Cùng dự có Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam.
Khẳng định quyết tâm giải ngân hết 630 nghìn tỷ đồng vốn ĐTC năm 2020, Thủ tướng cho biết, sau hội nghị toàn quốc diễn ra tháng 7, Chính phủ và các bộ đã tổ chức bảy đoàn kiểm tra tại các bộ, địa phương nhằm nhằm đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc giải ngân vốn ĐTC.
Về phía các địa phương cũng lập các đoàn kiểm tra thúc đẩy mạnh mẽ tiến độ các dự án, công trình. Cả hệ thống chính trị đã vào cuộc để thúc đẩy mạnh mẽ giải ngân vốn ĐTC, tháo gỡ những khó khăn, ách tắc mà từ trước đến nay đều mắc phải.
Thủ tướng cho biết, theo báo cáo của Bộ Tài chính, tình hình giải ngân đến nay đạt hơn 42%, có tiến bộ hơn so cùng kỳ năm ngoái. Đánh giá cao tiến bộ trong công tác giải ngân so cùng kỳ, nhưng Thủ tướng cho rằng, vẫn còn có một số bộ, ngành, địa phương chậm trễ, thậm chí có đơn vị đến nay giải ngân 0%. "Những bộ ngành này xem làm sao, điều chuyển vốn thế nào, quyết tâm ra sao trong chuyện này?", Thủ tướng đặt câu hỏi.
Trước thực trạng đó, hội nghị cần rà soát lại những vấn đề liên quan, trao đổi các kinh nghiệm, nêu những vướng mắc cần tháo gỡ với tinh thần “rất thẳng thắn, chân tình chứ không phải xuê xoa, dễ dãi".
Tinh thần là phải giải ngân hết số vốn còn lại ở các bộ, các ngành, địa phương, cương quyết có chế tài kèm theo để xử lý vấn đề đến nơi đến chốn. Không thể nói mà không làm, không thể có tiền mà không tiêu được do sự chủ quan, việc tổ chức thực hiện kém.
Báo cáo tại hội nghị, Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT) Nguyễn Chí Dũng cho biết, đến nay, có 52 bộ, ngành và 63 địa phương có phương án phân bổ vốn NSNN năm 2020. Tuy nhiên, chỉ có 38 bộ, ngành và 43 địa phương giao chi tiết hết 100% kế hoạch vốn cho các dự án.
Đã có chín bộ, ngành và chín địa phương có văn bản đề nghị chuyển trả lại kế hoạch vốn với tổng số vốn là 6.338 tỷ đồng (vốn trong nước là 342 tỷ đồng, vốn nước ngoài là 5.996 tỷ đồng). Bên cạnh đó, bảy bộ, ngành và 31 địa phương đề xuất bổ sung kế hoạch đầu tư vốn ngân sách T.Ư năm 2020 với tổng số vốn là 13.509 tỷ đồng.
Về tình hình giải ngân vốn ĐTC, lũy kế giải ngân từ đầu năm đến ngày 31-7 là 193.040 tỷ đồng, đạt 40,98% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (không bao gồm vốn kéo dài từ các năm trước sang).
Ước giải ngân đến ngày 31-8 là 221.768 tỷ đồng đạt 47% so kế hoạch (cùng kỳ năm 2019 đạt 41,39%). Trong đó, vốn ngân sách T.Ư đạt 37,8% kế hoạch và vốn ngân sách địa phương đạt 55,1% kế hoạch. Có năm bộ, ngành và 19 địa phương có tỷ lệ giải ngân hơn 60%. Nhưng vẫn có 29 bộ, ngành và sáu địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt dưới 35%, trong đó có 15 bộ, ngành và một địa phương chỉ giải ngân được dưới 15%.
Phát biểu kết luận hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ghi nhận, điều đáng mừng là phần lớn các bộ, ngành, địa phương đều hứa và quyết tâm giải ngân từ 95%-100% vốn ĐTC năm 2020, nhất là những địa phương có số vốn lớn như TP Hồ Chí Minh, Hà Nội, Hải Phòng.
