Theo thống kê của khoa Cấp cứu chống độc, Bệnh viện Nhi Trung ương, chỉ riêng ba tuần đầu tháng 6, đã có tám trường hợp trẻ nhập viện với những biểu hiện rối loạn nặng về thần kinh và tiêu hóa do sử dụng thuốc cam. Mỗi năm, bệnh viện tiếp nhận hàng chục trường hợp trẻ em ngộ độc chì từ thuốc cam do sự thiếu hiểu biết của người lớn.
Thạc sĩ, bác sĩ Lê Ngọc Duy, Phó trưởng khoa Cấp cứu chống độc bức xúc nói: “Mặc dù đã có rất nhiều cảnh báo về nguy cơ ngộ độc chì trong thuốc cam không rõ nguồn gốc, nhiều phụ huynh vẫn quá tin tưởng vào loại “thần dược” này. Họ cho rằng thuốc này có thể giúp trẻ tăng cân, chữa lành một số bệnh thông thường. Một số cha mẹ dùng để vệ sinh lưỡi cho trẻ. Những sai lầm này có thể gây hậu quả nghiêm trọng cho các bé”.
Bác sĩ Lê Ngọc Duy cho biết, tại Khoa Hồi sức tích cực, bé Nguyễn Văn H (7 tháng tuổi, Ninh Bình) đang được điều trị tích cực bằng thở máy, kết hợp sử dụng thuốc thải chì do bị ngộ độc chì nặng.
Trước đó, ngày 11-6, bé xuất hiện các dấu hiệu cảm cúm và ho. Sau khi thăm khám, bác sĩ tại một bệnh viện tư đã kê đơn cho cháu uống thuốc tại nhà. Lo ngại thuốc tây có thể khiến con nôn trớ, gia đình tự ý mua thuốc cam cho con uống. Ngày 18-6, sau bảy ngày dùng thuốc cam, trẻ xuất hiện nôn nhiều và co giật đã được gia đình đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện Sản Nhi Ninh Bình.
Tại bệnh viện Sản Nhi Ninh Bình, các bác sĩ đã tiến hành siêu âm thóp và chẩn đoán bé bị giãn não thất. Sáng 19-6, bé được chuyển lên Bệnh viện Nhi Trung ương để tiếp tục điều trị. Tiếp nhận bệnh nhân trong trạng thái co giật, li bì, các bác sĩ Bệnh viện Nhi Trung ương đã tiến hành thăm khám, xét nghiệm và tiến hành mổ đặt ống dẫn lưu nhằm giảm áp lực nội sọ.
Quan sát biểu hiện của bệnh nhân, kết hợp hỏi bệnh sử và loại trừ các nguyên nhân co giật do nhiễm trùng thần kinh, khối choán nội sọ, rối loạn chuyển hóa… các bác sĩ nghi ngờ cháu bé nhiễm độc chì và cho làm xét nghiệm định lượng chì trong máu. Kết quả cho thấy bé H bị nhiễm độc chì rất nặng.
Một trường hợp khác cũng rất đáng thương là cháu bé mới bốn tháng tuổi, ở Hà Nội bị ngộ độc chì nặng vì gia đình tự ý mua thuốc cam ở chợ về pha loãng để đánh tưa lưỡi cho con hằng ngày. Việc thiếu hiểu biết này không giúp con hết nấm miệng mà bốn ngày sau đó, bé bị ho, đau bụng kèm nôn liên tục phải đi cấp cứu và được bác sĩ chẩn đoán bé bị ngộ độc chì khá nặng.
Bác sĩ Lê Ngọc Duy cho biết, chì là một chất rất độc hại cho sức khỏe, gây ra nhiều bệnh lý về thần kinh, huyết học, dạ dày, đường ruột, tim mạch và thận. Khi xâm nhập cơ thể, kim loại này tích lũy lâu trong nội tạng (đặc biệt là xương) và phải mất hàng chục năm mới có thể thải trừ ra ngoài.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trẻ em ngộ độc chì như tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, sử dụng đồ chơi có sơn chì, đạn chì. Các loại thuốc nam được dân gian gọi là thuốc cam, dùng để bôi, uống cũng là nguyên nhân hàng đầu gây ra nhiều trường hợp ngộ độc. Tuy nhiên, do phần lớn trẻ bị nhiễm độc không có biểu hiện điển hình, nên nhiều gia đình thường chủ quan khi sử dụng thuốc.
Để đề phòng ngộ độc chì ở trẻ nhỏ, gia đình không nên tự ý mua và sử dụng các thuốc cam không có nguồn gốc để uống, bôi. Nếu có, chỉ sử dụng các thuốc của nhà sản xuất và phân phối có nhãn mác ghi rõ địa chỉ, chứng nhận cho phép của các cơ quan chức năng.
Gia đình cũng cần thực hiện tốt vệ sinh cá nhân cho trẻ: rửa tay, cắt móng tay, không đưa tay và mọi vật lên miệng. Vệ sinh môi trường sống sạch sẽ, hạn chế để trẻ nhỏ tiếp xúc với đồ chơi không rõ nguồn gốc có thể nhiễm kim loại nặng và chì.
Trẻ bị nhiễm độc chì thường có những biểu hiện rất đa dạng từ cấp tính (dễ nhận biết) đến mạn tính (lâu dài, không điển hình): +Về thần kinh: Các biểu hiện cấp tính: tăng kích thích, co giật, ngủ lịm từng lúc, hôn mê, liệt. Các biểu hiện lâu dài, không điển hình: chậm phát triển nhận thức, tinh thần, giảm khả năng nghe, thái độ hành vi kỳ dị, ít chơi, mệt mỏi, khó chịu, vô cảm, mất phối hợp, mất các kỹ năng học được, học kém. +Về tiêu hóa: Trẻ nôn, đau bụng, chán ăn. +Về máu: Da xanh xao, cơ thể gầy yếu do thiếu máu. Ngoài các triệu chứng rõ rệt như trên, trẻ nhiễm độc chì còn có rất nhiều biểu hiện kín đáo, chỉ có thể phát hiện bằng các xét nghiệm định lượng chì trong máu. |