Ðất công thành đất tư
Căn biệt thự tọa lạc ngay góc đường Hùng Vương - Tố Hữu, TP Tuy Hòa là một trong những biệt thự đẹp, bề thế tại khu vực đường Hùng Vương hiện thuộc sở hữu của ông Huỳnh Tấn Nam, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Pymepharco. Căn biệt thự này nguyên là của Công ty Dược và Vật tư y tế Phú Yên (tiền thân của Công ty cổ phần Pymepharco) bỏ vốn xây dựng từ năm 2004. Biệt thự gồm hai tầng và một tầng hầm, tổng diện tích xây dựng 472 m2. Mục đích ban đầu được xác định rõ tại Thông báo số 697/TB-UB ngày 20-11-2002 của UBND tỉnh Phú Yên thỏa thuận địa điểm xây dựng công trình: Nhà ở biệt thự chuyên gia tại lô D1.1 và D1.2 đường Hùng Vương với tổng diện tích 781,25m2. Có nghĩa là, diện tích hai lô biệt thự này được tỉnh Phú Yên giao cho Công ty Dược và Vật tư y tế Phú Yên là doanh nghiệp nhà nước của tỉnh Phú Yên thực hiện dự án.
Cụ thể, ngày 25-11-2002, Sở Tài chính Phú Yên có Văn bản số 1317/TC-VG thông báo cho Công ty Dược và Vật tư y tế Phú Yên nộp tiền sử dụng đất 781,25 m2 chỉ 1.270.390.625 đồng. Ðiều đó có nghĩa là công ty được giao đất không qua đấu giá, với giá đất tối thiểu thuộc quỹ đất hai bên đường Hùng Vương (hơn 1,6 triệu đồng/m2). Ngày 13-5-2003, UBND tỉnh Phú Yên ban hành Quyết định số 1112/QÐ-UB giao đất có thu tiền sử dụng đất cho Công ty Dược và Vật tư y tế Phú Yên để xây dựng công trình nhà ở biệt thự chuyên gia. Mặc dù được ưu tiên giao đất giá thấp, nhưng công ty này không nộp tiền sử dụng đất một lần mà có đơn xin nợ 50% và được UBND tỉnh Phú Yên chấp thuận tại Văn bản số 561/UB ngày 13-6-2003. Như vậy, rõ ràng hai lô đất biệt thự nêu trên thuộc đất công, do UBND tỉnh Phú Yên có quyết định giao cho Công ty Dược và Vật tư y tế Phú Yên để xây dựng nhà ở cho chuyên gia từ năm 2003.
Không hiểu vì sao đến ngày 16-1-2018, UBND tỉnh Phú Yên lại ký Quyết định số 121/QÐ-UB cho phép Công ty cổ phần Pymepharco được chuyển mục đích sử dụng đất từ đất thương mại dịch vụ (trước đây là đất cơ sở sản xuất kinh doanh) sang đất ở đô thị đối với toàn bộ diện tích 781,25 m2 của hai lô đất này. Ngày 16-3-2018, Công ty cổ phần Pymepharco làm hợp đồng chuyển nhượng hai lô đất này cho ông Huỳnh Tấn Nam, địa chỉ 22 Lý Tự Trọng, TP Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa. Giá trị hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền trên đất do ông Ðỗ Quang Hoành, Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Pymepharco ký với cá nhân ông Huỳnh Tấn Nam là 3,4 tỷ đồng. Trong khi đó, theo đánh giá của một số trung tâm dịch vụ nhà đất, hiện nay, hai lô biệt thự này có giá khoảng 40 tỷ đồng.
Với động tác chuyển đổi như vậy, Nhà nước có khả năng đã thất thoát hàng chục tỷ đồng. Việc xin giao đất không qua đấu giá cho công ty nhà nước, rồi chuyển nhượng lại cho cá nhân với giá đất thấp như vậy phải chăng là sự hợp thức hóa bất thường để trục lợi?
