Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 75/2024/NĐ-CP điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp hằng tháng (Nghị định số 75). Với tinh thần chủ động chuẩn bị sẵn mọi nguồn lực chi trả lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng theo mức mới, ngay trong ngày đầu tiên Nghị định số 75 có hiệu lực thi hành (1/7/2024),Bảo hiểm xã hội Việt Nam có Công văn số 2128/BHXH-TCKT yêu cầu Bảo hiểm xã hội các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tập trung triển khai công tác chi trả ngay từ hôm nay để người hưởng được nhận chế độ nhanh nhất, kịp thời nhất.
Mức tăng cao so với chỉ số giá tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế
Trước đó, ngày 29/6/2024, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết tại kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV. Một trong những nội dung đáng chú ý của Nghị quyết đó là, thống nhất điều chỉnh tăng 15% lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội từ ngày 1/7/2024. Đây là tin vui với hàng triệu người đang được thụ hưởng chính sách trên cả nước.
Theo Nghị quyết, từ ngày 1/7/2024, điều chỉnh tăng thêm 15% trên mức lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp hằng tháng của tháng 6/2024. Phạm vi áp dụng rộng lớn, bao gồm người đang hưởng lương hưu từ tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc (khối nhà nước, tư nhân) và người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Đồng thời, đối với người đang hưởng lương hưu trước năm 1995, sau khi điều chỉnh mà có mức hưởng thấp hơn 3,2 triệu đồng/tháng thì điều chỉnh tăng 0,3 triệu đồng/tháng, có mức hưởng từ 3,2 triệu đồng/tháng đến dưới 3,5 triệu đồng/tháng thì điều chỉnh bằng 3,5 triệu đồng/tháng.
Tại Điều 57 Luật Bảo hiểm xã hội hiện hành quy định: “Chính phủ quy định việc điều chỉnh lương hưu trên cơ sở mức tăng chỉ số giá tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế phù hợp ngân sách Nhà nước và quỹ Bảo hiểm xã hội”. Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, năm 2023, tăng trưởng kinh tế đạt 5,05% và chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng 3,25%. Năm 2024, tăng trưởng kinh tế đạt hơn 6% và chỉ số giá tiêu dùng là dưới 4%.
Như vậy, việc đề xuất điều chỉnh lương hưu và trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng tăng với tỷ lệ 15% là mức tăng cao so chỉ số giá tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế.
Đây là mức tăng thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Đảng, Nhà nước đối với người đang hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng, bảo đảm hợp lý, hài hòa, có sự chia sẻ giữa người đang đóng bảo hiểm xã hội và người đang hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng, giữa khu vực nhà nước và khu vực ngoài nhà nước, giữa các thế hệ tham gia và thụ hưởng chính sách.
Tỷ lệ tăng lần này đã được cơ quan chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tính toán kỹ lưỡng bảo đảm khả năng cân đối quỹ Bảo hiểm xã hội trong dài hạn. Ngoài lương hưu hằng tháng, người hưởng còn được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí trong suốt thời gian nghỉ hưu để được hưởng các quyền lợi khám, chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe do quỹ Bảo hiểm y tế chi trả với mức hưởng là 95%.
Khẩn trương chi trả tới người hưởng ngay từ ngày đầu
Nhằm kịp thời bảo đảm người hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội theo mức hưởng mới trong thời gian sớm nhất ngay sau khi Nghị định số 75 có hiệu lực, tại Công văn số 2128/BHXH-TCKT, Bảo hiểm xã hội Việt Nam yêu cầu Bảo hiểm xã hội các tỉnh, thành phố tập trung bảo đảm tốt nguồn kinh phí, nhân lực, hạ tầng công nghệ thông tin..., bảo đảm chi trả kịp thời và đầy đủ quyền lợi của người thụ hưởng ngay từ ngày 01/7/2024 (bao gồm cả người hưởng bằng tiền mặt và người hưởng qua tài khoản cá nhân).
Bên cạnh đó, Bảo hiểm xã hội các tỉnh, thành phố cần tăng cường kiểm tra, giám sát quá trình chi trả cho người hưởng; phối hợp, giải quyết, xử lý dứt điểm tình huống phát sinh, phản ánh kịp thời vướng mắc trong quá trình tổ chức, thực hiện. Chủ động phối hợp với các cơ quan liên quan tăng cường tuyên truyền, phổ biến tới người hưởng về quyền lợi theo mức hưởng mới, lịch chi trả để người dân chủ động nắm được thông tin.
Trước đó, song song với công tác tham mưu, Bảo hiểm xã hội Việt Nam cũng chủ động tính toán, lên phương án cụ thể thực hiện. Trong đó, lãnh đạo Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã tổ chức nhiều cuộc họp với các đơn vị chuyên môn về công tác chuẩn bị, sẵn sàng chi trả lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội theo mức tăng mới khi quy định được thông qua. Việc chi trả với thời gian thực hiện gấp, số người thụ hưởng lớn ở đa dạng các nhóm sẽ có không ít áp lực, đòi hỏi các công chức, viên chức và người lao động trong toàn ngành bảo hiểm xã hội Việt Nam quyết tâm, nêu cao tinh thần trách nhiệm, nỗ lực cao nhất để người hưởng được nhận chế độ thuận lợi, kịp thời, đúng quy định.
