Người nghèo mắc bệnh hiểm nghèo
Vừa đặt chân tới phòng 338 (Khoa Nhi, Bệnh viện K cơ sở Tân Triều, Hà Nội) vào buổi chiều cuối hè oi bức và ngột ngạt, xuất hiện trước mắt chúng tôi là hình ảnh bệnh nhi bé nhất phòng đang ngủ ngon trong vòng tay của mẹ. Thỉnh thoảng cháu lại cau mày, nhăn trán do tác động của những giọt hóa chất đang ngấm dần vào cơ thể. Cháu là Lê Đào Thu Phương, quê ở tỉnh Hà Nam, tháng 12 tới cháu mới tròn ba tuổi.
Được biết, gia đình Phương thuộc diện đặc biệt khó khăn, mẹ cháu thường xuyên đau ốm, kinh tế gia đình phụ thuộc hoàn toàn vào bố cháu. Ngoài thu nhập từ vài sào ruộng, bố cháu phải đi làm thuê để có thêm tiền trang trải cuộc sống của cả nhà. Từ khi Phương mắc phải căn bệnh ung thư thành trực tràng cách đây khoảng năm tháng, gia đình cháu càng túng bấn hơn. Bố mẹ Phương phải ngừng mọi công việc, gửi nhà và con trai đầu lòng cho họ hàng chăm nom để đưa cháu đi bệnh viện.
Vậy nhưng, trong những ngày cùng Phương giành giật sự sống, trên khuôn mặt hốc hác và đôi mắt thâm quầng của mẹ cháu vẫn ánh lên niềm hy vọng về ngày Phương sẽ thực hiện được ước mơ thật giản dị của mình, đó là về nhà chơi đùa cùng các anh chị. Khẽ vuốt những sợi tóc mỏng manh trên đầu con, mẹ bé Phương tâm sự, nếu không có sự động viên, chăm sóc tận tình của các y, bác sĩ và sự giúp đỡ từ những nhà hảo tâm, các tổ chức từ thiện thì sức khỏe của cháu khó tiến triển như ngày hôm nay.
Trao đổi ý kiến với phóng viên về tình trạng của bệnh nhi Thu Phương, bác sĩ Trần Văn Công, Trưởng Khoa Nhi, cho biết: “Khi phẫu thuật xong, cháu mấy lần bị tai biến, có lúc tưởng như không thể qua khỏi. Tuy nhiên, lúc thăm cháu ở phòng hồi sức, thấy cháu chỉ còn da bọc xương nhưng mắt vẫn sáng và trả lời nhanh nhẹn, tôi có linh cảm cháu sẽ sống. Đến giờ phút này, sức khỏe của cháu đã phục hồi khoảng 40% so với lúc nằm ở phòng hồi sức”.
Và cháu Phương là một trong hàng trăm trường hợp bệnh nhi có hoàn cảnh éo le mà bác sĩ Công từng điều trị trong hơn 16 năm gắn bó với Khoa Nhi. Đó là những đứa bé sinh ra trong gia đình nghèo khó, người nghèo mắc bệnh hiểm nghèo, hai cái nghèo làm nỗi bất hạnh nhân đôi. Theo bác sĩ Công, với sự hỗ trợ của các cá nhân, tổ chức thiện nguyện, cháu Phương và nhiều bệnh nhi nghèo khác đã có điều kiện, cả về tinh thần và vật chất, để tiếp tục theo đuổi cuộc chiến với tật bệnh. Hiểu được giá trị của niềm tin trong hành trình đẩy lùi ung thư, Bệnh viện phối hợp các tấm lòng hảo tâm xây dựng không gian vui chơi, học hát, học vẽ tại Khoa Nhi để các cháu quên đi mầu trắng và nỗi đau đang hành hạ cơ thể.
Bác sĩ Công, người rất tin tưởng hiệu quả của liệu pháp tâm lý, luôn cố gắng khuấy động “chất nghệ sĩ” trong tâm hồn bệnh nhi nhằm giúp các cháu vượt qua bệnh tật bằng tinh thần lạc quan. Bác sĩ cho biết, một trong những người bạn thân thiết, luôn sát cánh cùng Khoa Nhi, đặc biệt là tiếp sức cho các bệnh nhi ung thư có hoàn cảnh như cháu Phương chính là Quỹ Hỗ trợ bệnh nhân ung thư - Ngày mai tươi sáng.