Kiếm lời hàng chục tỷ đồng từ đất “vàng”
Tương tự Dự án nhà ở biệt thự chuyên gia nêu trên, tháng 6-2005, UBND tỉnh Phú Yên cho phép Công ty Dược và Vật tư y tế Phú Yên là chủ đầu tư lập dự án đầu tư xây dựng Trung tâm thương mại Dược phẩm - Y tế Phú Yên tại khu đất thuộc ô phố 2, đường Hùng Vương, TP Tuy Hòa rộng 1.183 m2. Ðến ngày 10-2-2006, UBND tỉnh Phú Yên ra Quyết định số 242/QÐ-UBND phê duyệt phương án và chuyển Công ty Dược và Vật tư y tế thành Công ty cổ phần Pymepharco. Sau khi chuyển thành công ty cổ phần, Pymepharco xin hiệu chỉnh tên dự án thành Trung tâm Kinh doanh dược, mỹ phẩm và Dịch vụ y tế Phú Yên có quy mô xây dựng từ ba đến năm tầng. Diện tích thực tế khu đất mặt tiền đường Hùng Vương là 1.183 m2. Sở Xây dựng cũng đã phê duyệt thông số quy hoạch xây dựng công trình ngày 5-12-2006.
Tiếp đó, ngày 11-4-2007, Công ty cổ phần Pymepharco có đơn xin giao khu đất này với thời gian 70 năm để xây dựng Trung tâm Kinh doanh dược, mỹ phẩm và dịch vụ y tế. Ngày 18-9-2007, UBND tỉnh có Quyết định số 1714/QÐ-UBND thu hồi, chuyển mục đích sử dụng và giao đất có thu tiền sử dụng đất cho Pymepharco để thực hiện dự án đúng theo yêu cầu của công ty này. Tiền sử dụng đất mà Pymepharco phải nộp (không qua đấu giá) chỉ hơn 3,57 tỷ đồng.
Ngày 3-1-2008, UBND tỉnh Phú Yên cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng lô đất này cho Pymepharco. Tuy nhiên, Pymepharco không xây dựng trung tâm kinh doanh dược mà đem thế chấp vay vốn tại Ngân hàng Sài Gòn Thương tín chi nhánh Phú Yên vào ngày 19-6-2008. Tiếp đó, tháng 9-2010, Pymepharco đem giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lô đất này góp vốn vào Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu Dược Phú Yên. Ðến ngày 1-7-2013, Pymepharco làm thủ tục xóa đăng ký góp vốn.
Theo hồ sơ chúng tôi có được, ngày 2-7-2013, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Pymepharco Huỳnh Tấn Nam ký hợp đồng chuyển nhượng thửa đất rộng 1.183 m2 tại ô phố 2, đường Hùng Vương, TP Tuy Hòa cho Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) chi nhánh Phú Yên với giá 16 tỷ đồng. Tài sản trên đất ghi rõ trong hợp đồng là bằng 0, tức là chưa hề xây dựng bất kỳ hạng mục nào thuộc dự án đã được UBND tỉnh phê duyệt và giao đất không qua đấu giá trước đó. Như vậy, chỉ đơn xin giao đất và một dự án “vẽ trên giấy” đã mang về cho Pymepharco khoản lợi nhuận lớn.
Sở Xây dựng Phú Yên xác nhận đã cấp giấy phép xây dựng công trình trụ sở Vietcombank chi nhánh Phú Yên tại khu đất 1.183 m2 thuộc ô phố 2, đường Hùng Vương, phường 6, TP Tuy Hòa. Theo đó, Vietcombank sẽ xây dựng tòa nhà có bảy tầng nổi và một tầng hầm. Diện tích đất xây dựng là 651 m2. Tổng diện tích sàn công trình hơn 5.000 m2. Hiện khu đất này được rào kín, chưa biết khi nào mới xây dựng.
Căn cứ Quyết định số 842/QÐ-TTg ngày 4-9-1999 của Thủ tướng Chính phủ về việc giao đất để xây dựng đường Hùng Vương và cơ sở hạ tầng khu dân cư mới thuộc tuyến đường Hùng Vương tại tỉnh Phú Yên, vào ngày 16-4-2001, UBND tỉnh Phú Yên đã ra Quyết định số 1065/QÐ-UB ban hành Quy chế bán đấu giá quyền sử dụng đất ở; đấu giá, giá cho thuê đất chuyên dùng thuộc khu vực dự án đường Hùng Vương, thị xã Tuy Hòa (nay là TP Tuy Hòa). Mục 3, phần 2 của Quy chế này nêu rõ: “Các tổ chức, cá nhân có nhu cầu được nhận quyền sử dụng đất thuộc quỹ đất tạo vốn đường Hùng Vương phải qua thủ tục đấu giá quyền sử dụng đất ở hoặc đấu giá, giá cho thuê đất chuyên dùng theo nội dung quy định tại quy chế này. Giá đất dùng làm căn cứ đấu giá, do UBND tỉnh Phú Yên quyết định trên cơ sở khung giá đất của Trung ương theo quy định tại Nghị định 87/CP ngày 18-8-1994 của Chính phủ”. Tại mục 4, phần 2 của Quy chế này cũng quy định “Nghĩa vụ và quyền lợi của đối tượng (tổ chức, hộ gia đình, cá nhân) được nhận quyền sử dụng đất: Sử dụng đất đúng mục đích được giao theo quy hoạch; các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân được nhận quyền sử dụng đất phải nộp tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo giá đấu giá…”.
