Bảy giờ sáng ngày 1/8, chúng tôi có mặt ở đầu cầu biên giới thuộc Cửa khẩu Kim Thành, những đoàn xe container loại lớn chở thanh long từ miền trung và miền nam nối đuôi nhau thông quan qua Cửa khẩu Kim Thành xuất khẩu sang Hà Khẩu (Trung Quốc).
Để vào khu vực cửa khẩu tác nghiệp, chúng tôi phải đo thân nhiệt, khai báo y tế và test nhanh kháng nguyên virus SARS- CoV-2 cho kết quả âm tính, được cấp thẻ ra vào cửa khẩu của Ban quản lý khu kinh tế Lào Cai, lực lượng liên ngành tại chốt đường Thủ Dầu Một mới mở barie cho xe vào.
Đứng ở giữa bãi kiểm hóa Hải quan Cửa khẩu Kim Thành, Chi cục phó Chi cục Hải quan Cửa khẩu quốc tế Lào Cai Nguyễn Thế Hùng thông tin, mỗi ngày có hàng trăm xe chở thanh long, dưa hấu, hạt tiêu, tinh bột sắn, ván gỗ bóc rừng trồng, dăm gỗ xuất khẩu và xe chở than cốc, phân bón, thiết bị máy móc nhập khẩu.
Lực lượng chức năng bao gồm Hải quan, Biên phòng, Kiểm dịch thực vật… áp dụng khai báo hải quan điện tử, lấy mẫu nhanh, phân luồng hợp lý để rút ngắn thời gian thông quan, chỉ từ 3-5 phút/xe. Đặc biệt, để bảo đảm chất lượng hoa quả tươi, Ban quản lý khu kinh tế chỉ đạo ưu tiên xe chở thanh long tập kết bãi riêng, được thực hiện thủ tục thông quan sớm trong ngày, rồi mới đến các loại hàng hóa khác.
Ông Nguyễn Ngọc Khải, Trưởng Ban quản lý khu kinh tế Lào Cai cho biết, nguồn nông sản và hàng hóa xuất khẩu qua cửa khẩu Lào Cai chủ yếu từ các tỉnh miền trung và miền nam, trong khi diễn biến của dịch Covid-19 rất phức tạp, nên nhiệm vụ hàng đầu là bảo vệ an toàn luồng xanh vận tải, không bị đứt gẫy hoạt động giao thương, xuất nhập khẩu hàng hóa tại các cửa khẩu ở Lào Cai.
Theo đó, từ 0 giờ ngày 29/7, Lào Cai thực hiện phương án số 311 thắt chặt quản lý người, phương tiện ra, vào và hoạt động tại Cửa khẩu đường bộ Kim Thành và các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh.
Ban chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh Covid-19 Lào Cai thực hiện phương châm “bảo vệ 2 lớp, 1 cửa vào”. Lớp tiền duyên ở cách thành phố Lào Cai 5km, lớp nội địa cách cửa khẩu 1km. Lực lượng chức năng lập sổ theo dõi, đo thân nhiệt để kiểm soát chặt chẽ người ra, vào khu vực cửa khẩu (tên, số điện thoại, địa chỉ, thời gian vào hoạt động trong khu vực cửa khẩu, thời gian ra khu vực cửa khẩu).
Các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân phải có phiếu xét nghiệm SARS-CoV-2 kết quả âm tính (bằng phương pháp RT-PCR trong thời gian 72 giờ hoặc 24 giờ bằng phương pháp test nhanh), khai báo y tế, đo thân nhiệt và thực hiện các biện pháp phòng dịch (5K) như đeo khẩu trang, sát khuẩn tay, khoảng cách...
Lái xe Trung Quốc phải mặc quần áo bảo hộ, đeo khẩu trang phòng dịch... và chỉ được ở trong khu cách ly riêng biệt cho lái xe Trung Quốc tại Cửa khẩu đường bộ Kim Thành, chỉ được bàn giao và nhận xe.
Đối với người ra, vào các kho, bãi, các doanh nghiệp sang tải hàng hóa, Trung tâm dịch vụ Khu kinh tế thực hiện đăng ký cụ thể lực lượng quản lý, bảo vệ, lái xe, công nhân bốc xếp, dịch vụ vệ sinh môi trường và dịch vụ khác... (tên, số điện thoại, địa chỉ) với Ban Quản lý cửa khẩu để thẩm định, quản lý, giám sát.
