Cụ thể, những vấn đề được thảo luận tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 42 diễn ra từ ngày 9-11/5 tới tại Labuan Bajo, Indonesia bao gồm: tăng cường thể chế ASEAN, soạn thảo Tầm nhìn ASEAN sau năm 2025, phục hồi kinh tế hậu đại dịch Covid-19, tăng cường cấu trúc y tế trong khu vực, cùng các vấn đề quan trọng khác như tiến độ thực hiện Đồng thuận 5 điểm về Myanmar và các diễn biến bên ngoài khu vực.
Các cuộc thảo luận về tăng cường năng lực và hiệu quả thể chế ASEAN, một trong những sáng kiến của Indonesia, được khởi động năm 2022. Trong cuộc họp giao ban quý I nhiệm kỳ Chủ tịch ASEAN, Bộ trưởng Ngoại giao Indonesia Retno Marsudi nhấn mạnh, nhiệm vụ quan trọng là tăng cường năng lực của ASEAN và Indonesia mong muốn giúp ASEAN hoạt động hiệu quả hơn để có thể vượt qua các thách thức.
Tuyên bố của các nhà lãnh đạo ASEAN về tăng cường năng lực và hiệu quả thể chế của ASEAN đang được soạn thảo và dự kiến thông qua tại Hội nghị cấp cao ASEAN sắp tới. Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 42 sẽ thảo luận một số vấn đề quan trọng nhằm đưa ASEAN trở nên vững mạnh hơn trước các thách thức, thúc đẩy khả năng phục hồi kinh tế khu vực, phù hợp chủ đề Năm Chủ tịch ASEAN 2023 của Indonesia là “ASEAN tầm vóc: Tâm điểm của tăng trưởng”.
Trong khi đó, chính quyền thành phố Labuan Bajo, địa điểm tổ chức Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 42 cho biết, chuỗi sự kiện quan trọng này sẽ thu hút sự tham dự của 11 lãnh đạo các nước và khoảng 550 đại biểu chính thức.
Hội nghị được kỳ vọng tác động đáng kể đến ngành du lịch và kinh tế sáng tạo của Labuan Bajo, nhất là các lĩnh vực giao thông vận tải, khách sạn, thủ công mỹ nghệ và thực phẩm. Người đứng đầu Cơ quan du lịch Labuan Bajo cho biết, địa phương này sẽ phối hợp Bộ Du lịch và Kinh tế sáng tạo Indonesia tổ chức một loạt sự kiện văn hóa nghệ thuật, trưng bày bên lề Hội nghị cấp cao ASEAN.
Chính quyền địa phương cam kết không đóng cửa các điểm tham quan du lịch trong suốt thời gian diễn ra Hội nghị, bảo đảm an ninh cho các địa điểm họp cấp cao và nơi ăn nghỉ của các quan khách. Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Indonesia ước tính, Hội nghị cấp cao ASEAN 42 có thể đóng góp 5.000 tỷ rupiah cho nền kinh tế địa phương, thúc đẩy phục hồi du lịch. Sự kiện này mang đến những cơ hội kinh doanh mới cho khu vực tư nhân trong lĩnh vực kinh tế xanh.