Chiều 27/10, sau khi Quốc hội thảo luận trực tuyến về tình hình thực hiện chính sách, chế độ bảo hiểm xã hội, quản lý và sử dụng quỹ bảo hiểm xã hội năm 2020, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung giải trình một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu.
Bộ trưởng cho biết, lĩnh vực bảo hiểm xã hội ở Việt Nam còn non trẻ, mới bắt đầu từ năm 1995, tuy nhiên đến nay đã có bước phát triển tương đối nhanh, phù hợp với thực tiễn Việt Nam, cơ bản đáp ứng và phù hợp với thông lệ quốc tế.
“Đã có 8/9 loại hình chính sách bảo hiểm xã hội được triển khai. Quỹ bảo hiểm xã hội đã thực sự trở thành một quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách có quy mô lớn nhất bên cạnh ngân sách nhà nước”, Bộ trưởng nói.
Theo Bộ trưởng Đào Ngọc Dung, quy mô quỹ bảo hiểm xã hội phát triển nhanh, với số kết dư tăng từ 7.500 tỷ đồng năm 1998 lên gần 1 triệu tỷ đồng năm 2020, tăng gấp 120 lần. Tốc độ tăng trưởng bình quân năm sau cao hơn năm trước 20%. Các quỹ ngắn hạn cơ bản vừa đáp ứng được các mục tiêu chính sách, những đến nay kết dư tương đối an toàn.
Trong bối cảnh dịch bệnh tác động lớn đến người lao động và người sử dụng lao động, sau khi báo cáo các cấp có thẩm quyền và được sự đồng ý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ đã ban hành 5 nghị quyết và các quyết định liên quan, trong đó có nhiều chính sách liên quan đến hỗ trợ người lao động, người sử dụng lao động từ kết dư và các quỹ bảo hiểm xã hội. Cụ thể, tổng mức hỗ trợ đạt trên 50 nghìn tỷ đồng, 30 nghìn tỷ là tiền, hơn 20 nghìn tỷ từ miễn, giảm các chính sách, miễn đóng, giảm đóng, cho phép chậm đóng bảo hiểm xã hội.
“Bảo hiểm xã hội đến nay đã từng bước trở thành trụ cột của lưới an sinh xã hội, góp phần nâng cao khả năng chống chịu, phòng ngừa và khắc phục rủi ro cho người lao động trong quá trình tham gia lao động”, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nhấn mạnh.
Cũng theo Bộ trưởng, thời gian tới, Chính phủ, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, Bộ Tài chính, Bảo hiểm xã hội Việt Nam và các cơ quan sẽ khẩn trương đề xuất Quốc hội xem xét sửa đổi một cách căn cơ Luật Bảo hiểm xã hội, Luật Việc làm; thể chế hóa Nghị quyết số 28 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về cải cách chính sách bảo hiểm; tập trung giải quyết một số vấn đề như đại biểu nêu như phát triển hệ thống bảo hiểm xã hội đa tầng, sửa đổi giảm thời gian đóng bảo hiểm xã hội mức tối thiểu từ 20 năm xuống 15 năm, tiến tới 10 năm. Ngoài ra, phát triển nguyên tắc bảo hiểm theo hướng bảo đảm nguyên tắc đóng ngừa, công bằng, bình đẳng, và phát triển bền vững; điều chỉnh chính sách hưởng một lần, phát triển lực lượng tham gia khu vực phi chính thức, đa dạng hóa danh mục, cơ cấu đầu tư quỹ bảo hiểm xã hội theo nguyên tắc an toàn, bền vững và hiệu quả.
Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết, trước mắt sẽ tập trung đổi mới công tác tuyên truyền đề người lao động khi bước vào thị trường mới hiểu, đồng tình và chủ động tham gia, dần dần hình thành văn hóa an sinh trong mọi người lao động như kinh nghiệm các nước phát triển đang thực hiện; sử dụng quỹ ngắn hạn đúng mục đích, tăng quyền lợi cho người lao động, nghiên cứu điều chỉnh phát huy kết dư trong hỗ trợ thúc đẩy thị trường lao động, xây dựng các chính sách hấp dẫn người lao động tham gia bảo hiểm xã hội.
Bộ trưởng đề xuất Quốc hội một số vấn đề như tăng cường giám sát, kiểm tra việc triển khai chính sách; giao Chính phủ tiếp tục nghiên cứu, đề xuất sử dụng kết dư của các quỹ bảo hiểm xã hội ngắn hạn để hỗ trợ người lao động, người sử dụng lao động gặp khó khăn do ảnh hưởng đại dịch và các yếu tố rủi ro.
Bộ trưởng Đào Ngọc Dung khẳng định, Chính phủ và cơ quan nhà nước sẽ tiếp thu các ý kiến tâm huyết, thiết thực của đại biểu Quốc hội, bày tỏ hy vọng sau kỳ họp sẽ tiếp tục có bước phát triển mới về nhận thức, trách nhiệm, hành động trong triển khai chính sách về bảo hiểm xã hội, một trong những trụ cột quan trọng nhất của chính sách an sinh xã hội.