Ngoài ra, Ban quản lý khu kinh tế Lào Cai thiết lập 2 chốt kiểm soát phòng dịch tại đầu đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai gồm các lực lượng: Biên phòng; Ban Quản lý cửa khẩu; các doanh nghiệp: Công ty cổ phần Logistics Việt Trung; Công ty cổ phần Logistics Kim Thành; Công ty TNHH Logistics 379; Công ty TNHH TMTH Nghĩa Anh; Trung tâm dịch vụ Khu kinh tế.
Chốt kiểm soát thứ hai đóng tại đường Thủ Dầu Một, để kiểm soát, cấp thẻ cho người và các phương tiện ra, vào cửa khẩu.
Tại chốt kiểm dịch Covid-19 đặt tại trạm dừng nghỉ Km 237 đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai, người điều khiển phương tiện, người đi theo phương tiện (nếu có) vận tải hàng hóa xuất khẩu theo tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai đến cửa khẩu phải thực hiện kê khai y tế di chuyển nội địa trên ít nhất một phần mềm Bluezone, NCovi, hoặc Vietnam Health declaration. Nếu không có điện thoại thông minh, phải khai báo y tế bằng giấy, xét nghiệm SARS-COV-2 tại trạm.
Khi kết quả xét nghiệm âm tính, lái xe được tiếp tục điều khiển phương tiện vận tải lên cửa khẩu Kim Thành để xuất khẩu hoặc nhận hàng nhập khẩu. Trường hợp kết quả xét nghiệm dương tính, lái xe phải vào khu cách ly và tiếp tục xét nghiệm RT-PCR, trong thời gian chờ kết quả xét nghiệm RT-PCR, cho phép thực hiện khử khuẩn xe và đổi lái xe của Lào Cai điều khiển phương tiện vận tải hàng hóa lên cửa khẩu.
Đối với người điều khiển phương tiện, người đi theo phương tiện vận chuyển hàng hóa đến cửa khẩu để xuất khẩu (không đi qua chốt kiểm dịch Km 237 cao tốc Nội Bài - Lào Cai), khi đi vào khu vực cửa khẩu quốc tế đường bộ số II Kim Thành bắt buộc phải lên đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai tại nút giao IC19 (đường đi Sa Pa) để đến cửa khẩu, không được đi theo các tuyến đường khác.
Trường hợp chưa có phiếu xét nghiệm âm tính Covid-19 sẽ được xét nghiệm SARS-CoV-2 tại khu vực cửa khẩu, trường hợp âm tính được phép đi vào khu vực cửa khẩu; trường hợp dương tính, lái xe phải vào khu cách ly và tiếp tục xét nghiệm RT-PCR.
Bên cạnh đó, Sở Giao thông vận tải - Xây dựng thường xuyên cập nhật “luồng xanh” vận tải nội tỉnh vào “luồng xanh” quốc gia; tiếp nhận và cấp Thẻ nhận diện có mã QRCode cho các phương tiện của các đơn vị trên địa bàn tỉnh sau khi đơn vị khai báo các thông tin liên quan đến hoạt động vận tải của phương tiện, lái xe trên các “luồng xanh” vận tải đã đăng ký; phối hợp các lực lượng chức năng phân luồng phương tiện vận chuyển hàng hóa, bảo đảm thuận lợi, thông suốt khi đi qua các chốt kiểm soát dịch bệnh trên địa bàn toàn tỉnh.
Trường hợp các phương tiện vận tải hàng hóa thiết yếu, vận chuyển công nhân, chuyên gia của các doanh nghiệp đã được cấp giấy nhận diện phương tiện (có mã QRCode) còn hiệu lực, người điều khiển phương tiện có giấy chứng nhận kết quả xét nghiệm âm tính với SARS-CoV-2 còn giá trị, lực lượng chức năng tại chốt kiểm soát không kiểm tra các phương tiện này khi lưu thông qua chốt.
Nhờ nỗ lực phòng, chống dịch, Lào Cai đã bảo đảm giao thương, xuất nhập khẩu tại các cửa khẩu ổn định và tăng trưởng. Cao điểm nhất là trong thời gian dịch bệnh diễn biến phức tạp ở Bắc Giang, Bắc Ninh, Hải Dươg đúng mùa thu hoạch vải thiều, các cửa khẩu ở Lào Cai đã kéo dài thời gian làm việc, bảo đảm thông quan thuận lợi, tiêu thụ hơn 40.000 tấn vải thiều cho nông dân.
Từ đầu năm đến ngày 31/7, trị giá hàng hóa xuất, nhập khẩu đạt 1,4 tỷ USD, trong đó xuất khẩu đạt 918 triệu USD. Các mặt hàng nông sản xuất khẩu chủ yếu là thanh long 458.000 tấn, dưa hấu 23.000 tấn, hạt tiêu 27.000 tấn, sắn và tinh bột sắn 120.000 tấn.
