Mùa kiến ba khoang: Khuyến cáo của chuyên gia

Thống kê tại Bệnh viện Da liễu Trung ương, từ tháng 6 đến tháng 9/2022, có khoảng 900 bệnh nhân bị viêm da kích ứng đến khám, riêng do viêm da tiếp xúc với kiến khoang chiếm gần một nửa.

Nhiều trường hợp nhập viện gặp tổn thương da nặng

Bệnh nhân L.V.T (19 tuổi, Hà Nội) sau 3 ngày tiếp xúc với kiến ba khoang nhưng chủ quan do đã từng bị kiến ba khoang đốt 1 lần nên tiếp tục sử dụng thuốc cũ bôi vào vết thương. Tuy nhiên, lần này, vết thương trợt loét, gây ra những đau rát khiến em phải đến viện để khám.

Cũng như T., mẹ của bệnh nhi N.T.N.M (7 tuổi, trú tại Hà Đông, Hà Nội) cho biết vài ngày qua con có những nốt rát đỏ, ranh giới rõ tại vùng da trên khuỷu tay phải. Tổn thương nhanh chóng lan ra chung quanh, đồng thời xuất hiện thêm nhiều mụn mủ và tổn thương tương tự vị trí đối diện trên vùng da dưới khuỷu tay.

Trẻ có dấu hiệu trợt loét, hoại tử ở trung tâm tổn thương, đau rát nhiều nên gia đình đã đưa đến Bệnh viện Da liễu Trung ương khám. Sau khi khám kỹ lưỡng, bác sĩ kết luận bé N.M bị viêm da tiếp xúc do tiếp xúc với kiến ba khoang.

Tổn thương da do tiếp xúc kiến ba khoang.

Chuyên gia khuyến cáo cách điều trị đúng với kiến ba khoang

Hiện nay đang là mùa sinh sản của kiến ba khoang vì thế số ca bị tổn thương da do tiếp xúc với kiến ba khoang tăng cao.

Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Thị Thanh Thùy, Trưởng khoa Điều trị bệnh da phụ nữ và trẻ em, Bệnh viện Da liễu Trung ương cho biết, tùy từng bệnh nhân tiếp xúc với kiến ba khoang sẽ có những tình trạng bệnh khác nhau, có bệnh nhân tổn thương giới hạn ít, có những bệnh nhân tổn thương rộng do chà xát, cào gãi.

Đặc biệt có bệnh nhân điều trị không đúng dẫn đến tổn thương nặng, vết loét sâu, nguy cơ để lại vết thâm và sẹo rất lớn.

Bác sĩ Thùy cảnh báo, rất nhiều bệnh nhân không đến khám ở bệnh viện mà lại tự mua thuốc về uống và bôi. Thường thì người bệnh sẽ bị chẩn đoán nhầm với Zona, cho bôi và uống Acyclovir, làm cho tổn thương lan rộng nhiều.

Có nhiều bệnh nhân không biết lại chà xát, cào gãi làm tổn thương ngày càng lan rộng, do chất dịch vết thương chảy ra đến đâu thì sẽ lan ra đến đó.

Ngoài ra, có những trường hợp tổn thương rất nặng như ở vùng đuôi mắt hoặc sưng nề đến mức nổi hạch.

Cá biệt hơn, có những bệnh nhân chủ động bắt kiến ba khoang với hy vọng chữa được bệnh nấm da. Đây là điều sai lầm bởi vì các bác sĩ tại bệnh viện đã điều trị rất nhiều trường hợp nghe theo các bài thuốc dân gian truyền miệng, bắt nhiều kiến khoang, nghiền ra và đắp vào tổn thương vì nghĩ là sẽ khỏi nấm vùng bẹn nhưng lại bị nhiễm độc tố mạnh.

Do đó, các bác sĩ khuyến cáo, tùy diện tích tổn thương và mức độ tiếp xúc với độc tố của kiến ba khoang, một số tổn thương ít có thể tự lành được. Nhưng nếu không biết mà chà xát, hoặc chăm sóc không đúng cách thì vết thâm để lại trên vùng da tổn thương sẽ khá lâu, thậm chí là loét sâu.

Bác sĩ Thùy khuyến cáo, kiến ba khoang thường sống ở các ruộng lúa, cỏ mục, vườn cây, bãi rác thải, công trình đang xây dựng, xuất hiện nhiều vào mùa mưa, khi độ ẩm cao, thuận lợi cho kiến phát triển.

Kiến ba khoang ưa thích ánh sáng đèn ban đêm nên bay vào trong nhà theo ánh đèn, đậu vào quần áo, khăn mặt, giường chiếu, chăn màn, chất độc trong cơ thể kiến có thể làm tổn thương da người (bỏng da, viêm da) nếu chất này được giải phóng ra khi kiến bị tác động hoặc bị chà xát hoặc bị giết.

Do đó, bác sĩ khuyến cáo, người dân khi tiếp xúc kiến ba khoang nên lấy khéo léo ra khỏi người, không được để dịch tiết của kiến ba khoang dây ra người.

Nếu chẳng may tiếp xúc với dịch tiết của kiến ba khoang rồi,thì phải rửa ngay, trung hòa bằng xà phòng, nước muối hoặc cồn 70 độ, bôi thuốc làm dịu da như kẽm. Sau đó, người bệnh nên đến cơ sở y tế chuyên khoa để được hướng dẫn điều trị đúng cách.