Đầu năm 2021, thực hiện Chủ trương đầu tư được HĐND quận phê duyệt, UBND quận Long Biên tổ chức lấy ý kiến nhân dân đối với ba dự án mở rộng, nâng cấp, cải tạo ngõ 564, ngách 564/25 và ngách 640/21 (phường Gia Thụy).
Nhiều ý kiến chưa đồng thuận
Theo báo cáo của UBND phường Gia Thụy, hiện các ngõ, ngách nêu trên chỉ rộng khoảng 5-6m, có nhiều nút thắt cổ chai, thường xuyên ách tắc và hay xảy ra va chạm giao thông. Trong khi đó, do khu vực này tập trung nhiều trường học, công sở nên người dân tham gia giao thông rất đông. Ngõ 564 lại nối với một chiều đường Nguyễn Văn Cừ khiến người dân khi đưa đón học sinh phải đi rất xa, vòng qua các nút giao của trục đường chính vào trung tâm thành phố nên rất bất tiện và tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn giao thông.
Vì vậy, việc lập dự án mở rộng đường là cần thiết, phù hợp quy hoạch và nguyện vọng của nhân dân. Tuy nhiên, để thực hiện dự án, phần diện tích bị thu hồi có đất thổ cư của nhân dân, đất công ích (chợ dân sinh) và một phần nhỏ lấn vào trong cổng và khuôn viên khu vực chùa, đình làng Gia Thụy, gò Mộ Tổ.
Chính vì vậy, một số hộ dân không đồng thuận với phương án do UBND quận Long Biên đề xuất. Các ý kiến cho rằng, các dự án nêu trên là không cần thiết, không khả thi, không phục vụ lợi ích cho toàn thể nhân dân, có dấu hiệu lợi ích nhóm khi mở rộng đường để thuận tiện giao đất cho doanh nghiệp thâu tóm đất công…
Chưa kể, các dự án nêu trên đã xâm hại nghiêm trọng tới cụm Di tích lịch sử cấp quốc gia là đình Gia Thụy và gò Mộ Tổ, xã Gia Thụy, huyện Gia Lâm, Hà Nội, do Bộ trưởng Văn hóa Thông tin và Thể thao cấp tại Quyết định số 2009/QĐ ngày 15/11/1991. Bà Trịnh Thị Nhung, 97 tuổi, thay mặt nhiều hộ dân tại các tổ dân phố: 11, 12, 13, 14, kiến nghị hủy bỏ các dự án nêu trên, giữ nguyên hiện trạng, đồng thời thực hiện phân luồng, đặt biển cấm lưu thông… để tránh làm xáo trộn đời sống nhân dân khu vực bị thu hồi đất.
Kiến nghị của các hộ dân tại bốn tổ dân phố nêu trên liên quan các dự án mở rộng, nâng cấp, cải tạo ngõ 564, ngách 564/25 và ngách 640/21 cũng được gửi tới nhiều cơ quan chức năng, đề nghị giải đáp và làm rõ vướng mắc. Vì vậy cho đến nay, việc triển khai thi công các dự án gặp khó khăn, cho dù yêu cầu giải tỏa các điểm nghẽn giao thông khi các trường học bắt đầu năm học mới là rất cao.
Cần có tiếng nói chung
Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng quận Long Biên Đỗ Anh Dũng khẳng định, các dự án mở rộng đường giao thông nêu trên không lấy vào đất Di tích đình Gia Thụy và gò Mộ Tổ. "Toàn bộ diện tích được thu hồi để thực hiện các dự án đều căn cứ theo Quy hoạch phân khu đô thị N10 được UBND thành phố Hà Nội phê duyệt tại Quyết định 6115/QĐ-UBND ngày 21/11/2014.
Khi đó, Viện Quy hoạch thành phố đã đo vẽ rất chi tiết cho thấy các tuyến đường được mở rộng không phạm vào khu vực bảo vệ di tích. UBND quận cũng đã báo cáo Sở Văn hóa và Thể thao thành phố nội dung này để Sở báo cáo Cục Di sản (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) cho ý kiến chỉ đạo".
Về vấn đề này, UBND phường Gia Thụy đã tổ chức họp lấy ý kiến đóng góp của đại diện cộng đồng dân cư và đơn vị quản lý di tích ngày 31/3/2021. Chủ tịch UBND phường Gia Thụy Đặng Việt Phương cho biết, tại cuộc họp có đại diện Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng quận, UBND phường, Trụ trì chùa Thiên Ứng Phúc Lâm, Ban Quản lý Di tích và các tổ trưởng dân phố. Sau khi được nghe giải thích, xem bản đồ Quy hoạch phân khu N10 và một số cơ sở khác, tất cả người dự họp đều thống nhất xác định phần cổng và tường rào đã xây nằm ngoài khu vực bảo vệ của di tích.
Như vậy, các công trình nêu trên sẽ phải di dời vào trong khu vực bảo vệ, trả lại mặt bằng thi công đường theo đúng quy hoạch. Chủ tịch UBND phường Gia Thụy cũng giải thích, phần cổng và tường rào là công trình của chùa Thiên Ứng Phúc Lâm. Ngôi chùa này mới được xây dựng lại do ngôi chùa cũ nằm ở ngoài bãi bị bom đạn phá hủy từ những năm chiến tranh, cho nên một số vị trí sai lệch so với khoanh vùng bảo vệ di tích cũng là điều bình thường.
Theo Phó Chủ tịch UBND quận Long Biên Nguyễn Mạnh Trình, việc UBND quận lập dự án đầu tư tuyến đường 13,5m theo quy hoạch phân khu N10 là một trong những giải pháp đồng bộ để hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật, bảo đảm giao thông thuận lợi cho hoạt động đi lại của nhân dân phường Gia Thụy. Việc lập dự án được thực hiện đúng quy hoạch, việc công khai lấy ý kiến nhân dân cũng được thực hiện đúng quy định.
Việc đầu tư mở rộng tuyến đường này để phục vụ toàn thể nhân dân chứ không phục vụ bất cứ cá nhân hay tổ chức nào. Đồng chí Nguyễn Mạnh Trình cho biết, hiện tại chỉ còn một dự án chưa triển khai do chờ ý kiến cuối cùng của Cục Di sản vì liên quan di tích lịch sử quốc gia. Hiện bên dự án chưa có phương án bồi thường, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất để giải phóng mặt bằng. Theo quy định việc chấp thuận đơn giá đất cụ thể của từng loại đất thu hồi thuộc thẩm quyền của UBND thành phố Hà Nội.
Ngày 13/4/2022, UBND quận Long Biên đã có Tờ trình số 41/TTr-UBND trình UBND thành phố, nhưng chưa nhận được văn bản trả lời. Do vậy, UBND quận sẽ có thông báo chính thức về kế hoạch tiến độ thu hồi đất, các chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư sau khi có văn bản chấp thuận của UBND thành phố.