Theo giới thiệu của chị Thùy Linh, cán bộ phụ trách thông tin của Quỹ, chúng tôi tới gặp bà Đào Thị Tiến là người bệnh được Quỹ hỗ trợ 10 triệu đồng trong tháng 5 vừa qua. Trong khuôn viên của Bệnh viện Ung bướu Hà Nội, bà Tiến với khuôn mặt xanh xao, mái tóc dài lơ thơ do tác động của quá trình truyền hóa chất kể lại gia cảnh của mình.
Nhà bà ở xã Đồng Xuân, huyện Sóc Sơn, Hà Nội, vùng đất bán sơn địa đầy sỏi đá. Bị phát hiện ung thư buồng trứng mấy năm nay, bà đã cố gắng chống chọi với căn bệnh quái ác. Gia cảnh khó khăn, chồng làm nông, cuộc sống của hai con gái lớn khó khăn và người con trai út năm nay gần 25 tuổi bị mắc bệnh xương khó chữa. Nhà cửa có gì giá trị như con lợn, đàn gà, gia đình cũng đã bán sạch từ lâu để lo thuốc thang cho bà. Bà Tiến chia sẻ: “Tôi rất phấn khởi khi được Quỹ Ngày mai tươi sáng thấu hiểu hoàn cảnh và tạo điều kiện giúp đỡ vượt qua cảnh bĩ cực. Giờ thì tôi coi như còn sống được ngày nào vui ngày ấy. Chỉ thương thằng con út bị bệnh không biết xoay xở ra sao. Nếu tôi có chết đi thì không biết nó sẽ sống thế nào”. Chia tay bà Tiến trong ánh chiều chạng vạng, tôi cứ băn khoăn mãi về điều tâm niệm của bà, một người mẹ ung thư đang đau đáu lo cho đứa con bị bệnh hiểm nghèo.
Quỹ ra đời từ những tấm lòng nhân ái
PGS. TS. Trần Văn Thuấn, Phó Giám đốc Bệnh viện K, Phó Chủ tịch kiêm Giám đốc Quỹ Ngày mai tươi sáng vẫn nhớ như in, cách đây khoảng bảy năm, khi rời bệnh viện lúc đêm đã về khuya, bác sĩ tình cờ nghe thấy tiếng khóc của một người phụ nữ có con bị ung thư vú. Lời khóc than của bà như kể câu chuyện về số phận bất hạnh của đứa con đang ở độ tuổi 20. Cô bé không có bảo hiểm y tế và sinh ra trong gia đình rất nghèo. Tiếng khóc bi ai ấy khiến bác sĩ nhớ tới những lần các đồng nghiệp của mình quyên góp tiền giúp gia đình người bệnh, đôi lúc chỉ để giúp họ có đủ kinh phí trở về nhà.
“Qua những trường hợp éo le này, tôi nghĩ rằng, một cá nhân hay một tập thể bác sĩ không thể đủ sức giúp đỡ nhiều người bệnh ung thư nghèo mà cần có sự tham gia của đông đảo các cá nhân, tổ chức xã hội. Tôi đã trình bày tâm tư này với lãnh đạo Bộ Y tế và được Bộ hết sức quan tâm ủng hộ”, bác sĩ Thuấn cho biết.
Dường như những con người biết chia sẻ, khắc khoải trước nỗi đau của người khác luôn có suy nghĩ trùng hợp đến kỳ lạ! Khi còn ở cương vị Thứ trưởng Y tế, PGS. TS. Nguyễn Thị Xuyên được Bộ trưởng Y tế phân công phụ trách khối khám chữa bệnh. Trong quá trình theo dõi tình hình các bệnh viện, bà Xuyên nhận thấy số người bệnh ung thư ngày càng đông và nhiều trường hợp không đủ khả năng theo hết liệu trình điều trị. Từ thực trạng này, bà nảy ra ý tưởng thành lập quỹ hỗ trợ người bệnh ung thư nghèo và nhận được sự ủng hộ của Bộ Y tế, đặc biệt là sự cộng tác nhiệt tình của bác sĩ Thuấn. Cùng với sự chung sức của một số cán bộ chuyên ngành ung thư và các tấm lòng hảo tâm, sau hai năm vận động, Quỹ Ngày mai tươi sáng chính thức ra đời vào ngày 18-8-2011 và bà Nguyễn Thị Xuyên giữ vai trò Chủ tịch Quỹ.
