Tự nhiên trở thành người nghèo
Sáng 30/10, Quốc hội thảo luận về việc triển khai thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội về các Chương trình mục tiêu quốc gia. Phát biểu tại hội trường, đại biểu Đỗ Chí Nghĩa (Đoàn Phú Yên) cho biết, sự nghèo hay không nghèo là một biến số; giảm nghèo bền vững là một thách thức rất lớn.
Một gia đình bình thường có thể nghèo đi rất nhanh chóng khi một thành viên bị ốm. “Lâm bệnh nan y thì tự nhiên trở thành người nghèo”, đại biểu Nghĩa nói.
 |
Đại biểu Đỗ Chí Nghĩa (đoàn Phú Yên). (Ảnh: Duy Linh) |
Phát biểu tranh luận, đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (đoàn Bình Định) đồng tình với đại biểu Nghĩa.
Ngoài các nguyên nhân khách quan như ảnh hưởng tiêu cực của đại dịch Covid-19, biến đổi khí hậu, thiên tai,… đại biểu Hiếu tranh luận thêm một nguyên nhân gây tái nghèo. Đại biểu chỉ ra rằng, nguyên nhân này nằm ở khâu thiết kế các nội dung dự án cấu thành của chương trình.
Trong 7 dự án thành phần (gồm: hỗ trợ đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội, đa dạng hóa sinh kế, giáo dục phát triển cộng đồng,…) không có một dự án cụ thể nào nhấn mạnh vào việc nâng cao chất lượng điều trị và chăm sóc sức khỏe của người dân tại các địa bàn khó khăn.
Qua nhiều lần đi thực tế, đại biểu Hiếu nhận thấy: “Gia đình có người ốm là nguyên nhân tái nghèo rất phổ biến”. Gánh nặng này không chỉ đè lên vai một gia đình, mà còn lên vai cả dòng họ khi phải dồn sức, dồn của để chăm sóc một người bệnh. Vì vậy mà nhiều hộ gia đình trở thành tái nghèo.
Đại biểu Hiếu phân tích phản ứng dây chuyền này bằng một thí dụ: “Nếu một người thân trong gia đình bị đột quỵ phải lên thành phố chữa bệnh, toàn bộ tiền của trong nhà sẽ đội nón ra đi, chưa kể phải vay mượn. Ra viện, nếu kèm theo tàn phế, bệnh nhân sẽ không còn khả năng lao động, trở thành gánh nặng cho gia đình”.
Chỉ ra những bệnh lý phổ biến như tăng huyết áp, tiểu đường, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính,… đại biểu Hiếu phân tích đây là các bệnh cần được điều trị thường xuyên. Bởi khi được dùng thuốc tốt, chăm sóc đúng cách, tỷ lệ bệnh nặng sẽ là một con số rất nhỏ và hoàn toàn có thể khống chế được.
 |
Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (đoàn Bình Định). |
Nguồn lực cho cơ sở y tế còn hạn chế
Tuy nhiên, nguồn lực cho cở sở y tế còn rất hạn chế, khiến cho việc điều trị gặp nhiều bất cập. “Hiếm có cơ sở y tế nào kiểm soát tốt các bệnh này” - đại biểu Hiếu nhận định.
Do không có thuốc tốt để điều trị thường xuyên và phương tiện để chăm sóc, kiểm soát các biến chứng cũng như sơ cứu ban đầu, tỷ lệ biến chứng thường rất cao ở các địa phương nghèo.
Trong Báo cáo về việc triển khai thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội về các Chương trình mục tiêu quốc gia, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Y Thanh Hà Niê Kđăm cũng đề cập tới tình trạng một số địa phương đã “chạy theo thành tích” giảm nghèo đa chiều nhưng trên thực tế nhiều tiêu chí quan trọng về chất lượng cuộc sống của người dân chưa được cải thiện, nâng cao một cách thực chất.
 |
| Toàn cảnh phiên họp. (Ảnh: Duy Linh) |
Trên thực tế, chương trình chưa có một nguồn lực ngân sách nào rõ ràng hay đủ lớn để thực sự thay đổi việc chăm sóc sức khỏe người già, trẻ nhỏ, các bệnh mãn tính.
Do đó, đại biểu Hiếu kiến nghị Bộ Y tế và các địa phương tập trung nguồn lực để xây dựng các dự án với một số mũi nhọn:
Thứ nhất, chẩn đoán bệnh lý không lây nhiễm phổ biến và có tỷ lệ tử vong cao tại địa phương như huyết áp, đái đường, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, bệnh tâm thần,…
Thứ hai, tuyên truyền không mang thai ở tuổi vị thành niên, hỗ trợ chăm sóc trẻ bị đẻ non, dị tật bẩm sinh, đặc biệt chú ý đến tiêm chủng và dinh dưỡng.
Thứ ba, phát triển chuyên ngành lão khoa tại địa phương. Bởi tỷ lệ già hóa tại các địa phương ngày càng cao, tránh biến những người già trên 60 tuổi thành gánh nặng xã hội khi mắc các bệnh lý biến chứng gây tàn phế.
Đại biểu Hiếu đặc biệt nhấn mạnh: “Xin Quốc hội chú ý hơn nữa đến hệ thống cơ sở y tế của nước ta”.