60% tổng số người hưởng được nhận trợ cấp, lương hưu theo mức mới trong ngày 1/7
Nhằm kịp thời nắm bắt tình hình và chỉ đạo Bảo hiểm xã hội các địa phương nhanh chóng triển khai công tác chi trả theo mức hưởng mới tới người hưởng, ngay trong chiều 1/7, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã tổ chức các đoàn công tác do Tổng Giám đốc Nguyễn Thế Mạnh và Phó Tổng Giám đốc Trần Đình Liệu làm trưởng đoàn đến làm việc với Bảo hiểm xã hội Thành phố Hà Nội, Bảo hiểm xã hội Thành phố Hồ Chí Minh và trực tiếp xuống thăm hỏi tại nhà của một số người dân thụ hưởng chính sách trong đợt này.
Bà Lương Thị Hai, 91 tuổi, phường Yết Kiêu, quận Hà Đông, thành phố Hà Nội không giấu được sự xúc động khi được Đảng, Nhà nước, Chính phủ quan tâm tăng lương hưu và được cơ quan Bảo hiểm xã hội Việt Nam trực tiếp xuống thăm hỏi, trao lương hưu tại nhà. Trước đây, bà Hai công tác tại Nhà máy cơ khí nông nghiệp và nghỉ việc (vào tháng 4/1984) với số tiền hưởng bảo hiểm xã hội khi đó là 290 đồng. Đến nay, qua nhiều lần được Nhà nước điều chỉnh tăng, số tiền hưởng của bà Hai là 4.813.100 đồng, tăng 627.800 đồng so với mức lương tháng 6/2024 (4.185.300 đồng). Do tuổi cao, sức khỏe yếu nên bà Hai được chi trả tiền hưu ngay tại nhà, mà không phải ra các điểm chi trả.
Đặc biệt, bên cạnh số tiền lương hưu ổn định hằng tháng, bà Hai còn được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí để chăm sóc sức khỏe khi ốm đau. Với căn bệnh đái tháo đường của mình, bà Hai thường xuyên sử dụng thẻ bảo hiểm y tế để đi khám chữa bệnh. Nhờ đó, bà Hai thêm an tâm tuổi già, mà không phải nhờ cậy vào con cháu.
Bà Lê Thị Chí (61 tuổi, phường Kiến Hưng, quận, Hà Đông, thành phố Hà Nội) sau thời gian tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, đến khi nghỉ việc, bà tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện 5 năm 4 tháng (đóng 1 lần cho những năm còn thiếu) để đủ điều kiện hưởng chế độ hưu vào tháng 7/2018. Bày tỏ sự vui mừng, phần khởi khi nhận mức lương hưu mới lần này, bà Chí cho biết, ngay trong đầu giờ chiều nay-ngày 01/7 bà đã nhận lương hưu qua tài khoản ATM với số tiền là 2.344.400 đồng (tăng 305.800 đồng so với mức lương tháng 6/2024). Theo bà Chí, việc lĩnh chế độ qua tài khoản ngân hàng đã đem lại cho bà rất nhiều lợi ích, vừa nhanh, vừa an toàn, mà lại không phải mất thời gian đi đến các điểm chi trả.
Nói đến việc tăng lương, bà Chí chia sẻ: Cảm ơn Đảng và Nhà nước đã rất quan tâm đến những người nghỉ hưu như chúng tôi, dù là người tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc hay bảo hiểm xã hội tự nguyện thì đều được tăng lương hưu lần này. Ngoài tiền hưu hằng tháng, tôi còn được Nhà nước cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí cho nên tuổi già có ốm đau, tôi cũng không phải lo lắng. Giờ tôi vẫn thường xuyên nhắc các con, các cháu của mình làm gì thì làm, nhưng lúc còn khỏe, cứ phải tham gia bảo hiểm xã hội hằng tháng để khi về già có lương hưu và bảo hiểm y tế được Nhà nước lo cho. Khi đó, mình yên tâm, không phải nghĩ ngợi gì.
Phó Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam Trần Đình Liệu thăm hỏi bà Trịnh Thị Mai (ở số 32 Mỹ Thái 1C, phường Tân Phú, Quận 7, Thành phố Hồ Chí Minh). |
Theo thống kê, với phạm vi áp dụng rộng lớn, ở lần chi trả mức hưởng mới theo Nghị định số 75, cả nước sẽ có hơn 3,3 triệu người được điều chỉnh tăng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng.
Trong đó có khoảng 200 nghìn người hưởng lương hưu, trợ cấp trước ngày 01/01/1995 tiếp tục được điều chỉnh mức hưởng theo số tiền tuyệt đối do ngân sách Nhà nước chi trả.
Dự kiến, kinh phí tăng thêm để chi trả lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng trong 6 tháng cuối năm 2024 từ ngân sách Nhà nước khoảng 3.700 tỷ đồng và từ quỹ Bảo hiểm xã hội là hơn 12.500 tỷ đồng. Tổng kinh phí dự kiến để tăng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng 6 tháng cuối năm 2024 là hơn 16.200 tỷ đồng.
Kết quả, tính đến 14 giờ chiều cùng ngày 1/7, với tinh thần chuẩn bị từ sớm, tập trung mọi nguồn lực triển khai, toàn ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã thực hiện chi trả lương hưu và trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng theo mức hưởng mới tới hơn 60% tổng số người hưởng.
Trong đó, về cơ bản, người hưởng đăng ký nhận chế độ qua tài khoản cá nhân đã được chi trả theo mức hưởng mới; những người già yếu, không đi lại được được cơ quan bảo hiểm xã hội chi trả trực tiếp tại nhà. Với quyết tâm để người thụ hưởng nhận chế độ nhanh nhất, kịp thời nhất, hiện ngành bảo hiểm xã hội Việt Nam đang tiếp tục chi trả cho tất cả người hưởng theo quy định.