Liên minh châu Phi đình chỉ tư cách thành viên của Gabon

Hội đồng Hòa bình và An ninh của Liên minh châu Phi (AU) thông báo quyết định đình chỉ ngay lập tức tư cách thành viên của Gabon sau cuộc đảo chính quân sự lật đổ Tổng thống Gabon Ali Bongo Ondimba vừa qua. Đồng thời, AU lên án mạnh mẽ làn sóng thay đổi chính phủ một cách vi hiến tại nhiều quốc gia ở châu lục này. Cuộc đảo chính quân sự tại Gabon là cuộc đảo chính thứ 8 tại khu vực Tây và Trung châu Phi kể từ năm 2020.
0:00 / 0:00
0:00
Cờ của Liên minh châu Phi (AU). Ảnh: wikipedia
Cờ của Liên minh châu Phi (AU). Ảnh: wikipedia

Trước đó, ngày 30/8, một số sĩ quan cấp cao quân đội Gabon tuyên bố đã lên nắm quyền lãnh đạo đất nước, đồng thời giải tán Chính phủ, Thượng viện, Hạ viện và Tòa án Hiến pháp. Lực lượng cầm đầu cuộc đảo chính tại Gabon đã chỉ định Tư lệnh Lực lượng vệ binh cộng hòa Gabon - Tướng Brice Oligui Nguema làm Chủ tịch Ủy ban Chuyển tiếp và khôi phục thể chế kiêm Tổng thống lâm thời trong quá trình chuyển tiếp của quốc gia Trung Phi này. Tướng Nguema sẽ tuyên thệ nhậm chức "Tổng thống chuyển tiếp" vào ngày 4/9 tới tại Tòa án Hiến pháp.

Nhiều nước châu Phi tiếp tục lên tiếng phản đối cuộc đảo chính ở Gabon. Cộng đồng kinh tế các quốc gia Trung Phi (ECCAS) ra tuyên bố kêu gọi nhanh chóng lập lại trật tự hiến pháp tại Gabon, đồng thời lên án việc sử dụng vũ lực như một phương tiện để giải quyết xung đột chính trị. Tuyên bố cho biết ECCAS dự kiến triệu tập một cuộc họp những người đứng đầu nhà nước của các quốc gia trong khối để thảo luận cách thức ứng phó. Tổng thống Nigeria Bola Tinubu, hiện giữ cương vị chủ tịch Cộng đồng Kinh tế các quốc gia Tây Phi (ECOWAS), cho biết ông đang phối hợp chặt chẽ với các nhà lãnh đạo khác ở châu Phi tìm cách giải quyết tình hình hiện nay trong khu vực.

Tổng thống Cộng hòa Congo và người đồng cấp Angola kêu gọi tất cả các bên ủng hộ con đường chính trị để giữ gìn hòa bình, đoàn kết và sự yên ổn cho người dân Gabon. Hai bên cũng tham vấn những người đồng cấp trong tiểu vùng về việc tổ chức khẩn cấp, hội nghị thượng đỉnh bất thường bằng cầu truyền hình của ECCAS.

Chính phủ Cameroon cũng lên án sự thay đổi vi hiến ở Gabon sau cuộc đảo chính quân sự, kêu gọi các bên liên quan bảo đảm an toàn cho Tổng thống Ondimba và các thành viên trong gia đình, nhanh chóng khôi phục trật tự hiến pháp. Bộ Ngoại giao Tunisia ra tuyên bố bày tỏ quan ngại sâu sắc, kêu gọi duy trì nhà nước pháp quyền và khôi phục trật tự hiến pháp ở Gabon.

Liên minh châu Âu (EU) tiếp tục lên án việc sử dụng vũ lực để nắm quyền tại Gabon và kêu gọi các bên kiềm chế. Đại diện cấp cao về chính sách an ninh và đối ngoại của EU, ông Josep Borrell nhấn mạnh: "Thách thức mà Gabon đang đối mặt phải được giải quyết phù hợp với các nguyên tắc luật pháp, hiến pháp và dân chủ. Hòa bình, thịnh vượng của nước này và sự ổn định của toàn khu vực phụ thuộc vào điều đó".