Quỹ Ngày mai tươi sáng là tổ chức phi lợi nhuận, hoạt động trong lĩnh vực nhân đạo, từ thiện. Quỹ tập trung hướng tới vận động quyên góp nhằm hỗ trợ chăm sóc, điều trị cho người bệnh ung thư; hỗ trợ công tác nghiên cứu khoa học và công nghệ về ung thư; đồng thời góp phần nâng cao chất lượng phòng, chống ung thư tại Việt Nam.
Ngoài Hội đồng Quản lý với các thành viên là giám đốc, phó giám đốc các bệnh viện ung bướu trên cả nước, Quỹ có một số ban, như: Ban Hợp tác quốc tế, Ban Truyền thông, Ban Thẩm định, Ban Khoa học và Đào tạo… Văn phòng Quỹ đặt tại Bệnh viện K, các văn phòng chi nhánh đặt tại TP Hồ Chí Minh, Huế và Phú Thọ. Để mở rộng phạm vi hoạt động, Quỹ còn xây dựng đội ngũ cộng tác viên tại khoa/trung tâm ung bướu của tất cả các bệnh viện trên cả nước.
Một tổ chức từ thiện năng động và uy tín
Một trong những chức năng chính của Quỹ Ngày mai tươi sáng là huy động mọi tiềm năng, nguồn lực từ các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước hỗ trợ người bệnh ung thư nghèo tại Việt Nam. Từ khi ra đời đến nay, hoạt động kêu gọi tài trợ, giúp đỡ người bệnh ung thư của Quỹ đã để lại những con số ấn tượng. Trong năm năm qua, Quỹ vận động quyên góp được gần 42 tỷ đồng và hỗ trợ hơn 1.100 người bệnh nghèo với 10 triệu đồng/trường hợp, tặng quà gần 8.000 người bệnh nhân dịp lễ, Tết trong năm.
Xuất phát từ thực tế thuốc điều trị ung thư có giá thành cao, Quỹ đã và đang làm việc với các công ty dược phẩm trên thế giới như Bayer, Dr Reddy’s, Roche Roche để xây dựng chương trình tặng thuốc cho người bệnh cũng như phối hợp nghiên cứu khoa học, đưa cán bộ sang một số nước học tập.
Không chỉ hỗ trợ về vật chất, Quỹ còn đặc biệt quan tâm đời sống tinh thần của người bệnh, đặc biệt là bệnh nhi. Vào những ngày như Tết Trung Thu, Tết Thiếu nhi 1-6, Giáng sinh, Quỹ mời một số đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước cùng tặng quà động viên, khích lệ các bệnh nhi và gia đình, tổ chức chương trình nghệ thuật để các cháu thể hiện năng khiếu ca hát hay bất ngờ tặng món quà mà các cháu ao ước từ lâu. Trong dịp Tết Nguyên đán, Quỹ tổ chức nấu bánh chưng, làm mâm cơm truyền thống cho những người bệnh không thể về đón năm mới cùng gia đình. Những hành động tuy nhỏ bé nhưng ấm áp này đã tạo nên sợi dây kết nối cộng đồng và những người kém may mắn. Đây cũng là lời khẳng định, người bệnh ung thư không bao giờ cô đơn!
Điểm khác biệt lớn nhất giữa Quỹ Ngày mai tươi sáng và các quỹ từ thiện khác chính là Quỹ chú trọng đẩy mạnh công tác tuyên truyền phòng, chống ung thư, làm thay đổi nhận thức của người dân về căn bệnh này. Hiện nay, trong xã hội vẫn tồn tại suy nghĩ, ung thư là bệnh vô phương cứu chữa, bị ung thư có nghĩa là đối mặt “án tử hình” và hầu hết người dân chưa có ý thức khám sàng lọc phát hiện bệnh sớm. Do đó, có tới hơn 70% người bệnh phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn, khiến việc điều trị hết sức tốn kém.
