Tại buổi họp báo chiều 6/3 cùng với đại diện Hội người Việt Nam tại Ba Lan, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Việt Nam tại Ba Lan kiêm nhiệm Litva, ông Nguyễn Hùng cho biết, các cán bộ Đại sứ quán đang làm hết mình để triển khai tốt nhất các nhiệm vụ cấp bách đặt ra trong tình hình chiến sự ngày càng căng thẳng. Trong suốt mấy ngày qua, nhiệm vụ ưu tiên là đón bà con tại cửa khẩu, lo nơi ăn chốn ở. Tiếp đến là tổ chức chuyến bay cứu trợ ngày 9/3 và một chuyến bay thứ hai trong vài ngày tiếp theo chuyến bay đầu tiên trong bối cảnh số lượng người đăng ký nguyện vọng về nước đã lên tới hơn 530 người.
Đại sứ quán tại Ba Lan đang tích cực phối hợp các bộ, ngành cùng các cơ quan chức năng của Việt Nam và Ba Lan để tổ chức tốt các chuyến bay cứu trợ đưa những người có nguyện vọng về nước và phối hợp các cơ quan chức sở tại và EU để cập nhật và hỗ trợ về thủ tục, giấy tờ cho bà con muốn xin tị nạn tại châu Âu.
Đại sứ Nguyễn Hùng nhấn mạnh, đó là những nhiệm vụ rất nặng nề và cấp bách mà các cán bộ Đại sứ quán Việt Nam tại Ba Lan và Hội người Việt tại Ba Lan đang ngày đêm gấp rút triển khai trong bối cảnh số lượng người Việt từ Ukraina đổ về Ba Lan đông nhất, đã lên tới hơn 1.700 người. Với chủ trương ưu tiên cao nhất cho việc cứu trợ, bảo hộ các công dân gặp nạn do xung đột ở Ukraine, các biện pháp xác minh lãnh sự đang được Đại sứ quán thực hiện hết sức linh hoạt.
Rất nhiều bà con từ Ukraine chạy sang Ba Lan để lánh nạn không có đủ giấy tờ theo quy định của Ba Lan như hộ chiếu hay giấy tờ tùy thân. Đại sứ quán Việt Nam tại Ba Lan đã làm việc rất chặt chẽ với Cơ quan Biên phòng Ba Lan để giúp những người không có đủ giấy tờ được xác minh thông qua những giấy tờ có thể mang theo trên người, từ giấy khai sinh cho đến các giấy tờ tùy thân khác được chụp lưu trong điện thoại. Trên cơ sở đó, Đại sứ quán tiến hành xác minh nhanh và làm cam kết để Cơ quan Biên phòng Ba Lan cho phép bà con sớm được nhập cảnh.
Về công tác tổ chức đón đưa tại cửa khẩu biên giới, Đại sứ Nguyễn Hùng cho biết đến cuối ngày 6/3, con số do Cơ quan Biên phòng Ba Lan cung cấp cho thấy đã có hơn 1.700 người Việt chạy nạn từ Ukraine sang Ba Lan, chưa kể một số lượng không nhỏ bà con người Việt sử dụng hộ chiếu và giấy tờ Ukraine.
Dòng người này tạo sức ép rất lớn đối với các hội đoàn người Việt Nam tại Ba Lan cả về nhân lực và vật lực. Trước tình hình như vậy, Đại sứ Nguyễn Hùng kêu gọi sự ủng hộ của các nhà hảo tâm trong và ngoài nước để tiếp sức cho Hội người Việt Nam tại Ba Lan trong bối cảnh chiến tranh sẽ còn kéo dài và gây nhiều hậu quả nặng nề.
Về phương án hỗ trợ cụ thể, Hội người Việt tại Ba Lan đã công bố tài khoản của Hội trên Báo Quê Việt, tờ báo chính thức của Hội, để nhận sự trợ giúp, đóng góp của bà con trong nước và trên thế giới, nhằm mục đích giúp đỡ hiệu quả nhất cho đồng bào chạy nạn từ Ukraine.
Dù vậy, ông Trần Anh Tuấn, Chủ tịch người Việt Nam tại Ba Lan cho biết, về lâu dài, Hội cũng sẽ phải bàn thảo kỹ lưỡng chiến lược và cần thiết phải thay đổi phương án hành động hiện nay để trợ giúp có hiệu quả hơn việc hỗ trợ đồng bào sơ tán từ Ukraine, nhất là khi số lượng người sang Ba Lan ngày càng đông và nhu cầu di chuyển tiếp theo của bà con cũng rất khác nhau.
Ông Trần Anh Tuấn chia sẻ về cách thức tiếp đón ở cửa khẩu Ukraine-Ba Lan: "Ngay từ cửa khẩu chúng tôi bố trí các nhóm tình nguyện viên để hướng dẫn bà con. Nếu bà con nào có nhu cầu đi sang các nước khác, thí dụ như Đức, thì nhóm tình nguyện viên sẽ hướng dẫn bà con cách đi xe, đi tàu và tất cả đều miễn phí. Chúng tôi cũng đã liên lạc với đội tình nguyện viên bên Đức để khi bà con sang đến nơi cũng sẽ được trợ giúp chu đáo".
Ngoài việc di chuyển và ăn ở, bà con chạy nạn từ Ukraine hiện đang rất quan tâm về các chính sách xin tị nạn tại Ba Lan và các nước thứ ba trong Liên minh châu Âu.
Ông Nguyễn Minh Quế, Tham tán-Công sứ của Đại sứ quán Việt Nam tại Ba Lan cho biết, đây là nhiệm vụ lâu dài và phức tạp do bản thân chính sách của Ba Lan và các nước EU chưa nhất quán và thay đổi thường xuyên trong bối cảnh chiến tranh.
Đại sứ quán Việt Nam tại Ba Lan đang theo dõi rất sát các quy định, các chính sách chung của Liên minh châu Âu (EU) và Ba Lan liên quan người Việt. Theo ông Nguyễn Minh Quế, tất cả những người nào không mang quốc tịch Ukraine mà có thẻ cư trú dài hạn ở Ukraine có thể xem xét làm đơn xin quy chế tị nạn chiến tranh tại Ba Lan hoặc một quốc gia Liên minh châu Âu. Tuy nhiên, những người nào không có thẻ cư trú dài hạn hoặc visa Ukraine thì không được phép cư trú khi làm đơn xin quy chế tị nạn mà buộc phải về nước trong vòng 15 ngày.
Do vậy, Đại sứ quán Việt Nam tại Ba Lan sẽ tiếp tục theo dõi và cập nhật ngay thông tin mới cho bà con sơ tán ở Ba Lan.
Theo kế hoạch, Hãng hàng không Bamboo Airways sẽ thực hiện chuyến bay đưa công dân Việt Nam sơ tán từ Ukraine về nước, dự kiến vào ngày 9/3, với hành trình từ Warszawa (Ba Lan) về Hà Nội.
