BPTNMT và HPQ là hai bệnh hô hấp phổ biến nhất với tỷ lệ mắc và tử vong cao trong các bệnh hô hấp hiện nay. Những kết quả ban đầu trong nghiên cứu dịch tễ học ở Việt Nam cho thấy, tỷ lệ mắc BPTNMT là 4,2% và tỷ lệ mắc HPQ là 4,1%. Mặc dù y học đã có nhiều cố gắng trong chẩn đoán cũng như điều trị nhưng tỷ lệ mắc và tử vong của hai bệnh này vẫn tiếp tục gia tăng trên toàn thế giới cũng như ở Việt Nam.
Trước thực trạng đó, ngày 4-9-2012, Thủ tướng Chính phủ đã ra Quyết định số 1208/QĐ-TTg về Chương trình Phòng chống BPTNMT và HPQ năm trong Chương trình mục tiêu Quốc gia giai đoạn 2012-2015. Sau 5 năm thực hiện, dự án đã xây dựng được mạng lưới quản lý bệnh tại các tuyến cơ sở ở các tỉnh, thành triển khai dự án; cải thiện đáng kể năng lực chẩn đoán, điều trị và dự phòng BPTNMT và HPQ cho cán bộ y tế, đồng thời nâng cao nhận thức của người dân trong việc chủ động phòng chống BPTNMT và HPQ.
Cụ thể, sau 5 năm thực hiện dự án từ 2011-2015, chương trình đã đạt được một số thành quả đáng ghi nhận: Đã triển khai chương trình tại 45 tỉnh, thành trên cả nước. Đơn vị thực hiện là các Sở Y tế, Bệnh viện đa khoa tỉnh, Bệnh viện Lao và Bệnh phổi tuyến tỉnh, Trung tâm Phòng chống Bệnh xã hội tỉnh. Triển khai mạng lưới quản lý bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và hen phế quản trên địa bàn các địa phương tham gia dự án.
Cùng với đó, đã tổ chức đào tạo 14 lớp giảng viên nguồn với 745 học viên bao gồm các bác sĩ thuộc các tỉnh/thành phố tham gia dự án và cả các tỉnh không thuộc khuôn khổ dự án; 420 lớp chẩn đoán và điều trị BPTNMT và HPQ tại các tỉnh với 21.286 học viên. Nhân ngày Hen phế quản và Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính toàn cầu, tổ chức khám sàng lọc được 154.449 người dân, phát hiện 6.491 trường hợp mắc BPTNMT và 5.215 trường hợp HPQ.
Hiện, dự án đã và đang triển khai phần mềm Quản lý BPTNMT và trang web của dự án (http://www.benhphoitacnghen.vn); thực hiện báo cáo, cập nhật thông tin qua phần mềm Giám sát hoạt động của dự án. Cùng với việc đẩy mạnh các hoạt động truyền thông, hy vọng ngành y tế sẽ tiếp tục triển khai hiệu quả hơn nữa công tác phòng chống BPTNMT và HPQ.
