Sáng 7/2 (tức 17 tháng Giêng năm Quý Mão), UBND huyện Gia Lâm khai hội làng Chử Xá (xã Văn Đức, huyện Gia Lâm, Hà Nội) và công bố quyết định Lễ hội làng Chử Xá là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Làng Chử Xá là một ngôi làng cổ bên Sông Hồng, thuộc xã Văn Đức, huyện Gia Lâm, là quê hương của Đức Thánh Chử Đồng Tử - 1 trong 4 vị thánh quan trọng nhất của người Việt, còn được gọi là Tứ bất tử theo tín ngưỡng dân gian.
Tương truyền, Chử Đồng Tử xuất thân là một chàng trai nghèo. Sau này, do cơ duyên gặp Tiên Dung công chúa - con Hùng Vương mà nên vợ, nên chồng.
Nhiều di sách cổ xưa và các công trình nghiên cứu văn hóa dân gian về Chử Đồng Tử cho thấy, chàng trai sinh ra tại làng là biểu tượng của lòng hiếu nghĩa, thuần hậu, tinh thần cứu nhân độ thế, chinh phục lòng người vì một xã hội nhân ái, ấm no, hạnh phúc.
Chử Đồng Tử đã đi vào tiềm thức dân gian, được nhân dân khắp vùng thờ phụng, trong đó Lễ hội làng Chử Xá gắn với tục thờ Chử Đồng Tử được tổ chức lần đầu tiên vào năm Quang Thuận thứ 7 - 1466.
Lễ hội làng Chử Xá có nhiều nghi thức như: Rước nước Sông Hồng, dâng hương, tế Tổ, rước văn từ đình làng về lăng thờ thân phụ, thân mẫu Chử Đồng Tử…
Đặc biệt, trong hội làng Chử Xá từ nhiều đời nay, không bao giờ thiếu nghi thức múa cổ truyền “lễ chữ” độc đáo của vùng đất Thăng Long, với hàng chục thiếu niên tham gia trình diễn. Theo nhịp trống, các thanh niên di chuyển khéo léo, lần lượt xếp 4 chữ: Thiên, Hạ, Thái, Bình để tạ ơn Đức Thánh, đồng thời gửi gắm ước nguyện về một đất nước thịnh vượng, xã hội thái bình, người người hạnh phúc.
Nhằm bảo tồn và phát huy giá trị của lễ hội làng Chử Xá, ngày 22/1/2020, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành Quyết định số 252/QĐ-BVHTTDL về việc công bố Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia trong đó có Lễ hội làng Chử Xá.
Do 2 năm dịch bệnh liên tiếp, cho nên đến lễ hội năm nay, UBND huyện Gia Lâm mới tổ chức công bố quyết định Lễ hội làng Chử Xá là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Phát biểu tại sự kiện, ông Nguyễn Đức Hồng, Phó Chủ tịch UBND huyện Gia Lâm khẳng định, lễ hội làng Chử Xá được ghi danh vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia là niềm vinh dự, tự hào của cán bộ, đảng viên, nhân dân làng Chử Xá, xã Văn Đức nói riêng, huyện Gia Lâm nói chung.
Trong thời gian tới, địa phương sẽ chú trọng định hướng, huy động sự chung tay của cộng đồng; đầu tư triển khai tư liệu hóa, ứng dụng công nghệ số phù hợp nhằm quảng bá di sản tới đông đảo nhân dân trong nước và quốc tế.