Nhằm góp phần làm thay đổi quan niệm sai lầm của cộng đồng - một trong những nguyên nhân chính khiến số người bệnh ung thư tại Việt Nam không ngừng tăng, Quỹ đã triển khai các chiến dịch truyền thông, thông tin ngắn gọn, dễ hiểu về các vấn đề liên quan ung thư như những điều nên và không nên làm để tránh mắc bệnh, nguyên nhân gây bệnh, hiệu quả của sàng lọc phát hiện sớm, kỹ năng chăm sóc người bệnh,…
Theo bà Đinh Việt Chung, Chánh Văn phòng Quỹ, gần đây, nhận thức của cộng đồng về ung thư đã có chuyển biến tích cực. Có những người chồng, người cha chủ động đến với ngày hội truyền thông chống ung thư vú do Quỹ tổ chức với mong muốn được chia sẻ, đồng cảm với những người phụ nữ trong toàn xã hội. Không những vậy, chiến dịch “Tầm soát ung thư vú khi sang tuổi 40” do Quỹ phối hợp hệ thống bệnh viện có chuyên khoa ung bướu tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh tổ chức năm 2015 đã thu hút sự tham gia của hơn 12 nghìn chị em.
Nhằm tiếp nối các kết quả tích cực Quỹ đã đạt được, ông Trần Văn Thuấn cho rằng, trong thời gian tới, Quỹ Ngày mai tươi sáng sẽ đẩy mạnh tuyên truyền phòng, chống ung thư, tổ chức khám sàng lọc miễn phí, giúp người dân nâng cao trách nhiệm bảo vệ sức khỏe của mình. Ngoài ra, Quỹ sẽ phối hợp các bộ, ban, ngành và các tổ chức mở rộng mạng lưới phòng, chống ung thư tại Việt Nam. Đặc biệt, các hoạt động hợp tác quốc tế, đào tạo cán bộ, giúp đỡ các bệnh viện địa phương cũng sẽ được tăng cường. Ông cũng khẳng định: “Để Quỹ hoạt động hiệu quả hơn nữa, chúng tôi không chỉ mong muốn có thêm sự hỗ trợ từ phía các nhà hảo tâm mà còn hy vọng nhận được sự chung tay góp sức, cùng hướng tới ngày mai tươi sáng của cả cộng đồng”.
Hãy hành động ngay để giúp các cảnh đời bất hạnh
Chị Thùy Linh gửi chúng tôi danh sách một số người bệnh khác được Quỹ hỗ trợ. Tôi chú ý trong danh sách có chị Nguyễn Thanh Thủy (SN 1982 ở quận Hai Bà Trưng, Hà Nội). Chị Thủy bị u lympho ác tính không Hodgkin giai đoạn 4. Chị được Quỹ hỗ trợ 10 triệu đồng trong năm 2015 và chuẩn bị nhận hỗ trợ lần hai trong năm nay. Khi chúng tôi gọi vào số máy của chị Thủy, một giọng nữ trả lời cho biết, chị Thủy vừa mất được một hôm. Vậy là trong quá trình chiến đấu với với căn bệnh quái ác, chị Thủy đã không còn trụ lại để có thể tiếp nhận sự giúp đỡ của cộng đồng.
Bất giác, tôi nhớ lại một buổi biểu diễn gây quỹ do Quỹ Ngày mai tươi sáng tổ chức ở Trung tâm Nghệ thuật Âu Cơ. Dàn đồng ca hôm ấy thật đặc biệt khi nhiều ca sĩ chính là các bệnh nhi ung thư. Nhiều em đầu trọc lốc vì truyền hóa chất, có em phải đi nạng. Nhưng các em đều say sưa và hồn nhiên cất cao tiếng hát dưới sự hướng dẫn của bác sĩ Công. Phương Mỹ Chi, giọng ca đoạt giải Giọng hát Việt nhí thể hiện bài hát Em là hoa hồng nhỏ của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn khiến cả khán phòng xúc động. Khi được hỏi về điều ước của mình, các em ước mong sẽ nhanh khỏi bệnh để được đến trường, vui chơi bình thường như bao bạn bè khác. Nghe lời ước của các em, tôi cứ thầm mong rằng, sẽ có thật nhiều tấm lòng hảo tâm giúp đỡ người bệnh ung thư hơn nữa để những người có hoàn cảnh khó khăn như các bệnh nhi ở phòng 338, như bà Tiến, chị Thủy được cảm nhận sự sẻ chia, đồng cảm và vơi vợi nỗi đớn đau khôn tả.