Đã xuất hiện nhiều cách làm mới, quyết tâm mới như việc lãnh đạo cao nhất của địa phương đi từng công trình; nêu cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu; thường xuyên giao ban, đôn đốc, đưa ra những chế tài rất mạnh, như: làm chậm thì không được tham gia đấu thầu công trình, không tham gia làm chủ đầu tư các công trình tiếp theo. Nhiều bộ không tiêu hết tiền đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ để điều chuyển vốn cho các công trình dở dang.
Thủ tướng cũng chỉ rõ, bên cạnh đó vẫn còn nhiều hạn chế, như: việc giao kế hoạch vốn còn bất cập; công tác đền bù, giải phóng mặt bằng nhiều nơi thực hiện còn chậm, là nút thắt lớn cần phải tháo gỡ. Quy trình, thủ tục đầu tư xây dựng, thanh quyết toán còn phức tạp, nhiều nơi cán bộ, công chức, chủ đầu tư, nhà thầu còn thiếu trách nhiệm.
Thủ tướng yêu cầu lãnh đạo của các bộ, ngành, địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt dưới 35%, đặc biệt là những nơi có tỷ lệ giải ngân đạt dưới 15% cần nghiêm túc rút kinh nghiệm, rà soát, chấn chỉnh, có biện pháp cụ thể, thúc đẩy mạnh mẽ giải ngân những tháng cuối năm.
Để giải ngân hết vốn ĐTC năm 2020, từ nay đến cuối năm phải thực hiện hết 55% kế hoạch vốn còn lại, tương ứng khoảng 350 nghìn tỷ đồng. Đây là nguồn vốn rất quan trọng để phục hồi phát triển kinh tế - xã hội.
Thủ tướng yêu cầu các địa phương tiếp tục huy động sự vào cuộc cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, các cấp ủy Đảng, chính quyền để tập trung đẩy nhanh tiến độ thực hiện giải ngân vốn ĐTC. Đây là một nhiệm vụ chính trị trọng tâm của các cấp, các ngành, các cơ quan, đơn vị trong năm 2020, là nhiệm vụ trực tiếp của người đứng đầu các bộ, ngành và địa phương.
Cần tập trung làm ngay những nhiệm vụ, công việc theo thẩm quyền để đẩy nhanh tiến độ thực hiện giải ngân vốn ĐTC, không để chậm những việc trong thẩm quyền, tổ chức nào, cá nhân nào làm chậm thì phải kỷ luật nghiêm. “Đây là một chế tài quan trọng, nếu chúng ta sờ đến vai trò cá nhân của người đứng đầu thì chuyển biến mới được, còn nói chung chung khó lắm”, Thủ tướng nói.
Thủ tướng nhất trí việc thành lập tổ công tác do lãnh đạo có thẩm quyền của địa phương, của ngành trực tiếp xử lý giải quyết đối với các chương trình, dự án quan trọng. Các địa phương tổ chức giao ban, đôn đốc, thảo luận quyết sách cụ thể cho từng dự án ở địa phương.
Thủ tướng nêu rõ, giải ngân quyết liệt, kịp thời nhưng phải bảo đảm chất lượng, chống tham nhũng, tiêu cực; không thể để xảy ra tình trạng thanh toán khối lượng khống, làm xấu, làm ẩu, để có khối lượng mà bỏ qua trình trình kỹ thuật, gây hậu quả nghiêm trọng.
Cần cần bố trí đầy đủ, kịp thời vốn đối ứng cho các dự án ODA. Kiên quyết thực hiện tiếp tục điều chuyển vốn theo đúng tinh thần kết luận của Bộ Chính trị và Nghị quyết của Quốc hội, bảo đảm giải ngân hết số vốn được giao.