Chiểu theo Quyết định số 842/QÐ-TTg ngày 4-9-1999 của Thủ tướng Chính phủ, Quyết định 1065/QÐ-UB ngày 16-4-2001 của UBND tỉnh Phú Yên, việc UBND tỉnh Phú Yên giao hai lô đất biệt thự D1.1 và D1.2 trên đường Hùng Vương là trái với quyết định của Thủ tướng Chính phủ, trái với quyết định do chính UBND tỉnh Phú Yên ban hành. Tương tự, UBND tỉnh Phú Yên giao khu đất thuộc ô phố 2, Hùng Vương rộng 1.183 m2 cho Công ty cổ phần Pymepharco không qua đấu giá không chỉ trái với Quyết định số 842/QÐ-TTg, Quyết định 1065/QÐ-UB mà còn vi phạm Luật Ðất đai năm 2003. Tiếp đó, việc Công ty cổ phần Pymepharco không sử dụng đúng mục đích các khu đất được giao mà chuyển nhượng lại các khu đất nói trên cho các cá nhân, tổ chức khác đã làm thất thoát của Nhà nước hàng chục tỷ đồng…
Với mong muốn làm rõ vấn đề, từ ngày 7-6-2018, Báo Nhân Dân đã có Công văn số 88/CV-CQTT gửi Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Phú Yên, Công văn số 89/CV-CQTT gửi Sở Tài chính tỉnh Phú Yên; ngày 8-6-2018 có Công văn số 90/CV-CQTT gửi UBND tỉnh Phú Yên, Công văn số 91/CV-CQTT gửi Công ty cổ phần Pymepharco; ngày 13-6-2018 có Công văn số 92/CV-CQTT gửi Sở Kế hoạch và Ðầu tư tỉnh Phú Yên…, đề nghị cung cấp thông tin về việc giao đất cho Công ty cổ phần Pymepharco, tính hợp pháp trong việc Công ty cổ phần Pymepharco chuyển nhượng đất dự án. Ngày 21-6-2018, UBND tỉnh Phú Yên có Công văn số 3418/UBND-TH. Nội dung công văn chỉ là giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì phối hợp các ngành chức năng, địa phương có liên quan kiểm tra, rà soát các nội dung theo đề nghị của Báo Nhân Dân, sớm báo cáo UBND tỉnh. Tuy nhiên, đến nay Báo Nhân Dân chưa nhận được thông tin trả lời chính thức của tỉnh về nội dung đề nghị trong các công văn của báo gửi cho các sở, ngành của tỉnh.
Như vậy, những vi phạm trong việc giao đất, cho thuê quyền sử dụng đất đã rõ ràng. Trong câu chuyện giao đất, cho thuê quyền sử dụng đất đối với Công ty cổ phần Pymepharco có trách nhiệm lớn của UBND tỉnh Phú Yên. Câu hỏi đặt ra là tại sao trong suốt thời gian dài, Công ty cổ phần Pymepharco lại được hưởng nhiều ưu ái như vậy? Việc Công ty cổ phần Pymepharco chuyển nhượng đất được giao cho các cá nhân, tổ chức khác, các cơ quan chức năng tại tỉnh Phú Yên có biết hay không? Có hay không việc bao che, dung túng cho những hoạt động vi phạm pháp luật của công ty này? Cũng với phương thức tương tự, Công ty cổ phần Pymepharco đã xin và được giao nhiều khu đất khác để làm dự án, sau đó chuyển đổi mục đích, chuyển nhượng cho các tổ chức hoặc cá nhân khác. Vì vậy, các cơ quan chức năng có liên quan cần nhanh chóng vào cuộc xác minh, làm rõ những khuất tất để xử lý nghiêm những cá nhân, tổ chức có sai phạm.
Một khi những vi phạm nghiêm trọng trong việc giao đất, cho thuê quyền sử dụng đất, chuyển nhượng đất không sớm được làm rõ, sẽ dẫn đến những hệ lụy khôn lường. Bởi, những sai phạm, vi phạm có hệ thống như vậy không chỉ làm thất thoát ngân sách nhà nước mà còn làm suy giảm niềm tin của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân tại tỉnh Phú Yên.