Tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ ba, Quốc hội khóa XV, chiều 13/6, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật Thanh tra (sửa đổi).
Thành lập cơ quan thanh tra cần bảo đảm khả thi, tinh gọn, tránh chồng chéo
Tiếp thu, giải trình, làm rõ một số nội dung mà nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết, đa số đại biểu Quốc hội tán thành việc giữ nguyên hệ thống cơ quan thanh tra theo cấp hành chính như hiện nay để bảo đảm nguyên tắc “ở đâu có quản lý nhà nước ở đó có thanh tra”, trên tinh thần đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho địa phương nhằm phòng ngừa, phát hiện, xử lý sai phạm từ sớm, từ xa ngay từ cơ sở, nhất là đối với thanh tra cấp huyện.
Về ý kiến khác của một số đại biểu Quốc hội, Tổng Thanh tra Chính phủ khẳng định cơ quan soạn thảo sẽ tiếp tục phối hợp với Ủy ban Pháp luật của Quốc hội nghiên cứu hoàn thiện các quy định về tổ chức hoạt động Thanh tra huyện, cũng như tham mưu trình Chính phủ các quy định cụ thể nhằm kiện toàn tổ chức, nâng cao năng lực của Thanh tra cấp huyện, đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước hiện nay.
Về hệ thống cơ quan thanh tra theo ngành, lĩnh vực, đa số đại biểu Quốc hội nhất trí với việc thành lập Thanh tra Tổng cục, Cục thuộc Bộ, nhất là một số tổng cục lớn như Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng, Tổng cục Đất đai, Tổng cục Đường bộ…
Các đại biểu Quốc hội cũng cơ bản tán thành việc thành lập cơ quan thanh tra tại cơ quan của Chính phủ và cơ quan nhà nước khác. Đối với Thanh tra sở, các đại biểu Quốc hội cơ bản tán thành giao Chủ tịch UBND cấp tỉnh thành lập Thanh tra sở trên cơ sở căn cứ vào pháp luật chuyên ngành quy định có tổ chức thanh tra, nhu cầu thực tiễn khối lượng công việc và tổng biên chế Trung ương giao cho địa phương.
Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong nêu rõ, cơ quan soạn thảo sẽ phối hợp với Ủy ban Pháp luật nghiên cứu bổ sung quy định, tiêu chí, nguyên tắc thành lập cơ quan thanh tra để tránh lạm dụng, bảo đảm tính thống nhất, khả thi, tinh gọn, tránh chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ với Thanh tra Bộ.
Tổng Thanh tra Chính phủ nhấn mạnh tinh thần không phải Tổng cục, Cục thuộc Bộ nào cũng được thành lập cơ quan thanh tra, mà cơ bản chỉ được thành lập cơ quan thanh tra Tổng cục, Cục thuộc Bộ, Thanh tra sở thuộc sở mà pháp luật chuyên ngành quy định có tổ chức thanh tra, nhu cầu thực tiễn cần thiết và theo điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.
Quy định cụ thể hơn về quy chế quản lý, giám sát hoạt động của Đoàn thanh tra
Về trình tự, thủ tục thanh tra, đại biểu Quốc hội đề nghị cần nghiên cứu kế thừa các quy định của Luật Thanh tra hiện hành theo hướng có một số khâu về trình tự, thủ tục mang tính khung áp dụng chung cho cả 2 loại hình thanh tra hành chính và thanh tra chuyên ngành. Đồng thời, có quy định riêng về trình tự, thủ tục tiến hành hoạt động thanh tra hành chính và thanh tra chuyên ngành nhằm tạo điều kiện thuận lợi khi tiến hành thanh tra, phù hợp với đặc điểm quản lý từng lĩnh vực.
Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết cơ quan soạn thảo sẽ phối hợp với Ủy ban Pháp luật nghiên cứu tiếp thu, chỉnh sửa dự thảo Luật theo hướng quy định khung một số khâu về trình tự, thủ tục hoạt động thanh tra cho hoạt động thanh tra hành chính và thanh tra chuyên ngành, như việc ban hành quyết định thanh tra, xây dựng kế hoạch thanh tra, báo cáo kết quả thanh tra, ban hành kết luận thanh tra. Đồng thời, quy định riêng về trình tự, thủ tục cho thanh tra chuyên ngành và thanh tra hành chính phù hợp với đặc điểm quản lý nhà nước theo lĩnh vực và ngành.
Về quản lý, giám sát hoạt động Đoàn thanh tra, nhiều đại biểu Quốc hội đề nghị cần quy định cụ thể hơn về quy chế quản lý, giám sát hoạt động của Đoàn thanh tra để nâng cao chất lượng của hoạt động thanh tra. Cơ chế giám sát phải mang tính tổng hợp đối với hoạt động của Đoàn thanh tra; bổ sung các quy định về việc như tiếp xúc với đối tượng thanh tra, việc ăn ở, đi lại, chế độ làm việc của Đoàn thanh tra phải bảo đảm tính độc lập, khách quan trong suốt quá trình thanh tra…
Theo Tổng Thanh tra Chính phủ, quản lý, giám sát hoạt động của Đoàn thanh tra là nội dung quan trọng nhằm bảo đảm việc thực hiện đúng mục đích, yêu cầu của cuộc thanh tra, kiểm soát hoạt động các thành viên Đoàn thanh tra nhằm phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động thanh tra. Theo đó, cơ quan soạn thảo sẽ phối hợp với Ủy ban Pháp luật rà soát, bổ sung, chỉnh sửa về các quy định này.
Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết thêm, hiện nay Thanh tra Chính phủ đang sửa đổi, bổ sung hoàn thiện các quy định về quản lý, giám sát hoạt động Đoàn thanh tra, nhằm phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ngay trong cơ quan thanh tra và hoạt động của Đoàn thanh tra theo đúng tinh thần chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, đó là “phải phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ngay trong các cơ quan có chức năng phòng, chống tham nhũng, tiêu cực”.
