịch Hội đồng thành viên Agribank đề nghị tăng vốn điều lệ cho ngân hàng để bảo đảm tỷ lệ an toàn vốn, giúp Agribank bảo đảm vai trò chủ lực, định hướng thị trường ngân hàng, đặc biệt với ngân hàng hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn như Agribank.
Báo cáo thẩm tra sơ bộ về chủ trương trên, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nhấn mạnh sự cần thiết của việc đầu tư bổ sung vốn điều lệ cho Agribank với những lý do như đã nêu trong Tờ trình số 171/TTr-CP ngày 28/4/2023 của Chính phủ.
Về mức vốn và nguồn đầu tư bổ sung vốn điều lệ, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Kinh tế nhất trí với đề xuất của Chính phủ, cấp bổ sung vốn điều lệ cho Agribank số tiền 17.100 tỷ đồng nhằm giúp Ngân hàng này nâng cao năng lực tài chính, bảo đảm tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu theo quy định.
Tuy nhiên, Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ báo cáo, làm rõ tính khả thi của đề xuất trong bối cảnh nền kinh tế và hoạt động của doanh nghiệp hiện nay đang gặp nhiều khó khăn, thu ngân sách nhà nước, doanh thu và lợi nhuận của Agribank có thể không đạt được như kỳ vọng.
Cùng với đó, xác định nguồn cụ thể bố trí còn lại của ngân sách nhà nước (10.347 tỷ đồng); bố trí phương án xử lý trong trường hợp số nộp ngân sách của Agribank trong năm 2023 không đạt như dự kiến; khả năng phát hành thành công trái phiếu. Đồng thời, chịu trách nhiệm về tính chính xác của số liệu và quy mô bổ sung vốn điều lệ cho Agribank (17.100 tỷ đồng), cũng như khả năng đáp ứng các tỷ lệ an toàn vốn sau khi Quốc hội quyết định chủ trương.
Làm rõ trách nhiệm trong chậm trình nội dung bổ sung vốn cho Agribank
Tham gia ý kiến thảo luận, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết chủ trương bổ sung vốn điều lệ cho Agribank đã có từ khóa 14; riêng trong giai đoạn 2021-2023, Nghị quyết 43/2022/QH15 đã có quy định.
Chính phủ cũng đã ban hành Nghị quyết số 11 để thực hiện Nghị quyết số 43, trong đó quy định Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính trình Chính phủ xem xét báo cáo Quốc hội phương án tăng vốn điều lệ cho Agribank từ nguồn ngân sách nhà nước trong quý 1/2022, nhưng đến nay sang quý 2/2023 mới trình.
Chủ tịch Quốc hội đề nghị làm rõ việc chậm trễ này là trách nhiệm của ai, vấn đề kỷ luật, kỷ cương tài chính, trách nhiệm công vụ?
Về đề xuất bổ sung vốn hơn 17 nghìn tỷ đồng nhưng chỉ bố trí từ dự toán ngân sách nhà nước hơn 6.000 tỷ đồng, số còn lại từ nguồn ngân sách nhà nước theo quy định của pháp luật và thực hiện chuyển cấp trong năm 2024, Chủ tịch Quốc hội đặt vấn đề việc trình Quốc hội quyết định một số tiền mà chưa có trong dự toán liệu có đúng thẩm quyền?
 |
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị làm rõ cơ sở số tiền 17.100 tỷ đồng đề xuất cấp bổ sung vốn điều lệ cho Agribank. (Ảnh: DUY LINH) |
Chủ tịch Quốc hội đề nghị các cơ quan làm rõ theo đúng thẩm quyền của Quốc hội, của Chính phủ, của Ngân hàng Nhà nước, cũng như các vấn đề liên quan đến việc hạch toán, kế toán…
Chủ tịch Quốc hội cũng gợi ý thảo luận về quy trình nếu như Quốc hội chấp thuận bổ sung nội dung này vào chương trình thì việc trình, thảo luận tổ, thảo luận hội trường và quy trình ban hành nghị quyết như thế nào, ban hành nghị quyết riêng hay xin phép Quốc hội cho đưa vào nghị quyết chung của kỳ họp, có cần có văn bản có ý kiến của Kiểm toán Nhà nước hay không?...
Chủ tịch Quốc hội đề nghị các cơ quan của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội thảo luận kỹ lưỡng theo tinh thần nếu thấy đủ điều kiện, cấp bách mà đã được chuẩn bị kỹ lưỡng, đủ chín, đủ rõ, tạo được sự đồng thuận, thống nhất cao thì đưa vào chương trình để quyết; nếu chưa đạt được yêu cầu thì chưa quyết.
Tại phiên họp, các đại biểu tập trung làm rõ cơ sở pháp lý của việc tăng vốn điều lệ, cũng như chủ trương đầu tư, căn cứ số tiền đề nghị tăng vốn, phương án tăng vốn điều lệ cụ thể để bảo đảm tỷ lệ an toàn vốn.
Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất bổ sung vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023 nội dung trình Quốc hội quyết định chủ trương bổ sung vốn điều lệ cho Agribank.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị cơ quan soạn thảo thuyết minh kỹ càng, thuyết phục hơn, đánh giá kỹ tác động đến cân đối ngân sách, cân đối nguồn thu, tháo gỡ các vướng mắc để tái cơ cấu, cổ phần hóa, nâng cao hiệu quả hoạt động của Agribank trong thời gian tới.
