Năm 2021 là năm đầu tiên triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng và Nghị quyết của Đại hội đại biểu của đảng bộ Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam lần thứ VIII, nhiệm kỳ 2020-2025, kết quả đã thực hiện tốt các nhiệm vụ của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao và các nhiệm vụ theo kế hoạch đề ra.
Báo cáo tại Lễ tổng kết, Giáo sư, Viện sĩ Châu Văn Minh, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam cho biết, năm 2021, đơn vị tiếp tục đứng hàng đầu cả nước trong công tác nghiên cứu cơ bản. Tổng số công trình đăng trên các tạp chí quốc tế là 1.607 công trình. Số công trình trên các tạp chí có uy tín thuộc danh mục SCIE tăng so với năm 2020. Chất lượng của các công trình công bố tiếp tục được nâng cao, số lượng công bố trên các tạp chí quốc tế uy tín thuộc danh mục SCIE có chỉ số IF ≥ 3 đạt 29,3%, trong đó có một số công trình trên các tạp chí quốc tế có chỉ số IF cao. Số lượng công bố trên các tạp chí quốc tế được xếp loại Q1 chiếm 40% và Q2 trở lên đạt 81,7% theo phân loại của Scimago. Đây là kết quả bước đầu thực hiện Chủ trương Nghị quyết Đại hội lần thứ VIII của Đảng bộ Viện về tập trung nâng cao chất lượng các sản phẩm khoa học.
Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã thực hiện thành công nhiều nhiệm vụ do Thủ tướng Chính phủ giao như: Chương trình Tây Nguyên (2016-2020), Chương trình Khoa học và công nghệ vũ trụ; Chương trình phát triển vật lý đến năm 2025 và Chương trình phát triển nghiên cứu cơ bản trong lĩnh vực hoá học, khoa học sự sống, khoa học trái đất và khoa học biển giai đoạn 2017-2025.
Với thế mạnh về điều tra cơ bản, năm 2021, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam tiếp tục triển khai các nhiệm vụ điều tra cơ bản, đánh giá nguồn tài nguyên thiên nhiên của đất nước, như: Điều tra các chất có hoạt tính sinh học từ nguồn thực vật ven biển và đảo tỉnh Khánh Hòa; điều tra, đánh giá nguồn thực vật có tinh dầu ở một số tỉnh vùng Tây Bắc Việt Nam; điều tra, đánh giá tính đa dạng thực vật hang động ở miền Bắc Việt Nam... Đáng chú ý, đã phát hiện 4 loài quý hiếm trong Danh lục đỏ Việt Nam: san hô khối Porites lobata, bàn mai đen Atrina vexillum, cá Mòi không răng Anodontostama chacunda và cá Ngựa đen Hippocampus kuda.
Các nhà khoa học của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã chủ động tham gia nhiều đề tài nghiên cứu ứng dụng, các dự án sản xuất thử nghiệm và đề tài hợp tác địa phương. Kết quả, năm 2021, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã được cấp 63 Bằng độc quyền sáng chế và Bằng độc quyền giải pháp hữu ích, trong đó có 3 Bằng độc quyền sáng chế quốc tế.
Năm 2021, lần đầu tiên, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam triển khai Chương trình thu hút các nhà khoa học trẻ vào công tác tại Viện và đã lựa chọn được 14 cán bộ trẻ tham gia Chương trình. Đồng thời, đã hỗ trợ 114 cán bộ trẻ, tạo điều kiện và động lực nâng cao kinh nghiệm hoạt động khoa học của các cán bộ trẻ.
Tuy nhiên, Chủ tịch Viện cũng chỉ ra một số tồn tại, như: Số sáng chế được ứng dụng triển khai vào thực tiễn cuộc sống còn hạn chế; công tác điều tra cơ bản chưa có nhiều kết quả khoa học công nghệ có tầm ảnh hưởng mạnh đối với xã hội.... Năm 2022, Viện đề ra phương hướng tăng số lượng, chất lượng các công bố đạt chuẩn quốc tế SCI/SCI-E và Q1 theo phân loại của Scimago. Nâng cao chất lượng sản phẩm các nhiệm vụ khoa học và công nghệ. Tăng cường công tác ươm tạo công nghệ, ứng dụng khoa học và công nghệ vào sản xuất và đời sống, đẩy mạnh các hướng nghiên cứu phù hợp với cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0. Đẩy mạnh hoạt động của hai Trung tâm quốc tế Toán học và Vật lý dạng II dưới sự bảo trợ của UNESCO. Tạo bước chuyển biến cơ bản về chất lượng giáo dục, đào tạo, đưa Học Viện Khoa học và Công nghệ và Trường đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội trở thành cơ sở đào tạo có chất lượng cao, đạt chuẩn quốc tế. Triển khai thực hiện và tiếp tục xây dựng các nhiệm vụ khoa học và công nghệ trọng điểm cấp Viện Hàn lâm nhằm ứng dụng các kết quả nghiên cứu khoa học và công nghệ vào thực tiễn sản xuất….
Tại buổi lễ, lãnh đạo Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam trao danh hiệu thi đua cho các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc năm 2021.
